Diagnose: Narcistische persoonlijkheidsstoornis

De narcistisch persoonlijkheid stoornis komt voor het merendeel voor bij mannen en uit zich in gedrag waaruit zij laten blijken dat zij superieur zijn aan andere mensen. Ze vragen constant naar aandacht en verwachten voorkeur behandelingen. In dit artikel wil ik u informeren over de symptomen, oorzaken en eventueel behandeling van deze persoonlijkheidsstoornis.

Wat is een narcistische persoonlijkheidsstoornis(NPS)?

Personen met deze stoornis laten uit hun hele gedrag overkomen dat ze een extreem hoog gevoel van eigenwaarde hebben, ze worden graag bewonderd en hebben veel waardering nodig. Hun inlevingsvermogen is erg laag. Ze hebben constant aandacht nodig, willen overal in betrokken worden en voelen zich belangrijker dan anderen. Wanneer ze niet het gevoel krijgen dat ze dit alles krijgen dan kunnen ze woedeaanvallen krijgen en zelfs depressies ontwikkelen.

Symptomen

Volgens het DSM-IV kan de diagnose NPS worden gesteld wanneer meer dan 5 van onderstaande situaties zich voordoen.

• De persoon heeft grootheidswaan en voelt zich belangrijk. (hij overdrijft in alles en voelt zich vaak superieur aan anderen.).
• De persoon fantaseert over succes, roem, macht, genialiteit, schoonheid of seksuele prestaties
• De persoon ziet zichzelf als uniek en meent dat hij alleen begrepen kan worden door even unieke of speciale mensen (of instellingen).
• De persoon heeft veel behoefte aan bewondering, aandacht en bevestiging en wil gevreesd en berucht zijn.
• De persoon gelooft dat hij meer rechten heeft dan anderen. Hij wil dat anderen zich aanpassen aan zijn verwachting van een voorkeursbehandeling.
• De persoon is manipulerend en gebruikt anderen om zijn doel te bereiken.
• De persoon heeft een erg laag inlevingsvermogen. Hij of zij kan en wil geen rekening houden met de behoeften en gevoelens van anderen.
• De persoon is erg jaloers, wat zich kan uiten in boosheid. De persoon kan ook het gevoel hebben dat anderen jaloers op hem/haar zijn en dit kan dan ook weer woede veroorzaken.
• De persoon vertoont arrogant gedrag
• De persoon heeft het gevoel boven zich eigen familie of gezin te staan. Hij/zij is beter dan hun eigen kinderen.

Oorzaken en factoren

De oorzaken van de narcistische persoonlijkheidsstoornis zijn verschillend en niet iedereen met dezelfde achtergrond ontwikkeld deze stoornis. Er zijn mensen die in hun jeugd emotioneel of lichamelijk misbruikt zijn en daardoor narcisme ontwikkelen maar er zijn ook personen met deze achtergrond die dat niet ontwikkelen. Ook kan het zijn dat een persoon in zijn jeugd erg veel verwend is en daardoor de stoornis ontwikkeld. Het is een samenhang van thuissituatie, omgeving en biologische factoren. Er komen ook mensen voor met NPS die uit een "normaal" gezin komen.

Behandeling

Personen met NPS zijn moeilijk te behandelen. Zij denken namelijk dat zij zelf superieur zijn en zien niet in dat ze hulp nodig hebben. Ook gebeurt het, dat de persoon door een bepaalde behandeling, er uiteindelijk nog meer manieren erbij heeft geleerd om mensen te manipuleren. Wanneer ze zich er wel bewust van zijn vinden ze het moeilijk om hulp te vragen omdat dit hun ego omlaag haalt. De therapeut moet natuurlijk de beste therapeut zijn want verdiend de beste ook niet het beste? Het is allemaal best lastig zowel voor de omgeving, de behandelaar als de persoon zelf. Tegenwoordig word wel schema-gerichte therapie toegepast bij deze stoornis maar ook dit blijkt nog niet altijd goed te werken als behandeling. In groepstherapie kunnen deze personen wel bewust worden van hun gedrag omdat ze constant een spiegel voorgehouden krijgen. De ene narcistische persoonlijkheid kan ook minder extreem zijn dan de andere, wat ook kan bepalen in hoeverre een therapie aanslaat. Medicatie word niet gauw toegepast bij behandeling van NPS.