Provinciale Staten, wat doen ze?

Menigeen weet niet wat dit precies inhoudt. De Provinciale Staten vormen het Algemene Bestuur van de provincie; hebben rechtstreeks invloed op jou en jouw leefomgeving. Ze controleren de Gedeputeerde Staten, het dagelijkse bestuur van de provincie en bepalen op hoofdlijnen welk beleid er gevoerd wordt. Ook kiezen de Provinciale Staten de Eerste Kamer. Via de Provinciale Statenverkiezingen is er dus invloed uit te oefenen op de landelijke politiek. De leden van de Provinciale Staten worden eenmaal in de vier jaar rechtstreeks gekozen. De Provinciale Staten vormen het algemene bestuur van de Provincie. Zij controleren de Gedeputeerde Staten, het dagelijkse bestuur van de provincie, en bepalen op hoofdlijnen welk beleid gevoerd wordt. Daarnaast kiezen de Provinciale Staten de Eerste Kamer. Met andere woorden: door te stemmen op de Provinciale Staten is er invloed uit te oefenen op de landelijke politiek.

• Provinciale Staten
• Gedeputeerde Staten
• Commissaris van de Koningin
• Provinciale Staten: taken?
• Eerste Kamer: hoe en wat?

Provinciale Staten

Tijdens de verkiezingen kies je de volksvertegenwoordigers. Op landelijk niveau zijn dit de leden van de Tweede Kamer. De volksvertegenwoordiging in de Provincies wordt Provinciale Staten genoemd. Eens in de vier jaar worden hiervoor verkiezingen gehouden en kies je de leden van de Provinciale Staten. De Commissaris van de Koningin (die wordt benoemd door de Koningin en de ministers gezamenlijk) is zowel voorzitter van Provinciale Staten als van Gedeputeerde Staten.

Gedeputeerde Staten

De Provinciale Staten kiezen maximaal negen gedeputeerden voor een periode van vier jaar. Deze Gedeputeerde Staten vormen met de Commissaris van de Koningin het dagelijkse bestuur van de provincie. (Gedeputeerden zijn sinds 2003 geen lid meer van de Provinciale Staten.)

Gedeputeerden zijn ieder verantwoordelijk voor een bepaald beleidsterrein, zoals ruimtelijke ordening. Gedeputeerden zijn onder andere belast met de voorbereiding en uitvoering van besluiten van Provinciale Staten, met medebewind (dat wil zeggen het uitvoeren van regelingen van de rijksoverheid) en toezicht op gemeentebesturen. De Gedeputeerden leggen verantwoording af aan Provinciale Staten.

Commissaris van de Koningin

De Commissaris van de Koningin is zowel voorzitter van Provinciale Staten als van Gedeputeerde Staten. Net als de gedeputeerden kan de Commissaris van de Koningin bepaalde taken in portefeuille krijgen. De Commissaris van de Koningin treedt ook op als vertegenwoordiger van de Nederlandse regering.

Provinciale Staten: taken?

Nederland heeft twaalf provincies. De provincies vervullen onder andere taken op het gebied van ruimtelijke ordening (vaststellen van streekplannen voor de bestemming van de grond, en beoordelen of bestemmingsplannen van gemeenten niet strijdig zijn met de provinciale streekplannen). De Provinciale Staten vormen het bestuur van de provincie. De meeste beslissingen van de Provinciale Staten hebben rechtstreeks invloed op jou en jouw leefomgeving.

De Provinciale Staten bepalen in hoofdlijnen

• hoe de provincie is ingericht
• waar woningen en bedrijventerreinen worden gebouwd
• waar je van de natuur kunt genieten.

De Provinciale Staten bepalen de koers op terreinen als

• Jeugdzorg, welzijn en cultuur
• Milieubeleid; natuur, milieu water en landschap
• Waterbeheersing; toezicht op waterschappen
• Cultuur en economische ontwikkeling; (met name financieel) toezicht op gemeenten
• Verkeer en vervoer (fietsroutes, wegen en streekbusverbindingen)

De Provinciale Staten kiezen de leden van de Eerste Kamer

De Eerste Kamer maakt naast de Tweede Kamer ook deel uit van de volksvertegenwoordiging. De leden van de Eerste Kamer worden indirect gekozen. Indirect, omdat zij worden gekozen door leden van de Provinciale Staten, die wel direct worden gekozen, namelijk door jou.

Eerste Kamer: hoe en wat?

De Eerste Kamer heeft 75 leden, de helft van het aantal Tweede Kamerleden. De Eerste Kamer vormt samen met de Tweede Kamer het parlement. Regering en parlement maken in Nederland wetten. In de praktijk maken de ministers meestal de wetsvoorstellen, maar ook leden van de Tweede Kamer kunnen wetten maken (initiatiefwet). De leden van de Eerste Kamer mogen dat niet. Ook mag de Tweede Kamer een wetsvoorstel veranderen (amenderen) voordat ze het aanneemt. De Eerste Kamer kan dat niet. Ze kan een voorstel alleen goedkeuren of verwerpen. Verder kunnen leden van de Eerste Kamer net als leden van de Tweede Kamer vragen stellen aan de regering of moties aannemen.