Opleidingen voor de zeevaart

Wilt u wat anders? Niet meer de sleur van een 9 tot 5 baan of bent u net klaar met uw middelbare opleiding? Mischien is het iets voor u om te gaan varen, hier kunt u lezen hoe de basis opleidingen van de zeevaart in elkaar steken.

Opleidingen voor de zeevaart

In de zeevaart is altijd vraag naar Nederlandse officieren, dat wil zeggen kapiteins, stuurlieden en machinisten. Er zijn veel verschillende opleidingen die zich specialiseren voor de bagger, tankvaart of visserij maar met de basis zeevaart opleidingen die later beschreven worden kunt u op al deze schepen ook terecht al zult u voor de tankvaart wat certificaten bij moeten halen. Met deze opleidingen in combinatie met een stage kan een vaarbevoegdheidsbewijs aangevraagd worden.
De onderstaande opleidingen kunnen in het reguliere onderwijs of in het contract onderwijs gedaan worden. Regulier is de meerjarige MBO opleiding waarin jongeren doorstromen vanaf de middelbare school. Hier zit de stage in de opleiding en kan de leerling na het slagen gelijk zijn vaarbevoegdheid aanvragen. Contractonderwijs is een verkorte cursus van een paar maanden, meestal gebruikt voor omscholen of bijscholen. Voor deze opleidingen moet u minimaal 21 jaar zijn, ze zijn vrij duur en de stage moet buiten de cursus gedaan worden. Om na een opleiding een vaarbevoegdheid aan te vragen zijn ook bepaalde cursussen nodig, bij sommige scholen zitten deze in de opleidingen en bij sommige moet u ze zelf halen/regelen. Kijk hier dus goed naar.

Medische keuring voor de zeevaart

Om in de zeevaart te werken moet u elke 2 jaar geneeskundig gekeurd worden, ook is dit een toelatingseis voor de opleidingen. Er kan worden gekeurd voor beperkt vaargebied of voor wereldwijd vaargebied. Voor wereldwijd moet ook een longfoto gemaakt worden voor een tuberculose onderzoek.

Monsterboekje voor de zeevaart

Voor alle zeevarenden is het verplicht een monsterboekje te hebben. Hierin worden doorlopen cursussen afgestempeld en gemaakte vaardagen bijgehouden. Een monsterboekje kunt u aanvragen bij het Kiwa.

Matroos

Voor matroos is geen opleiding nodig. Voor de vaarbevoegdheid matroos (deckrating) moet u de cursus Basic Safety training hebben gedaan en 180 vaardagen hebben. Voor een Nederlander is deze functie niet aan te raden omdat goedkope krachten uit lage lonen landen veel goedkoper zijn. Het is voor een zekere toekomst aan te raden een van de onderstaande opleidingen te volgen.

SMBW (Schipper Machinist Beperkt Werkgebied), MBO 2 niveau

Deze opleiding geeft de vaarbevoegdheid voor schepen <500 GT en binnen 30 mijl van de kust. Hiermee kunt u aan de slag op kleine werkschepen zoals sleepboten, shoalbusters en multicats.
In deze opleiding is het technische gedeelte en het nautische gedeelte niet apart te doen. De reguliere opleiding duurt 2 jaar en via het contractonderwijs duurt het 17 weken waarna 180 dagen stage gelopen moet worden.

KOKS (koopvaardij Officier Kleine Schepen), MBO niveau 3

Deze opleiding geeft de vaarbevoegdheid voor stuurman tot 3000 GT of machinist tot 3000 KW.
Ook kunnen deze samen gedaan worden, dat word maritiem officier genoemd. Hiermee kunt u aan de slag op coasters, kleine hoppers, kleine cutters, oceaan slepers en nog meer. Natuurlijk kunt u ook op de schepen waar je met SMBW op kan en het voordeel is nu dat u onbeperkt vaargebied heeft dus ook de oceaan over mag. Ook word op deze vaarbevoegdheid voor stuurman een uitzondering gemaakt voor contractor materieel, supply boten en sleepboten binnen 200 mijl uit de kust. Deze mogen groter dan 3000 GT zijn, dus onbeperkt.
De reguliere opleiding duurt 3 jaar. In het contract onderwijs duurt het nautische deel 15 weken en het technische deel 13 weken, waarna ook hier weer 180 dagen gemaakt moeten worden, wel moet SMBW dan al behaald zijn.

KOAS (Koopvaardij Officier Alle Schepen) , MBO niveau 4

Deze opleiding geeft de vaarbevoegdheid alle schepen, dus onbeperkt zowel voor de technische als voor de nautische kant. Ook hier kan het samen gedaan worden om dus Maritiem officier te worden.
De reguliere opleiding duurt 4 jaar. In contract onderwijs duurt het nautische deel 13 weken en het technische deel 18 weken, waarna weer 180 dagen moet worden gemaakt, de vooropleiding moet hier KOKS zijn.

Cursussen voor de zeevaart

Er zijn verschillende cursussen, sommige zijn verplicht voor een bepaalde vaarbevoegdheid en andere zijn voor bepaalde functies aan boord.

Basic Safety training

In deze cursus leert u de basis van EHBO, brandbestrijding en omgaan met een reddingsvlot. U leert hoe deze vlotten werken, het vlot te keren in het water en andere overlevingstechnieken. Deze cursus duurt ongeveer een week en heeft u altijd nodig indien u wilt gaan varen.

Advanced fire fighting

In deze cursus leert u een brand op een schip te bestrijden waarbij de nadruk word gelegt op het leidinggeven. Deze cursus duurt ongeveer een week, in deze week krijgt u zowel theorie als praktijk. In de praktijk lessen gaat u oefeningen doen waarbij u elke keer in een andere functie optreed. Deze functies zijn fire leader, on scene comander, attack team en support team. Deze cursus word vaak bij SMBW al aangeboden.

Radar navigator operational level

In deze cursus van ongeveer een week leert u de basis van het gebruik van de radar. Deze cursus is verplicht bij SMBW.

Radar navigator management level

Dit is een cursus die verder op de radar in gaat, deze cursus is nodig om kapitein te worden op schepen onder de 3000 GT en om eerste stuurman of kapitein te worden op schepen boven de 3000 GT.

Marcom B

Met deze cursus word u bevoegd om de basis communicatie middelen in de zeevaart te bedienen. Deze cursus is ook verplicht bij SMBW.

Marcom A

Hiermee word u bevoegd om alle communicatie middelen in de zeevaart te bedienen, verplicht bij de KOKS opleiding.

Scheepsgezondheidzorg Beperkt

Als er op zee een ongeluk gebeurt of een ziekte toeslaat is er geen medische zorg beschikbaar. Met deze cursus leert u communicerend met een arts van de Radio Medische Dienst zelf de patiënt te helpen. U leert de arts een goed beeld van de situatie te geven en zelf simpele behandelingen uit te voeren zoals bloeddruk meten en een prik zetten.

Scheepsgezondheidzorg Onbeperkt

Dit is het vervolg op scheepsgezondheidzorg beperkt, maar voor een onbeperkt vaargebied.

Scheepsmanagement

Hier leert u alles wat u nodig heeft om het schip te managen, deze cursus is nodig om kapitein te worden op schepen onder de 3000 GT of eerste stuurman of kapitein op schepen boven de 3000 GT.

Proficientie in survival crafts and resque boats

Bij deze cursus leert u om de reddingsboot te water te laten en er mee te manoeuvreren. Ook krijgt u hier weer een paar onderdelen zoals bij Basic Safety Training maar dan gericht op de reddingsboot.

Financiële hulp

Omdat deze opleidingen (samen met de stage) langer dan een jaar duren heeft u (indien u aan bepaalde eisen voldoet) recht op studiefinanciering. Hiervoor kunt u zich aanmelden bij DUO
Ook kunt u contact zoeken met het O&O fonds, dit is een fonds voor opleiding en ontwikkeling en hier kunt u een deel van de opleidingskosten door hun laten vergoeden als u aan bepaalde eisen voldoet (bijvoorbeeld dat u nog geen opleiding op dat niveau heeft afgerond). Ook kan de uitkeringsinstantie financieel steunen als dat op u van toepassing is.

Lees verder

• Werkboot de multicat