Het einde van het Berlusconisme?

Silvio Berlusconi is de langst zittende eerste minister in de geschiedenis van Italië. Met uitzondering van de regeerperiode tussen 1996 en 2001 is Berlusconi steeds aan de macht geweest in Italië. Zijn tijdperk begint echter serieuze barsten te vertonen omwille van de talrijke sex- en corruptie schandalen en de val van de regering Berlusconi III is dichter dan ooit.

Berlusconismo

Berlusconismo is het substantief dat in Italië wordt gebruikt om de politiek die door Silvio Berlusconi en zijn regering wordt gevoerd, te verwoorden. Silvio Berlusconi kwam voor het eerst aan de macht in 1994, ondertussen dus 16 jaar geleden. Na de onderbreking van 1995 tot 2001 is Berlusconi steeds eerste minister van Italië geweest. Berlusconi is in de Italiaanse geschiedenis de langst zittende eerste minister.
Er wordt gezegd dat Berlusconi in de politiek is gestapt om te ontsnappen aan zijn corruptie processen. Dat dit ook effectief zo is bewijzen zijn vele pogingen om wetten "ad personam" op te stellen en te laten goedkeuren door zijn regering alsook de vele "lodo" om hem politieke onschendbaarheid te schenken. Bij zijn laatste poging, de lodo Alfano, is de Europese Unie moeten tussenkomen om aan te tonen dat de lodo Alfano in strijd was met de Europese grondwet.
Ondertussen is de regering Berlusconi reeds volop bezig met een aangepaste versie van deze lodo Alfano op te stellen.

Eerste politiek mandaat in 1994

Dat Silvio Berlusconi in 1994 voor het eerst de politieke verkiezingen won, valt nog te begrijpen. Berlusconi is immers een zeer succesvol zakenman en onder andere eigenaar van

• voetbalclub AC Milaan
• het televisienetwerk mediaset met de commerciële zenders Italia uno, rete 4, canale 5
• de uitgeverij Mondadori
• de bank- en verzekeringsmaatschappij Mediolanum
• de filmproductiemaatschappij Medusa

Tijdens zijn verkiezingscampagne beloofde Berlusconi dat hij het land radicaal zou hervormen, dat hij het land zou leiden zoals hij zijn bedrijven leidt en dat hij zijn methode van de self made man zou demonstreren aan iedereen en iedereen dus rijk zou kunnen worden.
Het land kwam net uit een lange regeerperiode van christen democraten met steeds meer politieke schandalen die de kop opstaken. Het land was dus toe aan een nieuwe politieke figuur. Nu hebben de Italianen altijd al een zwak gehad voor een leidersfiguur en daar wist Berlusconi maar al te goed op in te spelen.

Van republiek naar dictatuur

Van bij het begin van zijn politieke loopbaan is Silvio Berlusconi zich steeds meer en meer beginnen te gedragen als een dictator. Dagelijkse haatcampagnes werden gevoerd tegenover journalisten, magistraten, oppositie en al wie ook maar kritiek durfde te geven op zijn beleid.

• Aan de publieke zender RAI werd steeds minder ruimte gegeven aan programma's die de problemen van Italië laten zien.
• Journalisten die kritiek durfden te uiten op Berlusconi's politiek werden de laan uitgestuurd.
• Kritische programma's werden als lastercampagnes en leugens bestempeld en stopgezet.
• Samenzweringen werden opgezet tegenover bepaalde tegenstanders.
• Magistraten die zijn corruptie schandalen onderzochten werden overgebracht naar andere diensten

De val van een veel besproken figuur

Na 16 jaar Berlusconismo begint de vesting echter serieuze barsten te vertonen.
Zijn trouwste bondgenoot Gianfranco Fini die eerder al uit de partij "popolo della libertà" is gestapt, heeft openlijk het ontslag van Berlusconi gevraagd.
Zijn talrijke steeds terugkerende schandalen met jonge meisjes, escortgirls kunnen er voor het overgrote deel van de Italiaanse bevolking niet meer door.
Meer en meer van zijn volgelingen beginnen eindelijk in te zien dat er geen enkel complot bestaat tegen Berlusconi om hem door het slijk te halen met de bedoeling zijn regering te laten vallen..
Te veel corruptie schandalen bij ministers van zijn regering zijn aan het licht gekomen.
Teveel beloften werden niet nagekomen. Enkele voorbeelden:

• het afvalprobleem in Napels zou binnen 5 dagen worden opgelost: het leger werd ingezet en het afval werd afgevoerd, het probleem werd echter nooit opgelost met als gevolg dat de straten van Napels opnieuw vol liggen met afval.
• de heropbouw van het historisch centrum van Aquilla na de aardbeving van 2009: er werden nieuwe tijdelijke appartementen gebouwd maar het historische centrum ligt er nog steeds onveranderd bij.
• Italië vindt maar geen antwoord voor de economische crisis en scenario's zoals in Griekenland sluipen steeds dichterbij.
• het creëren van jobs: jongeren en pas afgestudeerden krijgen het steeds moeilijker om binnen te geraken op de arbeidsmarkt. Meer en meer pas afgestudeerde universitairen trekken naar het buitenland.

Bijna 2 decennia van Berlusconisme

De vraag is: hoe is het mogelijk dat het Berlusconisme 16 jaar stand heeft kunnen houden!
De redenen zijn de volgende:

• de zwakheid van de oppositie: de oppositie slaagt er maar niet in om een tegenkandidaat te vinden van het kaliber van Berlusconi, binnen in de partij is er geen eensgezindheid.
• Berlusconi heeft 90% van de televisiezenders en uitgevers in zijn macht. Alle negatieve nieuws en kritiek op zijn regering wordt steevast geband. Komt daar nog bij dat het overgrote deel van de Italiaanse bevolking geen andere bronnen raadpleegt dan deze in het bezit van Berlusconi dan weet je voldoende
• Silvio Berlusconi is de droom van vele Italianen: een self made man die vanuit het niets een gigantisch patrimonium heeft opgebouwd.
• de eensgezindheid van zijn regering: iedereen staat als één blok achter Berlusconi, zijn resem van schandalen, zijn gedrag, ... worden steeds met hand en tand verdedigd
• Berlusconi is een zeer groot orator, hij weet perfect hoe hij de media moet bespelen. Net voor de verkiezingen zorgt hij er voor dat de tegenpartij zo weinig mogelijk in de belangstelling komt. Kritische programma's werden zelfs tijdelijk geschorst net vòòr de verkiezingen.

Legendarische uitspraken en anekdotes

Tot slot enkele van zijn uitspraken en anekdotes die voor heel wat opschudding zorgden in binnen- en buitenland.

• Tijdens zijn verkiezingscampagne van 2006 noemde Berlusconi de aanhangers van de tegenpartij "coglioni" wat zoveel wil zeggen als klootzakken, onnozelaars.
• Toen een gift van 7000 euro aan een Marokkaanse schone van slechts 17 jaar aan het licht kwam, gaf Berlusconi voor het eerst openlijk toe dat hij een zwak heeft voor mooie meisjes maar dat dit veel beter is dan homoseksueel geaard te zijn.
• Toen in 2003 de Duitse Europarlementair Fischer aan Berlusconi vroeg hoe het zat met de wetten ad personam repliceerde Berlusconi dat er momenteel een film in Italië wordt opgenomen die zich afspeelt gedurende de tweede wereldoorlog en dat Fischer ideaal zou zijn voor de rol van hoofd van de Gestapo.
• Berlusconi heeft een lied opgesteld met de titel "meno male che Silvio c'è" wat een verheerlijking van zichzelf is en eigenlijk wil zeggen: gelukkig dat Silvio er is. Dit lied wordt nog steeds gebruikt op conferenties van zijn politieke partij.
• Onmiddellijk na de verkiezingsoverwinning van Barak Obama antwoorde Berlusconi, gevraagd naar zijn mening over de overwinning van een Afro Amerikaan: hij is nogal gebruind.
• Tijdens een bezoek in Spanje in aanwezigheid van de Spaanse eerste minister Zapatero vroeg een Spaanse journaliste meer informatie over het toen actuele schandaal over een escortgirl die 10.000 euro van Berlusconi zou gekregen hebben om bij Silvio te overnachten. Het antwoord van Berlusconi: nooit heb ik betaald aan ooit maar welke vrouw om sex te hebben, als je ervoor moet betalen dan is er niets leuk meer aan. Zapatero stond erbij en keer ernaar.
• Ik ben de beste president in 150 jaar Italiaanse geschiedenis. Niemand heeft meer gerealiseerd dan ikzelf, ik heb dus alle redenen om deze uitspraak te doen.
• Berlusconi heeft in zijn villa in Sardegne een doolhof waarin hij zijn gasten laat verdwalen en hij als redder moet optreden om deze te verlossen.