Convergentieleer (Pedagogiek)

De convergentie leer is een belangrijke stroming binnen de pedagogiek. Het is een tussenweg tussen de natuurlijke goedheid van de mens en de vormbaarheid van de mens. Hieronder zal ik in het kort proberen uit te leggen wat er met de convergentieleer wordt bedoelt en een aantal grondleggers benoemen. Naturalisten zien ontwikkeling als de ontplooiing van aangeboren eigenschappen terwijl idealisten de nadruk leggen op de ervaring. Dit zijn eenzijdige visies. William Stern ziet de ontwikkeling van een kind als een zaak van aanleg en ervaring. Hij doet dit in zijn convergentietheorie. Hoe noemt de aanlegfactoren de mogelijkheden van de mens, om deze mogelijkheden te ontwikkelen is een milieu nodig, de opvoeding. Het kind schept mede zelf dit milieu, hij neemt zelf actief deel. Dit heet zelfvorming.

Hij laat aanleg en milieu samenkomen(converge). Dit samenkomen van aanleg en milieu als werkende krachten in de opvoeding is misschien beter te benoemen met de begrippen wisselwerking en interactie, deze begrippen geven het actieve en dynamische beter weer. Sommige mensen spreken zelfs van inter-penetratie, dit betekend de gezamenlijke ontwikkeling van organisme en omgeving.

Ontwikkeling als ontdekkingsreis

Met het begrip zelfvorming bedoelen we de actieve deelname van het kind in de opvoeding. Het kind gaat op ontdekkingsreis. Een voorbeeld: Een kind heeft de aanleg om te spreken. Maar dat het kind ook daadwerkelijk gaat spreken is geen geval van alleen rijping of leren. Het kind moet zelf de taal ontdekken. Volgens Langeveld is de ontdekkingsreis van het kind afhankelijk van 2 voorwaarden:

• 1. Er is een individu, een persoon.
• 2. Er zijn soortgenoten

De belangrijkste ontdekkingen volgens Langeveld zijn:

• De ontdekking van dingen die niet afhankelijk zijn van de aard van de aard: Zoals de wereld met zijn processen en kringlopen, de planten- en dierenwereld.
• De ontdekking van het leven als opgave: Je moet er zelf iets van maken
• De ontdekking van het eigen innerlijk: Je bent uniek, je hebt je eigen herinneringen en je kunt je eigen beslissingen nemen.
• De ontdekking van het andere geslacht als aantrekkelijk: Naarmate het kind ouder wordt zal het zich aangetrokken voelen tot andere geslacht, voor homofiele mensen kan dit een probleem veroorzaken waar hulp van buitenaf bij nodig is.