Herkennen van dominant gedrag bij een vader en/of moeder

Herkennen van dominant gedrag bij een vader en/of moeder Kinderen, tieners en volwassenen die in hun jeugd te maken hebben (gehad) met een dominante ouder, kunnen daar in hun latere leven veel last van ondervinden. Een dominante ouder; een vader, moeder of beiden, kunnen het leven van een kind namelijk zó controleren dat deze (veel) moeite heeft om op eigen benen te staan.

Dominante ouder(s)

In dit artikel wordt gesproken over dominante 'ouders'. Dit kan ook één ouder; een vader óf een moeder zijn.
Meestal leren kinderen van dominante ouders dominant gedrag pas herkennen wanneer zij de leeftijd van een tiener hebben bereikt of pas vele jaren later. Want hoewel dominant gedrag voor buitenstaanders misschien gemakkelijk te herkennen lijkt, is dit voor een kind van dominante ouders veel moeilijker. Een kind groeit namelijk op met bepaalde gedragspatronen van ouders en 'weet niet beter' dan wat hem of haar geleerd en overkomen is. Daar komt nog bij dat kinderen van dominante ouders meestal moeilijk worden 'losgelaten'; zij leren vaak pas op late leeftijd om voor zichzelf te denken en te zorgen.

Hoe herken je dominant gedrag?

Er zijn verschillende manieren waarop ouders zich dominant kunnen gedragen. Bij het woord 'dominant' denken veel mensen meteen aan een schreeuwende of scheldende vader en/of moeder. Dit hoeft echter niet persé het geval te zijn. Dominante ouders zijn wel altijd overheersende ouders; bepaald (manipulatief) gedrag is té sterk en té overheersend aanwezig. Het heeft niets of weinig meer te maken met ouderlijk gezag en respect. Een aantal uitingen/vormen van dominant gedrag bij ouders zijn:
  • Voortdurend streven naar perfectie
  • Sterke drang om te controleren
  • Verzamelen van spullen
  • Spullen niet laten aanraken
  • Zichzelf goed doen voorkomen
  • Altijd een (weer)woord hebben
  • Wil kinderen isoleren
  • Neemt successen/falen van kinderen persoonlijk

Voortdurend streven naar perfectie

Dominante ouders zullen voortdurend willen streven naar perfectie. Ze vragen van hun kind om altijd 'het beste' te geven en te doen. Hoe hard een kind zijn of haar best ook doet, dit zal voor de ouder(s) niet genoeg zijn. Dominante ouders plaatsen namelijk bijna altijd een 'maar', zelfs bij een opdracht die goed volbracht is. Bijvoorbeeld: 'Je hebt een mooie tekening gemaakt, maar wat doen die rare krabbels daar in de lucht?'

Sterke drang om te controleren

Controleren, en oefeningen om controle uit te oefenen, kan typisch gedrag van dominante ouders zijn. Een ouder zal soms zelf de competitie met een kind aan willen gaan om zijn of haar superieure positie te willen benadrukken. Een potje handje drukken kan voor de ouder een serieuze oefening zijn om zichzelf tegenover het kind te bewijzen. Zo van 'Zie je wel? Ik ben sterker. Je kunt me niet aan.'

Verzamelen van spullen

Lang niet iedereen die spullen verzamelt is meteen een dominant persoon, maar in combinatie met andere gedragingen kan een bepaalde verzamelwoede een teken van dominant gedrag zijn. Dominante personen controleren namelijk vaak hun omgeving door spullen te verzamelen; ze willen als het ware de spullen 'vasthouden'. Dit kunnen bijvoorbeeld spullen zijn die met het verleden te maken hebben, zoals familiefoto's, meubels of boeken.

Spullen niet laten aanraken

Dominantie bij ouders kan zich uiten doordat een vader en/of moeder het niet toestaan wanneer je bepaalde spullen aanraakt. Ouders worden bijvoorbeeld boos wanneer je meubels verplaatst die op een 'bepaalde plek horen te staan' of wanneer je spullen verschuift waarmee hij/zij bezig is.

Zichzelf goed doen voorkomen

Heb je ooit je ouder(s) 'negatief' over zichzelf horen praten? Kan een ouder fouten toegeven? Indien dit niet het geval is, is de ouder waarschijnlijk dominant. Dominante mensen zullen namelijk niet graag hun eigen onvermogen/zwaktes laten zien. Ze hechten veel waarde aan hun goede voorkomen en zijn geneigd om op een wat 'pochende' manier over zichzelf te praten. Ze vertellen bijvoorbeeld hoeveel geld ze op hun bankrekening hebben of welke mensen ze uit de brand hebben geholpen.

Altijd een weer(woord) hebben

Je bent een verhaal aan het vertellen en het gebeurt dat jouw vader en/of moeder precies hetzelfde hebben meegemaakt maar dan nog een stuk leuker/mooier/beter. Dominante mensen hebben vrijwel altijd een (weer)woord, zijn in hun hoofd al bezig met de volgende zin en proberen je te allen tijde te overheersen met hun woorden.

Wil kinderen isoleren

Kinderen van dominante ouders kunnen soms behoorlijk 'geïsoleerd' leven. Er wordt ze bijvoorbeeld 'vriendelijk doch dringend' verzocht om niet met bepaalde mensen om te gaan of om niet naar dat ene feestje te gaan. Dominante ouders zullen geneigd zijn hun ongezouten mening te geven over mensen/dingen die hun kinderen leuk vinden. Ze kunnen soms ook raar uit de hoek komen door iets gemeens te zeggen over iemand die bijvoorbeeld net op de koffie is geweest en toen de hemel is ingeprezen.Ook kunnen dominante ouders bepaalde zaken uit handen nemen/houden van kinderen. Ze regelen bijvoorbeeld, zonder dat het kind hier inspraak in heeft, de bankzaken van een kind.

Neemt successen/falen van kinderen persoonlijk

Wanneer een kind een succes behaalt, bijvoorbeeld op school, dan zal een dominante ouder hier waarschijnlijk 'overdreven blij' mee zijn. Een dominante ouder pronkt graag met overwinningen van een kind, en neemt successen zeer persoonlijk. Bijna alsof de ouder zelf succes heeft behaald. Het falen van een kind, bijvoorbeeld wanneer een kind een slechte voetbalwedstrijd speelt, wordt door een dominante ouder gezien als een persoonlijk falen. Een dominante ouder zal dan alles doen wat in zijn/haar mogelijkheid ligt om het kind te laten 'slagen'.
© 2010 - 2024 Jolene1984, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Het DISC model: omgaan met rode types of dominante typesHet DISC model is een veelgebruikt model in de verkoopwereld dat klanten in 4 types of kleuren onderverdeelt. Hoe ga je…
Bruine ogen: een dominante verschijning!Bruine ogen: een dominante verschijning!Ieder mens is uniek in zowel het uiterlijk als het innerlijk. De oogkleur is een fenomeen waar men maar al te graag over…
Lethal white syndromeLethal white syndromeHet lethal white syndrome, ook wel white foal syndrome genoemd, is een genetische fout die ervoor zorgt dat je veulen bi…
Wat is het verschil tussen homozygoot en heterozygoot?Wat is het verschil tussen homozygoot en heterozygoot?Homozygoot en heterozygoot zijn twee termen binnen de genetica die helpen aanduiden hoe een bepaald gen zich manifesteer…

Aandacht voor jezelf en je (leef-) omgevingAandacht voor jezelf en je (leef-) omgevingIedereen heeft nu en dan aandacht nodig. Daarbij wel meteen gezegd dat sommige mensen continu aandacht willen en anderen…
Josefka en de oost-Europese parapsychologieHet medium Josefka was een van de personen die hun parapsychologisch vermogen hadden ontwikkeld onder toezicht van dr. M…
Bronnen en referenties
  • www.wikihow.com
Reactie

K., 29-12-2013
Ik ben een jonge vrouw van 34, een trotse alleenstaande mama van een zoontje van 1,5. Al heel mijnleven probeer ik uit de 'klauwen' van mijn dominante moeder te raken, maar niets helpt… Op 15 jaar liep ik weg van huis, doch ze wist me wel te vinden en stuurde me in therapie. De psychologe vond niets abnormaals aan mij, doch concludeerde dat ik ver 'voor was op mijn leeftijd'. Mentaal gezien stond ik zeer sterk en was zeer zelfbewust.
Op m'n 17de, ging ik alleen wonen en dacht op die manier rust te vinden, maar niets was minder waar. Elke dag werd ik gebeld door mijn moeder, of stond ze ongevraagd aan de deur, dag in, dag uit… Op materieel vlak kwam ik nooit iets tekort en daar ben ik altijd dankbaar voor geweest, alleen wist ik toen al dat dat ter compensatie diende van het onbegrip dat ik moest slikken. Mijn moeder denkt nog steeds dat ik dezelfde noden heb als zij… Ze heeft altijd veel aandacht nodig gehad en zoekt dat dan ook bij eender welke gelegenheid, ze moet altijd in de belangstelling staan. Ik daarentegen, ben een rustige, integere persoon die liever observeert en analyseert. Al die aandacht hoeft voor mij niet en als ik tegenslagen moet verwerken doe ik dat liever in m'n eentje…
Op m'n 23ste scheidden mijn ouders. Ik was enorm opgelucht, want al heel mijn leven kreeg ik tijdens hun dagelijkse ruzies te horen dat ze maar bij elkaar zouden blijven 'voor het welzijn van het kind' (alsof ik er niet bijstond toen ze over me spraken (?) Ik hoopte op een normaal leven na hun scheiding. Maar dat draaide anders uit. Mijn moeder ontwikkelde een extreme jaloezie ten opzichte van de band die ik creëerde met mijn vader > voordien had hij namelijk nooit veel interesse in mij.
De laatste vakantie die we samen doorbrachten, (als 3 individuen), nam die jaloezie de bovenhand en probeerde mijn moeder me op vakantie letterlijk te verstikken, 's nachts… door een kussen op m'n hoofd te drukken.
Ik heb daarvoor klacht neergelegd bij politie en artsen, maar gezien er niet afdoende bewijs was (buiten wat blauwe plekken) + het mijn moeder betrof, werd er nagenoeg geen gevolg aan gegeven. Datzelfde jaar verhuisde ik naar het buitenland en trok 2,5 jaar van Griekenland, naar Portugal, naar Frankrijk… Weg! Weg van m'n moeder. Toch belde ze me nog steeds dagelijks. Ondertussen was ze opnieuw een relatie begonnen met mijn vader. Waarom hij ooit naar haar terugging zal ik nooit begrijpen.

Na enige tijd besefte ik dat ik wel kon blijven vluchten, en de afstand zo groot maken als ik wou, toch zou ik nooit 'aan haar opdringerigheid kunnen ontkomen'… Ik besloot om terug te keren naar m'n thuisland en vond daar een man en een goeie job. Mits duidelijke en goeie afspraken met mijn moeder, probeerden we de draad weer op te pikken. Zij bleek zich niets meer te herinneren van de poging tot verstikking en wimpelde date hele verhaal af door te doen alsof ik toen in een depressie zat en de situatie niet naar behoren kan inschatten… Het is en blijft mijn moeder, en ook al stelt ze zich vaak aan, ik blijf haar graag zien… Hoe raar het ook mag klinken.

Gelukkig hielp mijn (zeer dominante en narcistische) man haar op een afstand te houden. 2012 kochten we samen een huis. Het moment dat we verhuisden, bleek ook dat we zwanger waren. Mijn geluk kon niet op! Huisje, tuintje, boompje… Mijn leven viel eindelijk in de plooi. Na 5 maanden zwangerschap, stelden de artsen vast dat mijn zoontje zou geboren worden met klompvoetjes. Ik panikeerde en ging ten rade bij mijn moeder, mijn man wilde de zwangerschap laten onderbreken, maar dat wou ik niet. We ondergingen allerlei testen om alle mogelijke andere complicaties en syndromen uit te sluiten. Ik moet zeggen dat ze me toen wel emotioneel goed heeft bijgestaan. De dag dat m'n zoontje werd geboren, was voor mij de mooiste dag van m'n leven. Ik hoopte dat m'n moeder dat ook zo zou ervaren en kunnen meedelen in de vreugde. Desalniettemin besloot zij diezelfde dag opnieuw te scheiden van mijn vader. En dus zat ik aan m'n kraambed opgescheept met een moeder die me alle vreugde ontnam. Ze zat daar met een uitgestreken gezicht, zei tegen niemand een woord en projecteerde alle aandacht op zichzelf als zijnde 'een slachtoffer' van een slechte relatie… Later bleek dat ze me verdacht van een complot tegen haar te hebben gesmeedt, samen met mijn vader en de papa van m'n kind. God mag weten waar ze dat idee ooit vandaan haalde?

Na de geboorte begon ze me te stallen, nare berichten te sturen, verwijten te maken die ongegrond waren en me te beschuldigen van meerdere complot-theorien tegen haar.
Mijn toenmalige man pikte dat niet en verbood alle contact. Het deed me allemaal veel pijn, voelde me gekwetst en in de steek gelaten… Onbegrepen door m'n man, onbegrepen door m'n moeder… Ik overtuigde haar dat als we samen in therapie zouden gaan, dat ze dan haar kleinzoon mocht zien. In eerste instantie stond ze daar niet voor open, maar na enige pogingen haar te overtuigen, stemde ze er toch mee in.

Na 6 sessies is de bom gebarsten, mijn moeder is letterlijk ontploft en haar ziekelijke denkpatroon en opgekropte agressie uitte zich bij de psychologe zelf, tijdens de sessie. Uiteraard werd dit niet getolereerd en de psychologe concludeerde dat ze echt psychiatrische hulp nodig heeft… Maar zonder mijn moeders toestemming kan dit niet worden opgelegd.
Alle contact werd opnieuw verbroken, voor mijn eigen welzijn en dat van mijn kind.

Toen m'n zoontje 4 werd, maakte mijn man een einde aan onze relatie onder het mom dat hij me al maanden niet meer wou… Ik viel in een duister gat… Wou een einde maken aan mijn leven… Was het allemaal zoooooooo beu! Het moment dat ik met pillen in m'n hand zat, begon m'n kleintje te huilen en toen wist ik : IK MOET VERDER! Ik laat me niet kapotmaken en ik zal de rest van m'n leven alles geven om dat kleintje ventje gelukkig te maken!

Op 2 weken tijd had ik mijn deel van het huis verkocht aan m'n ex, een nieuwe woonst gevonden en zocht ander werk.
2013 werd een zwaar jaar… Mijn ex begon me te stallen, m'n telefoon laten aftappen, mailaccounts hacken, liet me achtervolgen door illegalen in wagens met geschrapte nummerplaten, liet me achtervolgen door privé-detectives en deurwaarders, bedreigde me, chanteerde me, ging overal rondbazuinen dat ik aan de drank en drugs zat (wat niet zo is) en dat ik mijn kind mishandel en verwaarloos (wat ook niet zo is)… Onze scheiding werd een heuse 'vechtscheiding' en in de rechtbank werd het vonnis in mijn voordeel uitgesproken. Mijn zoontje werd full-time aan me toegewezen en mag slechts 1 keer per week worden opgepikt voor een paar uurtjes door de papa.

Rond maart 2013 nam ik het initiatief mijn moeder opnieuw aan te spreken. Ze is tenslotte de oma van m'n kind en het me pijn dat ze haar kleinkind niet zou zien opgroeien. Opnieuw maakten we duidelijke afspraken en ze zou hem 1x per week mogen bezoeken.
Al gauw vond ze meer en meer excuses om hem vaker te zien en te babysitten ed. En aangezien het als alleenstaande mama met een fulltime job niet makkelijk is, gaf ik haar de kans om mee in te springen waar nodig.

Deze maand verhuisden m'n zoontje en ik naar hetzelfde dorp als waar mijn moeder woont, waar ikzelf ook opgroeide. Er is nog geen enkele dag voorbij gegaan dat ze niet onverwacht aan de deur staat… Ze stuurt dagelijks 3-4 smsen, belt elke dag en begint me meer en meer te verstikken met de overdreven aandacht.

Vorige week hoorde ik van mijn vriendinnen dat mijn moeder hier rondverteld dat ik in een zware depressie zit en zo behandelt ze me ook.
Ik wordt gek van haar gemoei, opdringerigheid en overdreven en misplaatste bezorgdheid!

Vandaag is dan weer de bom gebarsten en krijg ik weer dezelfde verwijten als vroeger :
- dat ik van haar profiteer
- dat ik geen respect heb voor haar
- dat ik geen moederliefde ken
- dat ik nooit zo goed voor m'n zoon kan zorgen als zij voor hem zou kunnen
- dat ik een leugenaar ben
- dat ik niets waard ben en niets kan
- dat ik een schande ben voor haar en de rest van de familie (omdat ik door de scheiding in financiële moeilijkheden zit)
- dat ik complotten tegen haar smeedt
- ….

Ik weet me geen raad meer, en er is niemand die met haar durft praten, niemand die tot haar doordringt…

Wat kan ik doen?
Ik hoop dat m'n kind nooit hoeft te zien wat ik met haar moet doorstaan…. Reactie infoteur, 05-01-2014
Beste K,

Wat een moeilijke situatie, en wat heb je al een hoop meegemaakt; met je moeder maar ook met je ex.
Ik wens je het beste en veel kracht toe in 2014. Ik hoop dat je stevig in je schoenen blijft staan en dat je je kunt blijven richten op de positieve dingen.

Veel groeten, J

Jolene1984 (221 artikelen)
Gepubliceerd: 07-11-2010
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Psychologie
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.