Het Poerimfeest van de Joden

Elk jaar vieren de Joden het ''carnaval'' van de christenen. Dit doen ze met het Poerimfeest: een uitbundig feest waar iedereen zich verkleedt, er lekker wordt gegeten, gedronken en gezongen.

De naam

Het woordje ‘Poer” van Poerim (ook wel gespeld “pur’’) betekent lot. Dit woord kun je verklaren doordat Haman, een man die alle Joden dood wilde hebben, de datum van dit doodvonnis heeft bepaald door middel van een lot. Daarom wordt het Poerimfeest ook wel het lotenfeest genoemd.

Het verhaal en de rede van het feest

Koning Ahasveros gaf een feest. Hier vroegen zijn kamerheren of zij Wasti (zijn vrouw) mochten zien. Maar Wasti had geen zin om zich voor te stellen aan een paar dronkenlappen, dus ze weigerde. Ahasveros werd zo boos, dat hij Wasti wegstuurde. Maar ja, nu zat hij zonder koningin. Daarom stuurde hij zijn mannen door het land om mooie vrouwen te zoeken. Uiteindelijk waren er nog een paar vrouwen over. Ahasveros koos Esther, een Joods meisje, zij werd de koningin.

Ahasveros vond dat Haman zijn werk zo goed deed, dat hij hem aanstelde tot grootvorst. Haman wilde dat iedereen voor hem boog, maar er was één iemand die dat niet deed. Dat was Mordechai, een Jood, hij wilde namelijk alleen maar buigen voor de God van Israël en niet voor mensen of andere goden. Haman was erg boos op Mordechai en wilde hem daarom vermoorden. Hij kwam erachter dat Mordechai een Jood was en maakte een plan om alle Joden uit te roeien. Hij maakte een wet waarin stond dat alle Joden mochten worden gedood. Mordechai vertelde dit aan Esther, zijn nichtje en ook de vrouw van Ahasveros. Esther nodigde Ahasveros en Haman uit voor een maaltijd, daarna nog twee keer. Pas bij de derde maaltijd met de koning en de eerste minister durfde ze tegen de koning te zeggen wat ze eigenlijk wilde zeggen. Ze vertelde de koning dat Haman haar volk en dus ook haar wilde vermoorden. De koning liet Haman aan de galg ophangen die Haman al voor Mordechai had laten maken. Dan was er nog wel de wet dat alle Joden mochten worden gedood, de koning kon de wet niet meer terug draaien, maar hij veranderde de wet dat Joden zich mochten verdedigen tegen hun aanvallers.
Om de dag te vieren dat het plan van Haman niet is doorgegaan, vieren de Joden elk jaar het Poerimfeest.

Viering

Het Poerimfeest begint al wanneer de vastendag (die met Esther te maken heeft) is afgelopen (’s avonds wanneer het donker is). Dan wordt in een synagoge voorgelezen uit de megilla Esther. Dit is een rol uit de Tenach waar over Esther verteld wordt.
Dit wordt verteld door een voorzanger die de melodie van de rol goed kent. Dit wordt herhaald in de ochtend. Telkens wanneer de naam Haman gezongen wordt, wordt er geschreeuw en gerateld met de Hamanratel. Zo kan niemand de naam van deze vreselijke man horen. Veder wordt er veel gezongen door verklede mensen, die net als Esther 2300 jaar geleden, niet hun ware identiteit tonen.
Tot slot wordt er lekker gegeten en moet iedereen minimaal twee eetbare gerechten aan vrienden geven. En in het kader van rechtvaardig- en liefdadigheid geven de (rijke) Joden aan armen mensen tijdens het Poerimfeest geld.

Betekenis voor de Joden

Tijdens het Poerimfeest herdenken de Joden vooral dat ze bijna uitgeroeid waren, maar dat koningin Esther ze had gered. Dit vieren ze door lekker te eten en te drinken, zich te verkleden en elkaar het verhaal over koningin Esther te vertellen.

Gerechten

Na de vastendag, voorafgaande aan het Poerimfeest, kan het carnavalachtig feesten beginnen.
De Joden houden een (verplicht) feestmaal om de redding van Israël te vieren. Hier worden Hamansoren (ook wel Hamans-flappen genoemd) gegeten. Dit zijn droge, zoete, driehoekige koekjes gevuld met chocoladepasta, dadelpasta of maanzaad. De “oren’’ verwijzen naar het omkrullen bij het bakken waardoor het op oren gaat lijken. Men eet deze lekkernij om met Haman, een grote bedreiging voor de Joden, te spotten.

Bij Poerim, wat erg ongewoon is voor de Joden, wordt veel gedronken, met de bedoeling dat je het verschil tussen de slechte Haman en de rechtvaardige Mordekai niet meer ziet. Sommigen doen dit niet door te drinken maar door te slapen. Andere doen geen van beide.

Rituelen

• Veel lawaai maken wanneer Hamans naam genoemd wordt.
• Verkleed zijn tijdens het Poerimfeest.
• Hamansoren eten.
• De dag voor Poerim vasten.
• Veel drinken.
• Geld aan de armen geven.
• Minimaal twee keer naar de megilla Esther luisteren.
• Minimaal twee cadeautjes aan vrienden geven.

Data

Elk jaar vieren we het Poerimfeest. Dit gebeurt in de Joodse maand Adar (omstreeks maart). Hier gaat een vastendag aan vooraf (het zogenoemde ta'aniet dit betekent letterlijk: “het vasten van Esther’’) dit is volgens de Joodse kalender op 13 Adar. Het Poerimfeest zelf is één Joodse kalenderdag later: 14 Adar. Er bestaat geen recht evenredig verband tussen de Joodse jaartelling en christelijke jaartelling. Daarom verschilt de christelijke datum ten opzichte van het Joodse, van jaar op jaar.
Hieronder zie je de eerst volgende feestdagen die dit jaar en de komende jaren plaatsvinden:

Vastendag

• 13 maart 2014
• 4 maart 2015
• 23 maart 2016

Poerimfeest

• 16 maart 2014
• 5 maart 2015
• 24 maart 2016