Huisvredebreuk: artikel 138 Wetboek van Strafrecht uitgelegd

Huisvredebreuk: artikel 138 Wetboek van Strafrecht uitgelegd Huisvredebreuk is volgens art. 138 Wetboek van Strafrecht het wederrechtelijk binnendringen in een woning, besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik en het wederrechtelijk aldaar vertoevende, zich niet aanstonds verwijderen op vordering van een rechthebbende. Huisvredebreuk met betrekking tot een woning wordt zwaarder aangerekend, gezien de grotere inbreuk op de persoonlijke levenssfeer. Bij huisvredebreuk is het beschermd belang de huisvrede: het ongestoord genot van de eigen woonstee.

Huisvredebreuk: artikel 138 Wetboek van Strafrecht


Artikel 138 Wetboek van Strafrecht (huisvredebreuk)

Hier te lande is huisvredebreuk een misdrijf dat strafbaar is gesteld onder artikel 138 in het Wetboek van Strafrecht (WvS). Het valt in een specifieke categorie misdrijven, tezamen met lokaalvredebreuk (art. 139 WvS) en computervredebreuk (art. 138a WvS).

Artikel 138 Wetboek van Strafrecht luidt aldus.

  1. Hij die in de woning of het besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik, wederrechtelijk binnendringt of, wederrechtelijk aldaar vertoevende, zich niet op de vordering van of vanwege de rechthebbende aanstonds verwijdert, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of geldboete van de derde categorie.
  2. Hij die zich de toegang heeft verschaft door middel van braak of inklimming, van valse sleutels, van een valse order of een vals kostuum, of die, zonder voorkennis van de rechthebbende en anders dan ten gevolge van vergissing binnengekomen, aldaar wordt aangetroffen in de voor de nachtrust bestemde tijd, wordt geacht te zijn binnengedrongen.
  3. Indien hij bedreigingen uit of zich bedient van middelen geschikt om vrees aan te jagen, wordt hij gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.
  4. De in het eerste en derde lid bepaalde gevangenisstraffen kunnen met een derde worden verhoogd, indien 2 of meer verenigde personen het misdrijf plegen.

Ofschoon het hierboven omschreven delict bekend staat als 'huisvredebreuk', is het geen wettelijk term - het komt niet in de wet voor. Het geeft daarentegen wel goed weer waar hij in de kern om gaat. De vrede van het huis wordt aangetast door het wederrechtelijk binnendringen van een woning, zeker indien de persoon er ondanks aanmaningen weg te gaan, toch blijft. Hetzelfde geldt overigens voor het wederrechtelijk binnendringen in een besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik.

Strafbedreiging / transactie en strafverhoging

Op huisvredebreuk staat een gevangenisstraf van ten hoogste zes maanden of een geldboete van de derde categorie, dat wil zeggen van ten hoogste € 4.500, of een combinatie van beide straffen.

In geval van oorlog, van een toestand van verhoogde waakzaamheid of van een burgerlijke uitzonderingstoestand kan de gevangenisstraf met eenderde worden verhoogd en kan de geldboete hoger uitvallen (zie art. 65 Oorlogswet voor Nederland en art. 31 Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag).

Artikel 65 Oorlogswet voor Nederland
Indien de misdrijven, bedoeld bij de artikelen 131 , 132 , 138 , 139 , 141 , 143 , 179 tot en met 182 , 184 , 186 en 187 van het Wetboek van Strafrecht worden begaan gedurende de beperkte of de algemene noodtoestand, kunnen de bij die bepalingen gestelde gevangenisstraffen met een derde worden verhoogd en kan de naasthogere geldboetecategorie worden opgelegd.

Artikel 31 Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag

Indien de misdrijven, bedoeld in de artikelen 131, 132, 138, 139, 141, 143, 179 tot en met 182, 184, 186 en 187 van het Wetboek van Strafrecht worden begaan gedurende de beperkte of de algemene noodtoestand, kunnen de bij die artikelen gestelde gevangenisstraffen met een derde worden verhoogd en kan de naasthogere categorie geldboete worden opgelegd.

Ingevolge art. 74 WvSr kan het Openbaar Ministerie (OM) een transactie aanbieden. Dit wordt ook wel Transactie Openbaar Ministerie (TOM) genoemd. Hiermee kan strafvervolging worden voorkomen.

Artikel 74 Wetboek van Strafrecht
1 De officier van justitie kan voor de aanvang van de terechtzitting een of meer voorwaarden stellen ter voorkoming van de strafvervolging wegens misdrijven, met uitzondering van die waarop naar de wettelijke omschrijving gevangenisstraf is gesteld van meer dan zes jaar, en wegens overtreding. Door voldoening aan die voorwaarden vervalt het recht tot strafvordering.

2 De volgende voorwaarden kunnen worden gesteld:

a. betaling aan de staat van een geldsom, te bepalen op ten minste € 3 en ten hoogste het maximum van de geldboete die voor het feit kan worden opgelegd;

b. afstand van voorwerpen die in beslag zijn genomen en vatbaar zijn voor verbeurdverklaring of onttrekking aan het verkeer;

c. uitlevering, of voldoening aan de staat van de geschatte waarde, van voorwerpen die vatbaar zijn voor verbeurdverklaring;

d. voldoening aan de staat van een geldbedrag of overdracht van inbeslaggenomen voorwerpen ter gehele of gedeeltelijke ontneming van het ingevolge art. 36e voor ontneming vatbare wederrechtelijk verkregen voordeel;

e. gehele of gedeeltelijke vergoeding van de door het strafbare feit veroorzaakte schade;

f. het verrichten van onbetaalde arbeid of het volgen van een leerproject gedurende ten hoogste honderdtwintig uren.

3 De officier van justitie doet in geval van misdrijf aan de rechtstreeks belanghebbende die hem bekend is, onverwijld schriftelijk mededeling van de datum waarop hij die voorwaarden heeft gesteld.

4 Op de in het tweede lid, onder f, bedoelde voorwaarde is het bepaalde bij of krachtens de art. 22c, 1e en 4e lid, 22e en 22k met betrekking tot taakstraffen, van overeenkomstige toepassing. De onbetaalde arbeid [werkstraf] of het leerproject [leerstraf] wordt binnen een termijn van zes maanden na instemming met de voorwaarde voltooid. Het openbaar ministerie kan deze termijn eenmaal met zes maanden verlengen. Het zendt hiervan zo spoedig mogelijk een kennisgeving aan de betrokkene.

5 Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur worden voorschriften gegeven omtrent de nakoming van de voorwaarde, bedoeld in het tweede lid, onderdeel a. Deze voorschriften hebben in ieder geval betrekking op de plaats en wijze van betaling van de geldsom, de termijn waarbinnen die betaling moet zijn geschied en de verantwoording van de ontvangen geldbedragen. Bij of krachtens algemene maatregel van bestuur kunnen voorschriften worden gegeven omtrent de nakoming van de overige in het tweede lid bedoelde voorwaarden.

Wet OM-afdoening
Het Openbaar Ministerie (OM) mag sinds 1 februari 2008 voor een aantal veelvoorkomende strafbare feiten zelf straffen opleggen. Dit wordt 'een strafbeschikking' genoemd. Het gaat hierbij uitdrukkelijk niet om vrijheidsbenemende straffen. In geval een bestrafte het niet eens is met zijn strafbeschikking, dan kan hij bezwaar maken door verzet in te stellen bij het OM. De strafrechter zal vervolgens de strafzaak in zijn geheel opnieuw beoordelen.

Onder de Wet OM-afdoening vallen, net als bij de transactie, misdrijven waarop een maximum gevangenisstraf staat van zes jaar en alle overtredingen. Een strafbeschikking kan uit verschillende straffen, maatregelen en aanwijzingen bestaan, zoals een geldboete, een werkstraf, een ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen, een schadevergoedingsmaatregel voor het slachtoffer en een gedragsaanwijzing zoals een stadionverbod. De wet wordt gefaseerd ingevoerd en zal uiteindelijk de transactie vervangen.

Strafverhoging a: Als de dader bedreigingen uit of zich bedient van middelen geschikt om vrees aan te jagen, wordt hij gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de derde categorie.

Strafverhoging b: De in het eerste en derde lid bepaalde gevangenisstraffen kunnen met een derde worden verhoogd, indien 2 of meer verenigde personen het misdrijf plegen. Twee of meer verenigde personen vereist opzettelijke samenwerking.

Voorlopige hechtenis

Volgens art. 67 Wetboek van Strafvordering (Sv) kan een bevel tot voorlopige hechtenis worden gegeven in geval van verdenking van een misdrijf waarop naar de wettelijke omschrijving een gevangenisstraf van 4 jaren of meer is gesteld. Er worden uitzonderingen genoemd, doch huisvredebreuk valt daar niet onder behalve als van de verdachte geen vaste woon- of verblijfplaats in Nederland kan worden vastgesteld.

Een aantal termen of delictbestanddelen nader toegelicht

Woning: Daar waar men zijn verblijfplaats heeft, zoals woonhuis, woonboot, woonwagen, woontent en studentenkamer of zelfs hotelkamer.

Besloten lokaal: Kerken en andere gebedshuizen, concertzalen, schuren, scholen, bedrijfsruimten, winkels, enz.

Besloten erf: Beperkt zich tot kleinere percelen, waarmee wordt bedoeld een stuk grond dat door een hek, sloot, haag of schutting is afgescheiden. Akkers, weilanden en bossen vallen erbuiten.

Bij een ander in gebruik: Het feitelijk houderschap is beslissend en niet de eigendom.

Binnendringen: Dit is het geval als men ergens naar binnen gaat terwijl de bewoner in woord en/of daad heeft getoond dit niet te willen. Het tweede lid geeft een aantal gevallen weer, waaruit voorts blijkt dat er sprake is van binnendringen.

Wederrechtelijk aldaar vertoevende, zich niet op de vordering van of vanwege de rechthebbende aanstonds verwijdert: Wederrechtelijk een woning binnentreden is strafbaar, zeker wanneer dit gebeurt op de manieren die in lid 2 zijn beschreven. Het is echter ook mogelijk dat iemand op geheel rechtmatige manier is binnengekomen of binnengelaten en op een later tijdstip alsnog wordt gesommeerd zijn biezen te pakken. In dat geval is vereist dat men eerst wederrechtelijk vertoeft. In de praktijk zullen ten minste twee aanmaningen om weg te gaan nodig zijn. De eerste aanmaning maakt duidelijk aan de persoon dat hij wederrechtelijk vertoeft. De tweede constitueert het niet verwijderen. Dus ook wanneer iemand vrijwillig is binnengelaten door de rechthebbende, kan er op een later tijdstip alsnog sprake zijn van huisvredebreuk.

Opzet komt tot uiting in de werkwoorden 'binnendringen' en 'niet verwijderen'. Opzet wordt omschreven als de vrije en bewuste wilsbepaling van de dader: willen en wetens. Opzet hoeft overigens niet gericht te zijn op de wederrechtelijkheid (HR 8 november 1955, NJ 1956, 181). De persoon die veroordeeld wordt voor huisvredebreuk hoeft zich er dus niet van bewust te zijn geweest dat zijn handelen wederrechtelijk was, wat wil zeggen dat hij handelde in strijd met het objectieve recht, het samenstelsel van regels dat de samenleving ordent. Hierdoor hoeft niet te worden tenlastegelegd en bewezen dat de verdachte wist dat hij wederrechtelijk binnendrong.

Feitelijk gebruik

Sinds het arrest van de Hoge Raad in de zaak van de Muider huisvredebeuk in december 1914, geldt de feitelijkheid van het gebruik van de woning als criterium voor de bescherming van de huisvrede en niet de rechtmatigheid daarvan.

In september 2007 heeft de Hoge Raad dit bevestigd in een arrest. Het betrof een situatie waarbij de gebruikers krakers waren. Dit nam echter niet weg dat het optreden van een knokploeg strafbaar was en als huisvredebreuk aangemerkt werd. De Hoge Raad oordeelde: "Art. 138 Sr beoogt het huisrecht van een ander, dat hij ontleent aan de feitelijke bewoning, te beschermen. Daarbij is niet van belang of die bewoning geschiedt krachtens enig recht. Daarom is onjuist de opvatting waarop verweer en middel berusten, namelijk dat de omstandigheid dat het gebruik van de woning door die ander onrechtmatig zou moeten worden geacht, meebrengt dat van 'wederrechtelijk' binnendringen, a.b.i. in art. 138 Sr geen sprake kan zijn." (LJN: BA4943, Hoge Raad, 01434/06)

Lees verder

© 2009 - 2024 Tartuffel, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het algemeen deel van het Wetboek van StrafrechtHet algemeen deel van het Wetboek van StrafrechtEen van de belangrijkste onderdelen van het Nederlandse rechtssysteem is het Strafrecht. Het strafrecht is vastgelegd in…
Het recht: beslissingsschemaHet recht: beslissingsschemaHet beslissingsschema van artikel 350 Strafvordering heeft betrekking op elk strafproces. Voordat de rechter naar een za…
Soorten strafrechtSoorten strafrechtHet Nederlandse rechtssysteem kent vele soorten rechten en wetten die allemaal onder de noemer 'strafrecht' vallen. In d…
Het recht: soorten straffen, minimale en maximale straffenHet recht: soorten straffen, minimale en maximale straffenEen straf is een leed dat iemand ter vergelding van schuld opzettelijk wordt aangedaan. Schuld is een voorwaarde voor be…

Wet socialezekerheidsrechten gedetineerden WSGGedetineerden hebben tegenwoordig geen recht meer op een uitkering gedurende de periode dat zij in een tbs-kliniek, peni…
De marktordening van het Persoonsgebonden budget uit de WMODe marktordening van het Persoonsgebonden budget uit de WMOOver het persoonsgebonden budget van de WMO zijn veel vragen klachten. Maar wie is nu eigenlijk verantwoordelijk voor de…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Clker Free Vector Images, Pixabay
  • C.P.M. Cleiren, J.F. Nijboer, T.G. van der Zwaag: Strafrecht - Tekst & Commentaar - De tekst van het Wetboek van Strafrecht en enkele aanverwante wetten voorzien van commentaar; Kluwer, Deventer, 2002.
  • http://wapedia.mobi/nl/Huisvredebreuk
  • http://nl.wikipedia.org/wiki/Huisvredebreuk
Reacties

Helma Honig, 27-06-2020
Geachte mevrouw/ meneer,
Vandaag tref ik een ernstig verontruste buurman aan die mij een brief overhandigt van een filiaal van Albert Hein waar hij dagelijks zijn boodschappen pleegt te doen. Hem is per direct via deze brief ontzegging van toegang gedaan van dit filiaal op grond van zijn gedrag.
Het betreft een bejaarde, eenzame man van bijna 82 jaar. In de brief wordt gesproken over zijn gedrag, niet gespecificeerd, maar volgens hem heeft hij een onbetamelijke opmerking gemaakt tegen een van de hulpen aldaar. Na een gesprek op het kantoor waar de filiaalhouder niet bij aanwezig was heeft hij een waarschuwing gekregen van een medewerker dat het niet op prijs werd gesteld. Vandaag bracht hij een bloemetje om een en ander goed te maken waarop de brief met de ontzegging van toegang werd overhandigd. Ik vraag mij af of dit zomaar kan. De man is volkomen argeloos en heeft zeker geen slechte bedoeling gehad.
Mijn dank bij voorbaat voor uw antwoord,
H.Honig Reactie infoteur, 29-06-2020
Een winkel kan iemand een winkelontzegging geven, maar dan moet deze persoon wel een strafbaar feit hebben gepleegd. Er kan dus alleen een winkelontzegging afgeven op gegronde redenen, bijvoorbeeld na winkeldiefstal of bedreiging. Een winkelontzegging moet minimaal aan de volgende voorwaarden voldoen: www.mkbservicedesk.nl/1132/kan-iemand-toegang-tot-mijn-winkel.htm.

Jespers, 27-06-2019
Kan geluidsoverlast als gevolg van harde muziek van een restaurant of café ook aangemerkt worden als huisvredebreuk? Bijvoorbeeld bij meten van meer dan 80 dB met gesloten deuren? Reactie infoteur, 29-06-2019
Voor geluidsoverlast van buren bestaan geen landelijke regels. Wel geldt in bijna alle gemeenten een verbod om geluidsoverlast te veroorzaken voor buren en andere omwonenden. Lees hier verder: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/geluidsoverlast/geluidsoverlast-in-de-wet.

M., 20-04-2019
De ex-man van een vriendin van mijn man kwam zonder toestemming naar binnen met nog wat handlangers en ging daar allemaal dingen zeggen die geen waar zijn. Hij beschuldigde mijn man van vreemd gaan met zijn ex. en van briefjes schrijven en nog veel meer. de sfeer was dreigend. Ik voelde mij erg onveilig met al die mensen in ons huis. Kunnen wij aangifte doen van huisvredebreuk en smaad? Reactie infoteur, 23-04-2019
Het nummer 0900-8844 is het landelijke servicenummer van de politie. Met dit nummer kunt u bellen voor al uw niet-spoedeisende vragen of problemen. U kunt ook deze vraag aan de politie voorleggen.

J. Folkersma, 17-08-2018
Is er in geval van huisvredebreuk een verjaringstermijn?
zo ja, wat is die termijn?
bij voorbaat dank voor uw beantwoording. Reactie infoteur, 20-08-2018
Verjaring betekent dat na het verstrijken van een bepaalde periode het strafbare feit nooit meer vervolgd kan worden. Voor een geldboete, hechtenis of gevangenisstraf van drie jaar of minder geldt 6 jaar.

Spijkers, 04-07-2018
De vriend van de ex vrouw van mijn zoon, is zonder toestemming zijn huis binnen gevallen, en dat met geweld. dat hou je toch niet voor mogelijk, wat moeten wij doen? Reactie infoteur, 04-07-2018
Uw zoon kan aangifte doen bij de politie.

Winston, 25-04-2018
Als eigenaar verhuur ik een woning voor bepaalde tijd (1 jaar). Ik heb de volgende bepaling in de overeenkomst staan:" De huurders zijn verplicht om verhuurder, of door verhuurder aangewezen vertegenwoordiger, toegang te verschaffen tot de woning voor een woninginspectie. De frequentie van benodigde inspecties bepaalt de verhuurder". De huurders geven aan geen toestemming te verlenen aan het laten uitvoeren van de voor-inspectie. Wat kan/mag de eigenaar doen terwijl hij zijn bezoek heeft aangekondigd? Reactie infoteur, 04-05-2018
Een verhuurder is jegens zijn huurder verplicht om het genot van het gehuurde te verschaffen, de verplichtingen uit de huurovereenkomst na te komen en zich jegens hem als een goed verhuurder te gedragen. De huurder heeft recht op ongestoord huurgenot. Daartoe behoort het recht op privacy, zeker als het gehuurde zijn woning betreft. Dit recht dient door de verhuurder te worden gerespecteerd. Een verhuurder kan in de algemene bepalingen bij de huurovereenkomst laten opnemen dat hij de woning mag betreden, indien dit noodzakelijk is voor het verhelpen van gebreken, een voor-inspectie of het doen taxeren van de woning. Daarvoor is echter toestemming van de huurder vereist. Slechts in noodgevallen is verhuurder bevoegd om zonder toestemming van de huurder de woning te betreden.

De Winter Roger, 22-03-2018
Mag ik gesprek opnamen doen, op een vergadering met een dictafoon? of moet ge daar de toelating voor vragen? Reactie infoteur, 02-04-2018
Het volgende artikel gaat nader in op het opnemen van gesprekken: https://bit.ly/2GLrTct.

W. Dek, 14-08-2017
Mag de politie je erf betreden om vervolgens een Moederpoes met 3 kittens goed verzorgd weghalen terwijl wij niet thuis zijn. Zij hadden een anonieme tip gehad weet niet wat ze of hij gezegd heeft. Word nu beschuldigd dat de poes mager is, hij is klein van stuk en gezond.
De kittens werd een soms twee keer bijgevoerd met kattenmelk. Reactie infoteur, 02-09-2017
Voor het binnentreden van een woning gelden bijzondere regels die zijn neergelegd in de Algemene wet op het binnentreden (Awbi). De politie moet deze regels strikt naleven. Voor het binnentreden in een woning zonder toestemming van de bewoner is steeds een schriftelijke machtiging vereist van de (hulp)officier van justitie die de machtiging afgeeft.

Daan, 28-04-2017
Sinds 14dgn ligt mijn schoonmoeder in coma, wettelijk gezien heeft ze niks geregeld.
Mijn man en zijn zus hebben beiden een sleutel van haar woning en al 30 jaar ongevraagd toegang. Na de eerste week van emotionele ellende, is mijn man in de woning geweest om te kijken of er zaken waren die op korte termijn geregeld moesten worden. 2 dgn eerder had hij al een sms gehad van zus dat ze de post weggelegd had en de planten had verzorgd.
Tot zijn verbazing was er geen post op de bekende plaats en ook al de recente boekhouding was er niet ( ook geen gegevens met betrekking tot verzekering, testament etc…)
De volgende dag heeft hij zich tot de boekhouder en de bank gewent ( moet vermeld worden dat mijn schoonmoeder een simpele dagopname had en tijdens de operatie een hartstilstand heeft gekregen, haar persoonlijke bezittingen, sleutels, portemonnee etc, handtas heeft mijn schoonzus in haar bezit, zij bracht haar naar het ziekenhuis)
Bij de boekhouder was niks aanwezig, buiten de mededeling dat er deze week nog rekeningen betaald moeten worden mbt btw, bij de bank is de situatie van schoonmoeder kenbaar gemaakt, waarop zij uit voorzorg bankpas etc geblokkeerd hebben, automatische afschrijvingen blijven wel plaats vinden.
Mijn man heeft dezelfde dag zijn handelingen aan zijn zus gemeld, mrt als gevolg dat zij eigenhandig met haar partner naar het huis van schoonmoeder is gegaan en het slot heeft vervangen en mijn man de toegang tot de woning ontzegd…
Mag dit zomaar?

Het feit dat de boekhouding foetsie is, de reactie op het handelen van mijn man ( compleet uit haar dak gaan, woest… en andere zaken die we inmiddels ontdekt hebben) wekt de illusie dat er dingen verborgen zijn. Reactie infoteur, 01-05-2017
Zonder toestemming van de eigenaar van de woning, uw schoonmoeder, mag iemand niet zomaar sloten veranderen.
Iemand kan handelen namens een ander als die persoon een notariële volmacht heeft ondertekend (terwijl hij/zij helder van geest is), waarin hij/zij een ander aanwijst als gemachtigde. Een bij notariële akte gevolmachtigde kan heel veel.

Kees, 03-02-2017
Goedendag,

Mijn vriendin (2,5 jaar nu) heeft een huissleutel van mijn huis maar woont bij haar ouders. Nadat we ergens buiten ruzie hadden gehad zei ik dat ze naar huis kon gaan, had geen zin haar vanavond in mijn buurt te hebben. Ze heeft zichzelf toegang verleend tot mijn huis met de sleutel en weigerde te gaan. Ik belde de politie en die zei 'na 2.5 jaar heb je haar het recht verleend tot het huis'… klopt dit? En volgens welke wet?
Mvg,
Kees Reactie infoteur, 06-02-2017
Bij de beantwoording van de vraag ga ik ervan uit dat er geen sprake is van een huwelijk, geregistreerd partnerschap (gps) of samenlevingscontract. Dat een persoon een sleutel heeft en vaak bij iemand over de vloer komt, betekent nog niet dat de persoon zonder toestemming van de hoofdbewoner het huis mag betreden. Als je duidelijk aangeeft dat je geen contact wilt hebben en de persoon ook niet in huis wilt hebben, dan sta je n.m.m. in je recht - tenzij er sprake is van medehuurderschap of gezamenlijk eigendom van het koophuis. U kunt deze vraag ook voorleggen aan het Juridisch Loket: 0900-8020 (iedere werkdag van 09.00 tot 18.00 uur).

Jennifer, 02-09-2016
Hallo, ik heb een vraag,
ik ben 19 jaar oud en tussen mij en met mijn moeder gaat t niet zo lekker, nu zit het zo dat mijn moeder dreigt de sloten te veranderen en dat ze mij laat uitschrijven. Nu benauwt mij dat best wel erg want ja ik ben ook nog maar een student en zo 123 op kamers te gaan dat gaat niet… wat moet ik nu doen als mijn moeder toch de sloten heeft veranderd…? Ik hoop zo spoedig mogelijk antwoord te krijgen. Reactie infoteur, 11-09-2016
Ouders mogen hun meerderjarig kind uit huis zetten, omdat ze niet meer het gezag over het kind hebben. De onderhoudsplicht naar hun kind toe vervalt evenwel niet (men leze: http://goo.gl/1BqVAg). De plicht van ouders om hun kind te onderhouden, vervalt pas zodra het kind 21 jaar wordt (uitzonderingen daargelaten).

Je kunt misschien tijdelijk onderdak krijgen bij een vriend(in) of kennis. Of anders kun je aankloppen bij de hulpverlening. Het Leger des Heils heeft in elke grote stad wel een locatie waar je terechtkunt voor hulp. Er zijn ook andere instellingen die je kunnen helpen voor crisisopvang. Je kunt ook terecht bij 'sociale wijkteams'. Deze zijn in veel gemeenten het aanspreekpunt voor zorg, ondersteuning en activering.

Manuel, 09-05-2016
Ik heb een vraag. Wat moet ik doen als ik iemand in andermans tuin zie en hun spullen mee neemt? Reactie infoteur, 15-08-2016
De politie bellen. Het gaat hier mogelijk om diefstal.

Sinkgraven, 04-03-2016
Het wederrechtelijk binnendringen van een woning is een gegeven waar heden ten dage zich talloze van gerechtsdeurwaarders schuldig aan maken. Velen gaan zelfs zover om de meest grofste vormen van geweld niet uit de weg te gaan. Dit doen ze om hun opdrachtgevers middels hun wanpraktijken zo goed mogelijk tegemoet te komen waarbij ze als poppen aan een touwtje dat ze zijn zelfs de meest grofste vormen van geweld niet uit de weg gaan. Gerechtsdeurwaarders die dus huisvredebreuk plegen maken zich zelf schuldig aan een strafbaar feit… waarbij ze veelal aan de kronkelige gedachtegangen van hun opdrachtgevers tegemoet komen… Reactie infoteur, 10-04-2016
Gerechtsdeurwaarders zijn gebonden aan allerlei wet- en regelgeving. Het beslag- en executierecht is vooral geregeld in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en het Burgerlijk Wetboek. Naast deze algemene wetgeving is er ook specifieke wetgeving opgesteld die van toepassing is op de gerechtsdeurwaarder. In 2001 is de Gerechtsdeurwaarderswet in werking getreden. Tezelfdertijd traden verschillende verordeningen in werking.Hier vindt u een overzicht van de wetten en verordeningen: https://goo.gl/F7893t.

Robin, 03-03-2016
Verschillende keren is mijn huisbaas zonder mijn medeweten in mijn woning geweest. Nadat ik hem per email een paar maanden geleden duidelijk heb medegedeeld dat ik vanwege veiligheid en privacy niet wil dat hij binnen komt. Later wilde hij een inspectie, gewoon om te kijken zonder reden.
Vandaag heb ik de loodgieter binnengelaten en ook de verhuurder stond daarbij. Hij zei meermaals vandaag binnen te zullen lopen voor inspectie. Ik heb hem dit ontboden en verteld dat hij een afspraak hiervoor kan maken. Dit staat ook in mijn huurcontract namelijk. Na het binnenlaten van de loodgieter ben ik vertrokken en de loodgieter zou de deur dichttrekken. Mijn huurbaas is toch binnengelopen! Wat kan ik doen? Reactie infoteur, 10-04-2016
Zonder uw uitdrukkelijke toestemming mag de huisbaas of verhuurder niet in uw woning komen. Doet hij dit wel, dan is dit huisvredebreuk. U kunt hiervan aangifte doen bij de politie. Zie verder mijn reactie op 'Stefanie' op 14-10-2015.

Jrapaap, 09-02-2016
Na het overlijden van mijn vader, de formeel niet samenwonende vriendin het huis uitgezet en sloten van de voordeur veranderd. De reden van uithuiszetting is dat deze vriendin, zonder toegang tot bank en/of machtiging dubieuze financiële transacties heeft gedaan. Tezamen met 2 getuigen geconstateerd dat een damesfiets in de schuur stond, daags na deze constatering blijkt de fiets uit de schuur te zijn verwijderd. Is dit een vorm van huisvredebreuk? En zo ja, kan hier aangifte op gedaan worden.

bedankt,
JP uit DH Reactie infoteur, 23-02-2016
Het weghalen van een fiets die niet van jou is, is diefstal. Daar kunt u aangifte van doen.

Ria Bartels, 09-01-2016
Goedemorgen,
Na 1 jaar overlast van buren naast mij num.135 word ik op allerlei manieren lastig gevallen dag en nacht, na het kapot slaan van mijn ruit op oudejaars dag waar ik aangifte van heb gedaan.
en zoveel andere dingen, gebeurde er op 8 jan.2o16 het volgende door de storm is een niet vaststaande party over mijn tuinhekken gewaaid mijn buren gaven geen gehoor ik politie gebeld, je raad het al komen niet en gaf wel de mededeling als er iemand in de tuin kom bellen. ik loop naar mijn keuken en ben alleen man en vrouw hadden tuinhekken weggehaald zonder het aan mij te melden ik stond voor dood van de schrik en waren in mijn tuin politie gebeld 2 wagens en de buren hadden tegen de politie gezegd we wilden de buurvrouw niet lastig vallen ik ben 24 thuis ik vind dit een ongehoord dus als er iets van hen in mijn tuin val haal de hekken weg en we pakken het u begrijp dat ik mij nu niet meer veilig voel ik ben 70jaar kan niet in de tuin zitten want dan gaan ze schelden dat ik buiten ben en krijg een hogedrukspuit op mijn rug of bijna elke nacht boren en timmeren harde muziek kinderen slaan gillen doet ze goed en nu gaan ze zonder toestemming mijn tuin in ik vind dit erfbreuk en vernieling van raam hoor ik ook niks toen de politie weg was gingen ze keihard muziek met voor het idee wat moet je nauw ik leef opgesloten in mijn eigenhuis. En mijn woningbouw Vestia doe niks en door de zenuwen verlam ik dus wat kan ik doen
Met vriendelijke groet Ria Bartels Reactie infoteur, 11-01-2016
Mogelijk kan buurtbemiddeling uitkomst bieden. Een project buurtbemiddeling is een samenwerkingsverband van onder meer gemeenten, politie, woningcorporaties en welzijnsorganisaties. Indien u persoonlijk een probleem met uw buren hebt, dan kunt u voor informatie en hulp van buurtbemiddeling terecht op: www.problemenmetjeburen.nl.

Bo, 03-12-2015
Ik heb een vraag.

Ik en mijn ex zijn bezig een convenant op te stellen om de afwikkeling van echtscheiding rond te krijgen. Er is destijds juridisch besloten dat onze woning tot 31 december aan mij is toegewezen en ik gebruik mag maken van de woning.

Ik ben nu wel verhuisd en woon inmiddels niet meer in de woning. Het huis staat dus leeg. Ik zat tot gisteren enigszins nog in een onderhandelingspositie omdat ik gebruik mocht maken van de woning. Alleen ik had de sleutels van de woning. Ik hoopte hiermee de situatie te bespoedigen.

Nu heeft mijn ex zonder mijn medeweten het slot van de woning eruit gehaald en vervangen voor een nieuw slot. Ik kan dus niet meer naar binnen. En is natuurlijk mijn onderhandelingspositie totaal belachelijk gemaakt.

Kan ik aangifte doen? Reactie infoteur, 06-12-2015
Over de vraag wanneer en hoe je aangifte kunt doen, kunt u hier meer lezen: https://goo.gl/yWHHuu

Stefanie, 14-10-2015
Vraag:

Mijn vriend en ik wonen in een huurwoning, in een complex met 8 andere woningen. Onze huisbaas laat klusjesmannen komen zonder dit aan ons te melden. Deze klusjes mannen hebben zonder medeweten van ons dus een voordeur sleutel. Er is nu meerdere keren iets gesloten uit de gezamenlijke hal. Denk aan fietsen, gereedschap, vegers.
Tot mijn grote schrik was er gisteren een klusjes man in mijn appartement met ook een huis sleutel. Hij vertelde dat hij een sleutelbos heeft met sleutels van alle appartementen incl. voordeur sleutel.

Mijn vraag is. Mag onze huisbaas zonder toestemming en medeweten van ons sleutels geven en ze in ons huis laten? Reactie infoteur, 14-10-2015
Zonder uw uitdrukkelijke toestemming mag de huisbaas of verhuurder niet in uw woning komen, ook geen klusjesmannen die werk voor hem verrichten. Doet hij dit wel, dan is dit huisvredebreuk. U kunt hiervan aangifte doen bij de politie.

Voor herstel van gebreken moet u gedogen dat de huisbaas in uw woning komt. De huisbaas moet hiervoor echter met de verhuurder een afspraak maken; hij mag niet zomaar binnenvallen. U kunt dit met uw huisbaas bespreken en hem wijzen op zijn verplichtingen. Zo moet hij de huurder rustig woongenot verschaffen. Om de relatie met de huisbaas goed te houden, kunt u het beste feedback geven volgens de aanwijzingen zoals hier gegeven: http://goo.gl/yrN43e. (Wanneer u desondanks nul op het rekest krijgt, kunt u desnoods het slot van uw woning vervangen, zodat de verhuurder zonder uw toestemming niet meer in uw woning kan komen.)

De verhuurder heeft drie hoofdverplichtingen. Artikel 1719 van het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat de verhuurder verplicht is het verhuurde goed aan de huurder te leveren, dat goed in zodanige staat te onderhouden dat het kan dienen tot het gebruik waartoe het verhuurd is en dat de huurder het rustig genot daarvan te doen hebben zolang de huur duurt. Dat laatste is in uw geval in het geding.

C. M. Koornstra, 08-08-2015
Vraag:

Ik heb al zeven jaar enorme overlast, buren hebben van alles gedaan, uitgescholden, gediscrimineerd, bedreigd en nog vele andere dingen. Ook toen de politie vroeg of het wat minder kon met herrie maken en gillen gingen ze gewoon door. Het treiteren en de erge overlast blijft. Ze zitten me gewoon uit huis weg te jagen. Ik ben het goed zat dat ze mijn leven zo hebben kapot gemaakt en blijven opdringen aan me terwijl ik dat beslist niet wil na wat ze allemaal gedaan hebben. Ik wil graag weten of iemand me juridisch wilt helpen ik vind het recht systeem echt falen. Ik wil niet in hun herrie meer leven. Ik heb 2x geprobeerd in goede vrede het op te lossen door o.a. buurtbemiddeling in te schakelen. Ik gaf toen aan in buurt bemiddelings gesprek waar ik last van heb maar ruim 2 jaar later komt ze haar afspraken nog niet na. En als ik radio aanzet om hun herrie niet te horen dat mag niet van ze. Verder hebben ze de buren en bij betrokken en gezorgd voor burengerucht door o.a. fabels over me rondvertellen. Ik wil dat ze gestraft worden.
Op 14 juli jl. heeft de buurman mij opnieuw bedreigd en mijn grond betreed (achter en voortuin) terwijl ik om een contactverbod aan de politie had gevraagd. Op de internetsite van de politie heb ik het volgende geschreven

Hierbij wil ik aangifte doen tegen mijn buurman hij heeft me opnieuw bedreigd en uitgescholden. Hij heeft een contactverbod en houd zich daar niet aan voor de zoveelste keer. Zie eerdere meldingen/aangiftes/contactverbod. Ik stond achter de planten te poten en hij stormde als een gek naar buiten en schold me uit. Wilde over de muur klimmen en mijn grond betreden wat ik beslis niet wil. Heeft me met de dood bedreigd. Zou me wel eens pakken. Ik ben naar binnen gegaan/gevlucht en heb niks terug gezegd om escaleren te voorkomen. Binnen gekomen kwam de buurman voor om, stond te schelden en te dreigen en keihard tegen mijn voordeur te rammen. Hij was boos omdat ik vanochtend op zijn muur bonkte of het wat minder kan en wat later; in ieder geval niet voor zes uur in de ochtend de tv aan'; hij ging gewoon door. Hiermee haalde hij me uit mijn slaap voor de zoveelste keer; ben het spuugzat en heb geen zin om opnieuw mijn werk kwijt te raken door mijn buren die me jaren lopen te treiteren. Hierbij wil ik aangifte doen. Ik heb ook gelijk de politie gebeld die is binnen een paar minuten ten plaatse gekomen. Mijn vader en broer waren ook gekomen omdat ik die had gebeld omdat hij me duidelijk blijft bedreigen/lastig vallen.

Ik wil graag om hulp vragen desnoods een proces starten tegen de buren omdat ze me zo hebben lopen treiteren dat ik op een nacht niet goed werd en de buren gingen toen gewoon door terwijl ik om hulp riep, ik ben gewoon weg geraakt. Ik vind het recht systeem echt falen. Ik wil zulke buren niet naast me hebben. Ik wil vragen of u kan zorgen dat ik z.s.m. een contactverbod van de rechter kan krijgen; en ik graag wil weten welke kosten eraan verbonden zijn. Al mijn correspondenties aan instanties heb ik bewaard (dossier opbouw) O.a. meldingen gemaakt bij geluidsoverlast bureau/discriminatiebureau/bureau voor gelijke rechten ingeschakeld. Verder heb ik een agenda digitaal bijgehouden, aangiftes en meldingen bewaard. Zou U mij willen helpen? Reactie infoteur, 18-08-2015
Een advocaat kan u bijstaan in een juridische procedure. Voor het doen van aangifte hebt u geen advocaat nodig. Voor het doen van aangifte dient u vooraf een telefonische afspraak te maken via telefoonnummer 0900-8844.
U kunt zelf een advocaat zoeken, maar het Juridisch Loket kan u ook helpen bij een verwijzing naar een gespecialiseerde advocaat in uw buurt: https://goo.gl/FQ4QZp
Heel veel sterkte gewenst.

Totoro, 12-07-2015
Een aantal maanden geleden is mijn broer uit huis gezet, nadat deze mij nogmaals subtiel mentaal wist te raken en hij vervolgens deed alsof er niets aan de hand was kon ik mijn woede niet meer verkroppen (wist het goed te spelen daar ik gedronken had).

Uiteindelijk in een schermutseling beland en toen ik besefte dat ik dit eigenlijk niet wou greep hij de overhand en begon me te wurgen met de uitleg dat ik m'n mond moest houden of maar moest gaan "slapen", hij wist hoe het moest… (uitdagend bleef hij toch enkele keren to stikkens toe doorwurgen terwijl m'n moeder toekeek.

Toen de politie kwam het slachtoffer uit proberen hangen maar toch buitengezet geweest met de uitleg dat deze (inderdaad) psychische problemen had. Nu staat ie doodleuk terug binnen een ei ta bakken waarna ik m'n moeder erop wijs dat ik dit gezeik niet nogmaals wil doormaken, waarop ze antwoord dat ik moet stoppen met ruziemaken(?!)… gelukkig waren m'n kalmeringspillen in de buurt.

Kan zei deze uberhaubt terug in huis nemen nadat hij er 2maal is uitgezet? Reactie infoteur, 23-07-2015
Als het huis van je moeder is, mag zij besluiten om haar zoon weer in huis te nemen. Het staat je broer vrij om bij zijn moeder te gaan wonen, tenzij er bijvoorbeeld sprake is van een (tijdelijk) huisverbod: http://goo.gl/8ncdML
Wanneer de gemoederen telkens hoog oplopen, kan het verstandig zijn om te besluiten zelfstandig te gaan wonen. Begeleid zelfstandig wonen is ook een optie, zie bijvoorbeeld: https://goo.gl/5KJqd1

Mk, 25-02-2015
Een vriendin heeft een tijdje in mijn winkel mee geholpen. Onlangs is zij vertrokken, na een zakelijk geschil, maar ze weigert de sleutel in te leveren. Wat kan ik doen? Reactie infoteur, 28-02-2015
Zij heeft geen recht (meer) om de winkel te betreden zonder uw toestemming. Sloten zou je kunnen vervangen, want zij kan een kopie maken (tenzij je daarvoor een sleutelcertificaat nodig hebt). Je zou ook kunnen overwegen om aangifte te doen. Je kunt telefonisch aangifte doen door de politie te bellen op nummer 0900-8844 (lokaal tarief). In de meeste gevallen zal er dan een afspraak worden gemaakt om de aangifte telefonisch op te nemen.

Jort, 25-02-2015
Wij waren vrijdag op vakantie waarna er vreemde mensen onze tuin zijn binnengedrongen dmv het forceren van een slot. ze hebben daarna gebruik gemaakt van onze jacuzzi banken en andere middelen. we weten wie het zijn dmv ooggetuigen en bekentenissen. er zijn drie daders waarvan een meisje van 16 een meisje van 17 en een jongen van 18. valen de minderjarigen ook onder deze straf?
bij voorbaat dank! Reactie infoteur, 28-02-2015
U kunt hiervan aangifte doen (inbraak en vernieling). Dat er minderjarigen bij betrokken waren, maakt niet uit. Ook minderjarigen mogen niet inbreken. Wel gelden voor minderjarigen andere straffen als voor volwassenen.

Fg, 03-02-2015
Ik woon in een studentenhuis met gedeelde woonruimte en badkamers. Met enige regelmaat komt iemand van de woningbouwvereniging (duwo) zonder aankondiging of overleg binnen om te 'controleren'. Ik heb meermaals gevraagd wat er dan te controleren is. Als de brandweer brandveiligheid zou controleren zouden wij daar geen problemen mee hebben natuurlijk. Maar het is een afgezant van de woningbouwvereniging.
Hij heeft echter steeds ander commentaar (soms met de reden brandveiligheid maar vaak ook niet), en de laatste tijd zelfs commentaar op het interieur en dat als wij het niet veranderen hij de politie belt (?). Het is een studenten woning dus er is af en toe bijvoorbeeld wiet in huis. Mag hij binnen komen zonder dat er iemand mee instemt of thuis is? Mag hij commentaar hebben op brandveiligheid of iets anders? (wij zorgen zelf uiteraard goed voor de brandhaspel en rookmelders). Is er iemand die wél brandveiligheid mag controleren zonder toestemming van de bewoners? Mag hij de politie bellen over iets wat binnenshuis privé plaats vindt? Terwijl hij niets in het huis te zoeken heeft? Bij voorbaat dank! Reactie infoteur, 08-02-2015
Als huurder heb je recht op ongestoord woongenot van het gehuurde. De verhuurder verhuurt het ongestoorde recht om het gehuurde te gebruiken. Dat impliceert dat de huurder(s) het exclusieve recht op het gehuurde heeft/hebben en dat dus de verhuurder niet ten alle tijden (onaangekondigd) binnen mag treden. Wel is het zo dat je als huurder moet meewerken aan eventuele herstelwerkzaamheden, inspecties of andere zaken in het belang van het huurobject. Als je verhuurder daarvoor binnen dient te komen en dat wordt van te voren naar behoren aangekondigd, dan heb je zelfs een medewerkingsplicht.

Ada van Noordwijk, 10-09-2014
Wanneer mijn man mijn bezittingen uit de echtelijke slaapkamer gooit, is er dan sprake van huisvredebreuk?
(dit al twee keer gedaan en nu weer opnieuw daar geplaatst) Reactie infoteur, 16-09-2014
Het lijkt mij dat er in dat geval (mogelijk) sprake is van vernieling, strafbaar gesteld in art. 350 WvSr.:
"Hij die opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, vernielt, beschadigt, onbruikbaar maakt of wegmaakt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie."

Roxanne, 03-07-2013
Ik vroeg mezelf nu even af. Ze stonden hier net voor de deur om beslag te leggen, dreigende met politie etc mag dat dan? Reactie infoteur, 07-07-2013
Krijgt een leverancier of instantie geld van u, maar betaalt u niet - ook niet na betalingsherinneringen en aanmaningen? Dan kan het bedrijf of andere schuldeiser naar de rechter stappen. De rechter kan u veroordelen om de schuld plus eventuele kosten te betalen. Een van de manieren om u daartoe te dwingen is door beslag te leggen op uw bankrekening, auto of andere bezittingen. De beslaglegging moet worden uitgevoerd door een deurwaarder. Lees hier verder: http://alturl.com/hpj6a

A. Rietbergen, 08-07-2012
Onze volkstuinvereniging heeft medio 2011 een tuinlid volgens het tuinregelement van de volkstuin afgezet.De tuin en opstallen zijn daarna getaxeerd en nu staat de tuin leeg, echter het bestuur is van mening dat zij het huisje naar believen kunnen slopen en de kosten daarvan aan de eigenaar in rekening kunnen brengen, zonder hem daarvan van te voren in kennis te stellen, kan dit zomaar of plegen zij huisvrededreuk.
André Reactie infoteur, 09-07-2012
U doet er verstandig aan contact op te nemen met het Juridisch Loket. Dit is een onafhankelijke, door de overheid gesteunde organisatie, die iedereen met een juridische vraag gratis helpt (http://www.juridischloket.nl).

Jeroen, 01-06-2012
Beste,

Mijn ex en ik hebben een gezamelijke woning waar ik in woon en 70% van de vaste lasten, oa hypotheek, op mij neem.
Zij is inmiddels niet meer ingeschreven in deze woning, woont reeds bij haar nieuwe vriend en is getrouwd.
De enige link tussen mij en m'n ex is dus het betalen van de hypotheek… wat ze ook al bijna niet doet.
Mag ik haar de toegang weigeren tot de woning en tot hoever kan ik hier in gaan? Reactie infoteur, 08-06-2012
U doet er verstandig aan contact op te nemen met het Juridisch Loket. Dit is een onafhankelijke, door de overheid gesteunde organisatie, die iedereen met een juridische vraag gratis helpt (http://www.juridischloket.nl).

Elisabeth, 02-05-2012
Beste,
Ik huur een semi-zelfstandig appartement in een huis van een private eigenaar. Alle contact loopt via een beheerder (zij zijn vrienden). De beheerder heeft al 3x mijn appartement betreden zonder mijn aanwezigheid of toestemming, omdat er bijvoorbeeld een tegeltje geplakt moest worden. Nu hebben we ruzie om het feit dat ik er niet mee instem dat hij derden (loodgieters/mensen van de gasleiding) de toegang tot mijn appartement verleent zonder dat er iemand bij is. Ik vind dat ik al coulant bent door toegang onder zijn begeleiding goed te keuren (zonder mijn aanwezigheid), omdat ik door mijn werk niet tijdens de werkuren van de derden aanwezig kan zijn. Hij is hier heel boos over. Mijn vraag is in hoeverre ik recht heb mijn privacy te beschermen en waar de risico's liggen indien er dingen stuk/kwijt raken? Dank alvast. Reactie infoteur, 07-05-2012
Als huurder hebt u recht op ongestoord huurgenot. Dit houdt onder meer in dat de verhuurder niet zomaar onaangekondigd het gehuurde binnen mag treden. Het gehuurde blijft eigendom van de verhuurder; dus in noodgevallen moet hij zich toeging tot het gehuurde kunnen verschaffen. Zie verder mijn antwoord d.d. 27-09-2011 op een andere vragensteller.

Holvoet, 23-04-2012
Mijn vraag is mijn ex vriend heeft bij mij ingebroken, heeft matriaal gestolen en heeft toegegeven aan de politie dat hij binnengebroken heeft om mij te pesten. Wat zijn de gevolgen? Hoe wordt hij gestraft en wat gaat dat hem kosten? Reactie infoteur, 28-04-2012
Inbraak is strafbaar gesteld in art. 311 WvSr. Dit kan met een gevangenisstraf van ten hoogste zes jaren of geldboete van de vierde categorie worden bestraft. Indien hij voor de eerste keer met justitie in aanraking is gekomen, kan hij er wellicht met een werkstraf vanaf komen. Het OM ondersteunt het slachtoffer zo goed mogelijk bij het verkrijgen van een vergoeding van zijn materiële en immateriële schade, bij voorkeur in een zo vroeg mogelijk stadium van het strafproces. Zie: http://goo.gl/39BYz

Koen Standaert, 03-04-2012
Beste

Mijn casus: Ik neem iemand in huis (19jaar) die thuis werd buitengezet en beloof tijdelijke opvang (drie weken) op basis van één regel: "de 19 jarige mag geen illegale dingen organiseren bij me thuis of andere mensen uitnodigen." Tijdens mijn aanwezigheid nodigt hij een 15 jarig meisje bij me thuis uit en er ze hebben seks.
Dit leidt tot een jurdische procedure waarin ikzelf als getuige wordt gehoord. Mijn vraag nu: "kan ik één van de twee partijen wegens huisvredebreuk vervolgen." Hier werd namelijk misbruik gemaakt van mijn goodwill "het tijdelijk onder dak nemen van een persoon in nood."

Alvast dank voor uw antwoord!
een bezorgde vader Reactie infoteur, 20-04-2012
Dat denk ik niet. Huisvredebreuk is 1. het wederrechtelijk binnendringen in de woning of het besloten lokaal of erf bij een ander in gebruik. 2. Het wederrechtelijk aldaar vertoevende, zich niet op de vordering van of vanwege de rechthebbende aanstonds verwijderen. Er is sprake van binnendringen als het betreden geschiedt tegen de wil van de rechthebbende en deze wil voor de binnentredende persoon onmiskenbaar, dat wil zeggen volkomen duidelijk, niet te loochenen is. Dat er misbruik wordt gemaakt van uw gastvrijheid is moreel laakbaar, maar niet strafbaar.

P. Wou, 04-03-2012
Ik huur sinds april 2011 een bovenwoning met mijn partner, deze is gevestigd boven de zaak van mijn verhuurder. Ik sta hier ingeschreven en ben officieel dus een bewoner en betaal elke maand huur. Sinds dat ik hier woon wacht ik al op een huurcontract, elke keer wordt dit uitgesteld door de verhuurder met smoesjes dat het nog niet af is.

In de tussentijd komt de verhuurder wel ongevraagd langs met een sleutel en loopt heel ons huis door. Wij hebben meerdere malen aangegeven hier niet van gedient te zijn aangezien dit een aanslag op onze privacy en woongenot is. Dit kwam daarna minder voor maar nu liepen er gister ineens 2 vreemde mensen in mijn huis die de sleutel hadden gekregen van de verhuurder omdat zij een etage hoger zouden komen te wonen. Een gedeelte van mijn huis dat leeg staat. Ik wist hier niks van en heb met de huurbaas afgesproken dat ik de gehele woning dus zonder het delen van het woonoppervlak noch voorzieningen zou huren. Dit is toch huisvredebreuk? Sta ik in mijn recht als ik een ander slot erop zet en de andere huurders toegang weiger, aangezien dit mijn huis is en ik het hele oppervalk huur. Kan ik hiervan aangifte doen aangezien er zonder toestemming vreemden de sleutel van mijn huis hebben gehad? Reactie infoteur, 10-03-2012
Een huurder heeft recht op ongestoord huurgenot. Dit houdt onder meer in dat de verhuurder niet zomaar onaangekondigd het gehuurde binnen mag treden. Het gehuurde blijft eigendom van de verhuurder; in noodgevallen moet hij zich toeging tot het gehuurde kunnen verschaffen. In uw verhaal is er niet sprake van een noodgeval.

Jullie hebben geen schriftelijke huurovereenkomst. Alle afspraken die jullie maken met de verhuurder m.b.t de woning wordt 'huurovereenkomst' genoemd. Als de huurovereenkomst op papier staat, dan wordt meestal over een 'huurcontract' gesproken. Maar een huurovereenkomst hoeft niet op papier te staan om rechtsgeldig te zijn. Een mondelinge overeenkomst is ook rechtsgeldig, en op zich ook te bewijzen door middel van de stortingen van huur en (naar ik aanneem) inschrijving op het adres. Ook zonder huurcontract is er een overeenkomst tussen jullie en de verhuurder: hij verhuurt woonruimte in ruil voor een huurprijs. Daar horen rechten en plichten bij. De verhuurder kan niet zomaar tegen de afspraken in een deel van de woning gaan verhuren, zoals bij jullie het geval lijkt te zijn. Jullie doen er verstandig aan contact op te nemen met het Juridisch Loket. Dit is een onafhankelijke, door de overheid gesteunde organisatie, die iedereen met een juridische vraag gratis helpt (http://www.juridischloket.nl).

Jolanda, 06-02-2012
Gisteravond lekkage geconstateerd. Wederom afkomstig van de (boven) buren. Hen gevraagd dit aan de verhuurder door te geven. Ik zelf heb de verhuurder eveneens aangeschreven, het schrijven beeindigd met de vraag of ik van haar zou horen. Geen reactie, dus in de ochtend weer geschreven en haar mijn 06 nummer doorgegeven. 's middags toch eerder van werk naar huis, om op te merken dat mijn deur niet goed afgesloten is. Na de aanblik van mij tuin, en een ladder tegen het hek (vh raam bovenburen?) is duidelijk dat er mensen binnen zijn geweest. Bij thuiskomst zag ik al een busje staan, maar dacht dat deze met een verbouwing/verhuizing voor mensen in de straat was. Geen logo, of bedrijfsnaam. Even later komen twee heren naar beneden die melden dat zij voor een lekkage bij de bovenburen moesten zijn. En ja, ze waren ook bij mij binnen geweest. Een van hen wilde zo maar langs mij heen, om de troep op te ruimen? Hij werd teruggefloten door zijn partner. Beiden oogden als de bekende beunhazen die jaar na jaar door de verhuurder voor dit soort klussen worden ingeschakeld. Het euvel is in al die jaren nooit opgelost. Daarentegen ben ik erg boos op de verhuurder die ondanks mijn schrijven tot op nu, niets aan mij heeft laten horen. En de sleutel afgegeven heeft. De vorige bijklusser heeft overigens nooit meer zijn sleutel bij mij ingeleverd. Wat te doen? Reactie infoteur, 11-02-2012
Als huurder heeft u recht op ongestoord huurgenot. Dit houdt onder andere in dat de verhuurder niet zomaar onaangekondigd het gehuurde binnen mag treden. Het gehuurde blijft eigendom van de verhuurder; dus in noodgevallen moet hij zich toeging tot het gehuurde kunnen verschaffen. Zie verder mijn antwoord d.d. 27-09-2011 op een andere vragensteller.

Niels, 03-02-2012
KAn huisvredebreuk ook verjaren? In april 2009 heeft mijn ex-partner huisvredebreuk gepleegd. Wij hebben toen bij de afgegeven verklaringen aangegegeven, dat we hiervan aangifte wilden doen. Helaas is er iets mis gegaan met de verklaringen, waardoor de aangifte nooit is gedaan. Nu zoveel jaar later bejegend mijn ex-partner ons nog steeds. Ik wil daarom toch nog aangeifte doen van huisvredebreuk. Is dat nog mogelijk? Reactie infoteur, 03-02-2012
Verjaring betekent dat na het verstrijken van een bepaalde periode het strafbare feit nooit meer vervolgd kan worden. Voor een geldboete, hechtenis of gevangenisstraf van drie jaar of minder geldt 6 jaar. U kunt een afspraak maken met de politie om uw zaak te bespreken. De politie zal samen met u bekijken of aangifte doen zinvol is.

R. van Westen, 25-01-2012
Mijn vrouw en ik gaan scheiden. Dat moet nog geregeld worden. Nu ben ik binnenkort jarig, en zegt mij vrouw dat ik mijn verjaadagfeest elders moet gaan vieren. Zij ziet dit als huisvredebreuk.? Hoe raar is dat? mijn/ons huis, en zij eist dat ik ergens anders mijn verjaardagfeest moet gaan vieren. Ze mag erbij zijn, ik weiger haar niet. Hoewel het wel een ongemakkelijke situatie wordt. Kan dit? Reactie infoteur, 26-01-2012
Het gaat bij huisvredebreuk om het wederrechtelijk binnendringen of vertoeven van een woning of besloten lokaal of erf, bij een ander in gebruik. Indien u elders woont, dan zou het huisvredebreuk zijn. Het lijkt mij voor een goede afwikkeling van de scheiding raadzaam om ook dit soort zaken als het vieren van een verjaardag, in goed overleg te doen.

N. de Gooijer, 14-12-2011
3 jaar heeft mijn ex-vrouw getracht mijn woning binnen te dringen. Samen met haar broer kwam ze tegen alle afspraken in de kinderen halen. Ik opende de poort tussen de woning en de garage. Ik heb haar menigmaal gezegd, dat ze niet binnen mocht komen. Ze drong steeds harder aan de duwde mij aan de kant. Haar broer kwam dreigend op mij af. Toen mijn ex-vrouw bij de achterdeur kwam, kwam zij daar mijn vrouw tegen. Die heeft nogmaals gezegd, dat ze niet binnen mocht komen. Ze heeft 2 stappen in de woning gezet. Mijn vrouw heeft haar toen naar buiten verweerd. Daarbij verbrijzelde mijn ex-vrouw haar enkel. Zij heeft ons toen aangeklaagd wegens zware mishandeling met voorbedachte rade. Gelukkig zijn wij van dat feit vrij gesproken omdat mijn ex-vrouw volgens de rechtbank huisvredebreuk had gepleegd. Mijn ex-vrouw maakt het ons nu nog steeds lastig. Waarschijnlijk uit wraak. Wij hebben toen al aangifte gedaan bij de politie. Maar die heeft dat niet opgenomen. Nu willen we alsnog aangifte doen van huisvredebreuk. Maar de politie zegt dat dat niet kan omdat het onder civiel recht valt en niet onder strafrecht. Wie kan mij helderheid verschaffen? Reactie infoteur, 18-12-2011
Huisvredebreuk is in Nederland een misdrijf dat strafbaar is gesteld in het Wetboek van Strafrecht onder artikel 138 Sr.

A. J. Pouw, 08-11-2011
Een reactie op het antwoord van voorleggen Juridisch Loket. Ik ben daar geweest en heb een verwijzing gekregen naar een advocaat. Deze heeft de zaak aangenomen. Er is een conceptbrief geschreven maar niet een definitieve en naar de verhuurder verstuurd. Ik heb een klein inkomen en heb recht op rechtsbijstand. Dat is aangevraagd en kan even duren. De advocaat wil niet verder of ik moet 750 euro exclusief BTW betalen. Dat kan ik niet maar wil wel alvast de eigen bijdrage betalen. De advocaat wil dit niet. Weer naar het Juridisch Loket en daar kunnen ze mij niet helpen. Het is afwachten op die toekenning maar voordat dat rond is gaan de werkzaamheden aan de riolering beginnen zonder bewijs van aansprakelijkheid van de verhuurder. Ik kan ook geen andere advocaat nemen omdat de rechtsbijstand als deze wordt uitgekeerd naar die advocaat gaat en niet naar een nieuwe andere advocaat. Ik zit nu klem en vraag mij af of ik de verhuurder toe moet laten tot mijn ruimte toelaten. Ik verbied hem of de uitvoerder om de vloer open te breken. Dit kan wel eens tot agressie leiden. Als toch met geweld hiertoe wordt overgegaan is er dan sprake van huisvredebreuk en wat moet ik doen? Ook weet ik niet wat de advocaat dan nog kan doen dus of daarna zonder bewijs van aansprakelijkheid de verhuurder nog aangesproken kan worden. Reactie infoteur, 10-11-2011
U hebt als huurder inspraak over het renovatieplan. Voordat uw verhuurder met uw woning aan de slag kan, heeft hij uw schriftelijke toestemming nodig. U hebt wel een 'gedoogplicht' voor de renovatie. Dat wil zeggen dat u de renovatie niet zomaar kunt weigeren. Als uw verhuurder een redelijk voorstel heeft, moet u daarmee akkoord gaan. Wat redelijk is en wat niet, verschilt per situatie. Als u in een flat woont, of in een blok van tien of meer rijtjeshuizen, geldt dat een voorstel redelijk is als 70% van de bewoners geen bezwaar heeft tegen de renovatieplannen van de verhuurder. Hoort u bij de 30% die de renovatie niet ziet zitten? Dan kunt u de kantonrechter laten oordelen over het renovatieplan. Vindt ook de kantonrechter het voorstel redelijk, dan moet u de renovatie toestaan. Weigert u totaal uw medewerking? Dan kan uw verhuurder dreigen om de huur op te zeggen wegens dringend eigen gebruik of hij kan een beëindigingsprocedure beginnen. (Bron: http://kennisring.nl/smartsite.dws?id=32136)


U kunt verhuiskostenvergoeding krijgen als u moet verhuizen omdat uw woning wordt gesloopt of gerenoveerd (zie: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning/vraag-en-antwoord/wanneer-heb-ik-recht-op-verhuiskostenvergoeding.html). Een wettelijk recht op vergoeding bestaat niet zolang er bij een renovatie of groot onderhoud geen bewoners hoeven te verhuizen. Toch is het gebruikelijk dat bij renovatie van woningbouwwoningen vergoedingen worden betaald.

Mw A. J. Pouw, 07-11-2011
Dit is een vraag. Ik woon in een pas gerenoveerde woning. Daar zijn toch nog gebreken geconstateerd die nauwelijks verholpen worden. Het contact met de verhuurder is daardoor verslechterd. In deze situatie is een probleem aan de riolering geconstateerd en heb ik met een door de verhuurder gekozen rioleringsbedrijf gehoord wat er moet gebeuren. De hele vloer van de benedenruimte moet open. De verhuurder zegt iets anders en doet het makkelijk af. Op de plek van uitvoering ligt nieuw laminaat nog afgedekt want er moet nog gewerkt worden. Vooraf wil ik van de verhuurder een aansprakelijkheid op papier en de vergoeding van de schade of nieuw laminaat. Ik kan ook een periode niet in die ruimte (woonkamer/keuken) verblijven en aangezien ik er woon ook mijn spullen moet gaan afdekken. Dus ook daarvoor wil ik bijvoorbeeld voor die tijd (1 maand) een kwijtschelding van de huur. Ik ben verplicht om de verhuurder binnen te laten maar kan ik ook weigeren aan het rioleringsbedrijf om de vloer open te breken, het laminaat kapot te maken en in de woonkamer zo bezig te zijn dat ik er niet meer kan verblijven? Ik lijd aan een chronische nierziekte, ben erg kwetsbaar wat de verhuurder weet. Als er toch tegen mijn wil gebroken wordt (spullen verplaatst en/of beschadigd) is dit huisvredebreuk? De verhuurder gaat vooraf niets doen of zeggen, ik mag het met het rioleringsbedrijf oplossen. Bij voorbaat dank voor uw antwoord. Reactie infoteur, 07-11-2011
Deze vraag kunt u het beste voorleggen aan het Juridisch Loket. Daarvoor kunt u op de website http://www.juridischloket.nl terecht.

E. de Vries, 30-09-2011
De verhuurder heeft zonder medeweten van mij (de huurder) een bedrijf ingeschakeld om de kozijnen te vervangen. Hij heeft hiervoor een afspraak gemaakt waar ik niks vanaf wist. Dit moest ik horen van mijn onderbuurman omdat hij een sleutel van me nodig had voor de bouwvakkers. Dit kwam ik 2 dagen voor de afspraak voor het vervangen van de kozijnen te weten en kan me hier niet op aanpassen omdat er een vakantie gepland stond en ik niet aanwezig zou zijn bij dit hele gebeuren. Ik vind het geen fijn idee om een bedrijf dat ik niet ken in mijn woning toe te laten een week lang zonder dat ik enig contact heb gehad en heb ook laten weten dat ik hier niet mee akkoord ga. Nu heeft de verhuurder dus geen toestemming aan mij gevraagd of deze werkzaamheden mogen plaatsvinden en wanneer. Het betreft geen spoedwerkzaamheden omdat er al maanden bedrijven langs komen om een offerte te maken. Sta ik in mijn recht als ik eis van de verhuurder met mij te overleggen over de data wanneer de werkzaamheden eventueel kunnen plaatsvinden of kan hij zomaar met zijn sleutel mijn woning open doen en betreden in mijn afwezigheid? Reactie infoteur, 07-10-2011
Voor een gratis, snel en betrouwbaar antwoord op bijna al uw juridische vragen kunt u terecht bij het Juridisch Loket. Op de website http://www.juridischloket.nl en in hun 30 vestigingen in heel Nederland krijgt u heldere informatie over juridische onderwerpen. Meer dan 300 juridische medewerkers geven advies op maat en kunnen u als het nodig is doorverwijzen naar een andere instantie, een mediator of advocaat.

Het Juridisch Loket is een initiatief van de overheid en wordt betaald door het Ministerie van Veiligheid en Justitie.

M. Denneman, 06-09-2011
Bij mij werd vanavond aangebeld door mijn buurvrouw met het bericht dat ik nieuwe sleutels heb voor mijn berging. Toen ik vroeg waarom dat was, kreeg ik te horen dat de verhuurder niet wist bij welk huisnummer de berging hoorde, er staat (enigzins vaag) een nummer boven de deur. Er werd naar een berging gezocht vanwege nieuwe huurders in de flat waar ik woon.

Toen ik informeerde bij de nieuwe bewoners hoorde ik dat de opzichter/aanspreekpunt met een grote sleutelbos en een aansteker aan het rondkijken was welke berging het moest zijn en ging de vele sleutels proberen, aldus de nieuwe huurder. Op het slot van mijn berging paste natuurlijk geen 1 sleutel, aangezien ik deze allemaal in mijn bezit heb. Hierop heeft de verhuurder een derde partij ingeschakeld om het slot open te maken. Hiervoor was mijnerzijds geen toestemming, laat staan dat ik geïnformeerd was hierover.

Het geeft mij geen goed gevoel als ik weet dat de verhuurder met inschakeling van een derde partij zomaar een berging mag open maken die op dat moment op slot zit. Ongeacht wat er zich achter deur deur bevind, zolang niet in strijd is met het huurregelement.

Ik heb e-mail correspondentie betreffende deze berging met de verhuurder gehad, verhuurder is dus op de hoogte. Ook heeft de verhuurder mijn telefoonnummer en had mij op dat moment ook kunnen bellen om te informeren of deze berging, waarvan zij geen sleutel hadden, misschien bij mijn woning hoort. Ik ben in dit geval niet telefonisch benaderd door de verhuurder.

Wel is er een nieuw slot geplaatst, nieuwe sleutels, maar dat lijkt mij de oplossing NA de misschien huisvredebreuk.

In hoeverre mag een verhuurder zich toegang verschaffen tot een ruimte van een huurder? Is hier sprake van huisvredebreuk?

Alvast vriendelijk bedankt voor uw reactie, hetzij op jullie site, hetzij per e-mail Reactie infoteur, 27-09-2011
Als huurder heeft u inderdaad recht op ongestoord huurgenot. Dit houdt onder andere in dat de verhuurder niet zomaar onaangekondigd het gehuurde (dus zowel de woonruimte als bijvoorbeeld een berging) binnen mag treden.

Het gehuurde blijft eigendom van de verhuurder dus in noodgevallen moet hij zich toeging tot het gehuurde kunnen verschaffen. Voor zover ik uit uw mail kan opmaken lijkt me hier geen sprake van een noodgeval. Zeker nu minder ingrijpende oplossingen zoals overleg voor de hand lagen lijkt mij het openbreken van uw berging onrechtmatig. Zolang u hier echter geen schade door gelopen hebt en de verhuurder de deur en het slot weer (op eigen kosten) hersteld heeft lijkt mij het probleem opgelost. Als het een grote verhuurder betreft zou u misschien naar de klachtencommissie kunnen stappen voor een excuus of iets dergelijks. U zou aangifte kunnen doen bij de politie maar mijn inschatting is dat zij geen prioriteit zullen geven aan de zaak en als hij in behandeling wordt genomen is het maar de vraag of sprake is van strafbare opzet om binnen te treden.

Berg, 19-02-2011
11-12-2010 bel gaat ex van dochter van mijn vrouw staat voor de deur en vraagt naar dochter, ik zeg tegen hem dat ik haar ga roepen en wil de deur dicht doen direct word er met grof geweld tegen de deur getrapt en ex samen met zijn broer stormen naar binnen de huiskamer in en vervolgens naar boven een hoop geschreeuw en gevloek dit alles heeft een 20 min geduurd heb ze tot 3 maal gevordert het huis te verlaten maar daar gaven ze geen gehoor aan heb 112 gebelt en heb ze na een worsteling toch het huis uit gekregen dit is toch huisvredebreuk in de zuiverste vorm of ben ik nou gek Reactie infoteur, 20-02-2011
Dit lijkt mij inderdaad huisvredebreuk: als er al niet sprake is van 'binnendringen', dan toch wel het 'niet verwijderen'. U hebt immers tot drie keer toe de ex van uw dochter en diens broer gesommeerd weg te gaan. U kunt hiervan aangifte doen bij de politie.

U schrijft dat de verdachte met grof geweld tegen de deur heeft getrapt. Wellicht is er ook sprake van vernieling of beschadiging, strafbaar gesteld in artikel 350 WvSr: "Hij die opzettelijk en wederrechtelijk enig goed dat geheel of ten dele aan een ander toebehoort, vernielt, beschadigt, onbruikbaar maakt of wegmaakt, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste 2 jaren of geldboete van de vierde categorie."

U schrijft dat er een hoop geschreeuw en gevloek aan te pas kwam. Wellicht is er tevens sprake van bedreiging, zoals strafbaar gesteld in artikel 285 van het wetboek van strafrecht: "Bedreiging met openlijk in vereniging geweld plegen tegen personen of goederen, met geweld tegen een internationaal beschermd persoon of diens beschermde goederen, met enig misdrijf waardoor gevaar voor de algemene veiligheid van personen of goederen of gemeen gevaar voor de verlening van diensten ontstaat, met verkrachting, met feitelijke aanranding van de eerbaarheid, met enig misdrijf tegen het leven gericht, met gijzeling, met zware mishandeling of met brandstichting, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of geldboete van de vierde categorie."

Ten slotte spreekt u over "een wortseling". Wellicht dat er sprake is geweest van mishandeling, zoals strafbaar gesteld in art. 300 WvSr.

U kunt aangifte doen, maar u kunt ook een intakegesprek aanvragen bij de politie. Een intakegesprek is een uitleg over de mogelijkheden voor het slachtoffer. Daarin wordt onder andere besproken wat de consequenties zijn van het doen van aangifte en hoe het verloop is van een strafrechtelijk proces. Het slachtoffer kan na aanleiding van het intakegesprek nadenken of hij of zij aangifte wil doen. Voor de politie is het intakegesprek een moment om te bepalen of er sprake is van een strafbaar feit. (Bron: http://www.politie.nl).

Sterkte gewenst met de situatie.

Lisette Cramers, 08-11-2010
Mijn verhuurder is bij mij in de woning geweest zonder mijn toestemming te vragen en toen ik er niet was. Is dit strafbaar? Reactie infoteur, 09-11-2010
Zonder uw uitdrukkelijke toestemming mag de huisbaas of verhuurder niet in uw woning komen. Doet hij dit wel, dan is dit huisvredebreuk. U kunt hiervan aangifte doen bij de politie. Voor herstel van gebreken moet u gedogen dat de huisbaas in uw woning komt. De huisbaas moet hiervoor met de verhuurder een afspraak maken. U kunt het slot van uw woning vervangen, zodat de verhuurder zonder uw toestemming niet meer in uw woning kan komen.

Boot, 26-08-2010
Vrijdag 13 augustus mijn dochter naar ex-partner gebracht. Melding gedaan bij Politie, voelde mij niet veilig. Ex-partner door Politie gebeld, het is weer zover, is het gebruikelijk dat ex-partner wordt gebeld?
Zaterdag 14 augustus 2010, dochter na omgang niet terug gekregen. Politie gebeld, agent komt op de fiets naar het huisadres van mijn ex-partner, Rechtelijke uitspraak laten zien, dochter niet terug gekregen. Agent bericht per mail verzonden dat de Rechtelijke uitspraak terzijde is geschoven en dat strafrechtelijk handelen is toegestaan, verzoek om alle communicatie via advocaat te laten plaats vinden, eerdere incidenten zijn ook ter zijde geschoven, ondanks de aanwezigheid van voldoende bewijs.
Maandag 16 augustus 2010 agent mailt dat hij een afspraak op woensdagmorgen met mij wenst te maken. Ik reageer niet.
Woensdagmiddag 17 augustus 2 agenten ongevraagd en onaangekondigd bij mij aan de deur, agent zegt dat als ik geen gesprek aan wil gaan, dat ik de Politie niet meer hoef te bellen in geval van calamiteiten. Intimidatie door agent en mijn privacy is geschonden. Mag de Politie zo handelen? Reactie infoteur, 30-08-2010
Ik dek dat u deze vraag, die buiten het bestek van dit artikel valt, het beste met uw raadsman kan bespreken. Sterkte gewenst met de situatie omtrent de omgang met dochter.

Tartuffel (2.972 artikelen)
Laatste update: 19-11-2023
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Regelingen
Bronnen en referenties: 4
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.