Angststoornissen

Iedereen is wel eens bang of angstig voor iets. Als deze angst zó erg wordt, vaak voorkomt en soms voor iets onwerkelijks of iets dat er helemaal niet is is, noemen we het een angststoornis. In dit artikel 4 verschillende stoornissen; paniekstoornissen, fobieën, dwangstoornissen en posttraumatische stress-stoornissen.

Angst

Angst heeft invloed op alles wat je doet. Bij de één verbetert de prestatie hierdoor, maar bij té sterke angst heeft het alleen maar negatieve effecten. Er bestaan een aantal verschillende soorten en vormen van angst;

Vrees

Angst voor een bepaald object, bijvoorbeeld water- of hoogtevrees.

Situationele angst

Herhaalde angst in bepaalde omstandigheden.

Verwachtingsangst

Angst die optreedt vóór de confrontatie met de gevreesde situatie.

Veralgemeende of diffuse angst

Veelvuldig voorkomende angst in hele verschillende situaties.

Paniek

Angst of vrees die plotseling, aanvalsgewijs optreedt. Het gaat gepaard met hevige fysiologische verschijnselen en sterke verstoring van cognitieve functies.

Reële angst

Een angstreactie op een werkelijk bedreigende situatie.

Pathologische angst

Regelmatige angst zonder duidelijke aanleiding.

Kenmerken en uiting van angst

• Versnelde ademhaling,
• Versnelde hartslag,
• Trillen,
• Bleek gelaat,
• Spierspanningen,
• Misselijkheid.

Paniekstoornissen

Een paniekstoornis is een uitzonderlijke, irrationele angst die tot uiting komt in plotselinge paniekaanvallen. Symptomen van een paniekstoornis zijn onder andere kortademigheid, verstikkingsgevoelens, duizeligheid, hartkloppingen, trillen en misselijkheid. Vaak is er sprake van een agorafobie: een sterke angst voor plaatsen of situaties waar vluchten, in geval van nood, moeilijk is en waar je bij nood aan jezelf over gelaten wordt.

Behandeling

Een paniekstoornis wordt vaak behandeld met behulp van cognitieve therapie (uitleg geven over hoe die paniek komt) of gedragstherapie (angstige situaties opzoeken en er zo aan wennen).

Fobieën

Er bestaan 2 verschillende soorten fobieën; de enkelvoudige fobie en de sociale fobie. Bij de enkelvoudige fobie is er sprake van hevige, onredelijke angst voor een bepaald object of situatie. Een sociale fobie bestaat uit aanhoudende, hevige angst voor situaties waarin anderen hen kunnen beoordelen of belachelijk kunnen maken. Mensen met een fobie zien wel in dat hun angst onredelijk is, maar kunnen er zelf niet van af komen.

Behandeling

Een fobie wordt vaak behandeld door gesprekken met de patiënt te voeren, maar ook door gedragstherapie (het blootstellen aan de beangstigende situatie). Een sociale fobie kan ook behandeld worden door cognitieve therapie, relaxatie-oefeningen (voodoo, yoga, etc) of medicijnen.

Dwangstoornissen

Mensen met een dwangstoornis hebben last van dwanggedachten en dwanghandelingen. Dwanggedachten zijn steeds terugkerende, storende ideeën of voorstellingen. Uit deze gedachten komen de dwanghandelingen voor, dit zijn handelingen die gedaan móéten worden om de dwanggedachten te verminderen. Symptomen van een dwangstoornis zijn onder andere angst, paniekgevoelens, depressieve klachten en problemen thuis of op het werk.

Behandeling

Zowel gedragstherapie, cognitieve therapie als medicijnen kunnen helpen voor mensen met een dwangstoornis.

Posttraumatische stress-stoornissen

Als iemand een ingrijpende gebeurtenis heeft meegemaakt (overlijden van een ouder, een ernstig ongeluk gezien, seksueel misbruikt..) kan er zich een posttraumatische stress-stoornis ontwikkelen. Hierbij heeft de patiënt last van angstverschijnselen, spanningsklachten, verdoving, vervreemding, concentratie- en slaapproblemen, prikkelbaarheid en onverschilligheid.

Behandeling

Ook voor deze stoornis bieden cognitieve therapie, gedragstherapie en medicijnen een uitkomst. Maar ook hypnose en psychodynamische therapie kunnen helpen over de gebeurtenis heen te komen.