De kredietcrisis (2007-2016): overzicht per jaar

De kredietcrisis (uitgelegd in jip-en-janneketaal), begon in de zomer van 2007. Er wordt vaak gesproken over 7 magere en 7 vette jaren. Dit duurde iets langer, vanaf 2016 was een voorzichtige economische groei zichtbaar en klom Nederland langzaam uit de crisis. In totaal heeft de crisis dus negen jaar geduurd en de tijden van voor 2007 zullen hoogstwaarschijnlijk niet meer terug keren. Hoe begon deze crisis en hoe is het mogelijk dat deze zolang bleef aanhouden?

Begin crisis

In de zomer van 2007 begon de crisis. Enorme spektakels op de beurzen vooral in Amerika waar de aandelen maar daalden en daalden. Het journaal werd overheerst door beelden van vertwijfelde speculanten die verlies na verlies incasseerden. De huizenbezitters in Amerika konden hun hypotheken niet meer betalen en door de vele huizen die plotseling te koop kwamen te staan zakte de huizenprijzen. Door de vele gedwongen verkopen kwamen ook de banken in de problemen die gedwongen werden huizen te verkopen voor minder geld dan de hypotheeklast bedroeg waarbij ze genoegen moesten nemen met veel verlies. Voor Nederland begonnen toen ook de problemen aangezien veel Nederlandse banken hypotheken verstrekte in Amerika.

Gevolgen voor Nederland

Het is binnen een korte tijd ineens gedaan met hypotheken van 100 en zelfs 110%. Geld lenen wordt steeds duurder, niet alleen voor banken onderling en voor bedrijven maar uiteindelijk ook voor de consument. Ook uit andere landen komen berichten dat ze getroffen zijn door de crisis in Amerika, zoals Duitsland, Zwitserland en Groot-Brittannië.

2008

De IJslandse Bank gaat failliet. Veel Nederlanders en ook veel Nederlandse gemeenten hebben geld op de IJslandse bank staan en IJsland is niet in staat dit terug te betalen. De Nederlandse bank tast diep in de buidel om de gedupeerden hun geld terug te geven tot de gegarandeerde 20.000 euro. Ook met Fortis, ABN-AMRO gaat het niet goed en zij worden overgenomen door de Nederlandse Staat. En ook andere banken kloppen aan bij de Nederlandse staat. Uiteindelijk kost dit grapje de Nederlandse Staat ruim 200 miljard. De Nederlandse pensioenfondsen melden dat ze een dekkingsgraad hebben van slechts 105%.

2009

In Nederland gaat de DSB bank failliet na veel leed met koopsompolissen. De economie in Amerika verkeert met een krimp van 3,8% in een recessie. De Nederlandse pensioenfondsen moeten voor het eerst hun pensioenen korten.

2010

De Nederlandse Bank is genoodzaakt het garantieplan voor de banken te verlengen. Dit zou in 2010 eindigen. In Amerika is de verkoop van nieuwbouwwoningen drastisch gedaald, deze tendens laat zich ook zien op onze Nederlandse woningmarkt. De woningmarkt zit op slot. Griekenland krijgt een grote financiële injectie van Europa om faillissement te voorkomen. Ook landen als Ierland en Portugal staan er financieel slecht voor en doen een beroep op Europa, de kredietcrisis wordt nu een schuldencrisis genoemd.

2011

De werkeloosheid in Nederland loopt op en het verwachte economische herstel blijft uit. De overdrachtsbelasting wordt tijdelijk verlaagd van 6 naar 2 procent om de woningmarkt te stimuleren. Dit heeft weinig effect. Om bouwvakkers aan het werk te houden wordt het BTW-tarief op het onderhoud en de verbouwing van woningen tijdelijk verlaagd van 19% naar 6%. Pensioenfondsen verhogen de premies.

2012

Door de oplopende werkeloosheid en de dalende huizenprijzen raken steeds meer gezinnen in de problemen. Huizen worden slechts moeizaam verkocht en een kwart van de Nederlanders heeft inmiddels een geregistreerde lening staan bij het BKR. De inflatie loopt op door stijging van indirecte belastingen en verhoging van de prijzen voor gas en benzine. Voedselbanken vragen massaal steun aan bij de gemeenten omdat ze door de stijgende vraag steeds meer moeite hebben om in de behoeften te voorzien. Door de bezuinigingsonderhandelingen komen de verhoudingen in de Nederlandse regering op scherp te staan en het kabinet valt.

2013

Op 1 februari 2013 wordt de Nederlandse Staat eigenaar van SNS REAAL. Dit is slechts het begin. Steeds meer banken moeten dit jaar met behulp van staatsgarantie overeind worden gehouden en dit nadat de Nederlandse Staat in 2008 al zoveel had geïnvesteerd in het overeind houden van de banken.De huizenprijzen blijven steeds verder zakken. Er komen steeds meer huishoudens waarbij de hypotheek hoger is dan de waarde van het huis. Het aantal mensen dat afhankelijk is van de Voedselbank neemt in dit jaar met 30% toe.

2014

Veel staatssteunregelingen, vooral die voor de banken in 2008, lopen in 2014 af. Deze banken zullen in 2015 worden verkocht, maar het is inmiddels wel duidelijk dat de steunregelingen de staat veel geld hebben gekost. Verder zijn er lichte tekenen van herstel. De werkloosheidscijfers stegen niet meer verder, de tekorten namen af en er werden weer voorzichtig enkele investeringen gedaan. Steun in de rug hierbij zijn de dalende olieprijzen en de goedkope euro.

2015

In 2015 zakken de rentes nog verder en dit levert onder andere problemen op voor de pensioenfondsen en levensverzekeraars. Ook was 2015 een jaar waarin veel vluchtelingen naar Nederland kwamen (Europese vluchtelingencrisis). In het bedrijfsleven lijkt het tij langzaam te keren. Hier lijkt het weer wat beter te gaan.

2016

Langzaam lijkt het wat beter te gaan. De huizenmarkt trekt weer wat aan en er wordt meer geïnvesteerd. Wel staan nog steeds veel huizen onder water.

Toekomst

Er zullen nog steeds magere jaren volgen ten gevolge van de scheefgroei in de economie. Kinderen worden steeds later financieel zelfstandig en ouders blijven minstens totdat het kind 23 jaar is financieel verantwoordelijk, ook ouderen zullen in de toekomst steeds vaker een beroep moeten doen op hun kinderen om de benodigde huishoudelijke, maatschappelijke en sociale hulp te krijgen. Aan de verzorgingsmaatschappij komt een einde. Lenen is een stuk moeilijker geworden en dat zal zo blijven, de tijd van leef-nu-en-betaal-later is definitief voorbij. Verder zal de voortschrijdende robotisering zorgen voor verdere werkeloosheid waarop in de toekomst zal moeten worden ingespeeld.