Hoe onvoorwaardelijk is de mens?

Het komt nogal eens voor dat je impulsief iets zegt of doet en pas later denkt dat het misschien toch niet zo handig was en je onvoorwaardelijke gedachten toch niet zo onvoorwaardelijk waren. Dat geeft of een hachelijke situatie als je later je voorwaarden neerlegt of je legt je er bij neer en laat het voorbij gaan. Natuurlijk is Nederland het land van de compromissen en dus kan je ook altijd nog tot een compromis komen.

Onvoorwaardelijk is veelomvattend

Als je geen voorwaarden stelt aan datgene wat je zegt of doet, moet je ook accepteren dat er zaken anders kunnen gaan dan op het moment dat je het je bedacht. Je spreekt of handelt, mogelijk vanuit de beste intenties, en gaandeweg kom je er achter dat zaken mogelijk anders gaan dan je je had voorgesteld.

Dat hoeft nog niet problematisch te zijn, want je kunt bijvoorbeeld je schouders ophalen en bedenken dat zaken soms anders gaan dan oorspronkelijk bedacht. Maar voor veel mensen is dat toch problematisch. Relatief veel mensen zijn controlerend ingesteld en willen dat zaken gaan zoals ze dit voor ogen hebben. Niet iedere situatie is te controleren, maar de privésituatie tot op zekere hoogte vaak wel. Het hebben van enige grip, vergroot het gevoel van controle en dat stemt gerust. Vaak letterlijk en figuurlijk een zoethouder.

Hoe kan je de situatie repareren?

Het onvoorwaardelijke karakter van je spreken en handelen is mooi, maar voor veel mensen meestal uiteindelijk niet haalbaar. Vooraf bedenken of en zo ja hoe, is natuurlijk beter. Maar vaak is dat moment al gepasseerd. Hoe valt een situatie dan te repareren?
Repareren is niet altijd gemakkelijk, maar voor een houdbare situatie wel belangrijk. Afhankelijk van wat er speelt, is het belangrijk om te kijken waar je je voorwaarden aan wilt stellen en hoe je dat vorm kunt geven. Ga in overleg om te komen tot een soort compromis waar iedereen die erbij betrokken is, mee kan leven. Maak concrete afspraken die SMART (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch, Tijdgebonden) zijn en verifieer of het aankomt.

Wel of niet onvoorwaardelijk?

Los van het gegeven of je op een later tijdstip tot de conclusie komt dat het onvoorwaardelijke karakter toch niet zo onvoorwaardelijk is, is het ook goed na te denken waarom je je voorwaarden stelt en mogelijk hoe specifiek die voorwaarden zijn.

Iedereen heeft zo zijn/haar grenzen en als die overtreden worden, dan vindt er een proces in de hersenen plaats. Het proces dat je alert wordt, je irritatiegrens bereikt is, je door de bomen het bos niet meer ziet, je boos wordt … en vaak heeft het te maken met controle, grip op de situatie.
Als grip/controle een rol speelt, dan kan je iets niet onvoorwaardelijk doen. Zo simpel is dat. Onvoorwaardelijk impliceert namelijk dat je geen voorwaarden stelt en je dus ook niet exact weet hoe het proces zal verlopen en daarmee niet honderd procent de touwtjes in handen hebt. Op voorhand bedenken dat je te “onzeker” of te veel “los zand” als niet wenselijk ervaart, wil zeggen dat je iets niet onvoorwaardelijk kunt doen en je derhalve ook voorzichtig moet zijn in deze. Het gaat hier niet om iets wat goed of fout is, het gaat om jezelf kennen en daar naar handelen.

Het moet, het kan, het mag
Onvoorwaardelijk klinkt mooi en het kan gezien worden als iets wat wenselijk is in het menselijk karakter. Maar de mens is wie hij/zij is en daar kan je niet zomaar eigenschappen aan toevoegen die er mogelijk helemaal niet zijn. Veruit de meeste mensen zijn helemaal niet onvoorwaardelijk. Dit is ook helemaal niet erg.

Wie is echt onvoorwaardelijk?

Het blindelings vertrouwen hebben en altijd vanuit een zuivere ziel (zoals men dat pleegt te noemen) handelen, ligt bij dat-/diegene die (nog) niet de hersenen “in gang gezet hebben”. Daar waar puur en intuïtief gehandeld wordt. Denk aan kleine kinderen, maar ook aan dieren.

Tot slot

Onvoorwaardelijk of voorwaardelijk is beide prima, alleen is het belangrijk om jezelf goed te kennen en of het een of het ander te “prediken” … en er vervolgens naar te handelen. Het hoort bij alle aspecten van het leven en dat is soms al moeilijk genoeg.