De effecten van verliefdheid op het brein

Verliefdheid is een prettig gevoel dat meestal opgeroepen wordt door een bepaalde persoon waarmee een liefdesrelatie wordt opgebouwd. Het liefste wil je vanaf dat moment constant bij die ander zijn, vooral omdat dit zo'n prettig gevoel oplevert. Tegelijkertijd gebeurt er heel veel in je hersenen, er komen vele stofjes vrij die allemaal weer een andere rol hebben in dit proces. Verliefdheid gaat na verloop van tijd over in 'houden van', maar kan ook uitmonden in een verslaving.

Wat is verliefdheid?

Verliefdheid is een gevoel dat ontstaat in een liefdesrelatie of eenzijdig zonder relatie (onbeantwoorde liefde). Verliefdheid uit zich op het moment dat een ander een onweerstaanbare, intense aantrekkingskracht op je heeft. Je verlangt constant om dicht bij de ander te zijn.

Reactie in de hersenen

Op het moment dat er een gevoel van verliefdheid waargenomen wordt, zullen er in de hersenen hormonen en neurotransmitters aangemaakt worden. Dit zijn onder andere:

• dopamine: de stof die al het werk doet en stimuleert tevens de aanmaak van oxytocine
• oxytocine: de 'knuffelstof', omdat deze stof voornamelijk voorkomt bij vrouwen, omdat dit een stof is die vrijkomt bij het geven van borstvoeding en samentrekkingen tijdens de geboorte (moedergevoelens). Maar er zijn uit onderzoek aanwijzingen naar voren gekomen dat oxytocine ook voorkomt bij mannen tijdens het knuffelen en strelen.
• norepinephrine: zorgt voor de aanmaal van adrenaline, ofwel het stresshormoon in je hersenen. Dit komt voornamelijk tot uiting op het moment dat je in het bijzijn bent van de persoon die deze verliefdheid bij je oproept. Zo kan het voorkomen dat je ineens een heftig kloppend hart voelt, niet meer weet wat je wilt zeggen, gaat stotteren, en dergelijke. Deze reactie kan door je hele lichaam merkbaar zijn, waardoor ook de 'vlinders in je buik' tot stand komen.
• serotonine: een neurotransmitter die betrokken is bij stemmingen, emoties en dergelijke. Door een verliefdheid zal je concentratie dalen tot het lage niveau dat ook iemand met een dwangstoornis of depressie ervaart. Dit komt doordat we op het moment van een verliefdheid niets anders meer kunnen dan aan die persoon te denken, hem of haar te koesteren, te zien, aan te raken en over hem of haar te praten. Deze gedragingen kunnen aangeduid worden als dwanghandelingen, die langzaam minder zullen worden. Daarnaast zorgt dit stofje er bij vrouwen voor dat ze zich onzeker voelen en mannen die zich erg trots voelen, helaas worden ook je hersenen letterlijk gezien blind voor eventuele tekortkomingen van je partner. Dit komt doordat het normale vermogen van je hersenen om iemand te beoordelen nu wordt onderdrukt, waarschijnlijk kan dit verklaard worden door een biologische reactie om een band te kweken. Dit verklaart ook dat wanneer je deze tekortkomingen wel al na korte tijd ziet, je hersenen niet volledig reageren als in een verliefdheid, als je dit nagaat voor eerder opgedane ervaringen, zou het ook goed kunnen zijn dat je de conclusie trekt dat dergelijke relaties niet lang stand gehouden hebben.

De duur van deze reactie

Het gevoel van verliefdheid zal in de meeste gevallen na enige tijd verminderen. Andere dingen nemen dan de plaats van verliefdheid in, zoals steun, vertrouwdheid, geborgenheid die samen de basis kunnen vormen voor een langdurige liefdesrelatie.

Verliefdheid en verslaving

Verliefdheid is een emotionele reactie en de (hierboven beschreven hormonen) die vrijkomen zijn verslavend. Deze verslaving uit zich voornamelijk in het zo vaak mogelijk willen zien van de persoon die deze verliefdheid bij je oproept. Bij een verslaving heb je immers steeds meer van een bepaalde stof nodig om het prettige gevoel dat je eerder ervaarde weer op te kunnen roepen. Verliefdheid bereikt een hoogtepunt, hierna kan er niet nog meer van deze prettige stof aangemaakt worden. Het tijdstip waarop dit gebeurt kan variëren van 18 maanden tot 4 jaar. Het is natuurlijk wel mogelijk om nog een veel langere tijd gelukkig te zijn met de persoon waarmee je een liefdesrelatie opgebouwd hebt, maar dit komt door andere stofjes (endorfinen) die de plek van de stofjes die de verliefdheid veroorzaken ingenomen hebben. Deze endorfinen lijken op de rustgevende pijnstiller morfine en zorgen voor een ontspannen gevoel en nemen tevens angsten weg, waardoor het prettig is om in de buurt te zijn van je liefdespartner.

Een dergelijke verslaving kan negatieve gevolgen hebben, zo gaat een liefdesverslaving van gepaard met een seksverslaving. Neurologen hebben vastgesteld dat dergelijke emoties deels controleerbaar zijn voor de persoon in kwestie. Zo kan men een beginnende verliefdheid meteen proberen te stoppen door het vermijden van contact met de betreffende persoon die de verliefdheid oproept.