Creatieve therapie in vier werkgebieden

Creatieve therapie is een vorm van therapie waarbij gevoelens op non-verbale manier worden geuit. Er zijn vier verschillende gebieden binnen de creatieve therapie: muziek, beeldend, drama en dans. Door toepassing van de therapie, in een van die gebieden, of een combinatie van gebieden, wordt een beroep gedaan op de creativiteit, die in iedereen aanwezig is.

Vier werkgebieden voor creatieve therapie

Gevoelens worden op die manier ontdekt en onderzocht met als doel de achterliggende problemen te herkennen, om daarna een proces in gang te zetten van acceptatie, verandering en persoonlijke ontwikkeling. Bij creatieve therapie gaat het vooral om het doen zoals musiceren, tekenen, schilderen, beeldhouwen of bewegen.

Toegepast in veel instellingen

Therapeuten die gebruik maken van creatieve therapie heten vaktherapeuten en voeren ofwel een eigen praktijk of zijn in dienst van instellingen. Creatieve therapie wordt toegepast binnen instellingen op het gebied van de somatische en geestelijke gezondheidszorg. Of ook wel bij instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking, justitiële instellingen, welzijnsinstellingen, revalidatiecentra, speciaal onderwijs, psychiatrische ziekenhuizen, in een medisch kindertehuis, of in de jeugdhulpverlening.

Muziektherapie

Er zijn twee vormen van muziektherapie. De ene is door actief bezig te zijn met muziek en de andere is door naar muziek te luisteren. In beide gevallen heeft geluid een sterke inwerking op de cliënten. Bij de actieve manier kunnen zij op een heel directe manier hun emoties uiten. Bij het luisteren naar muziek worden stemmingen en emoties opgeroepen.

Beeldende therapie

Bij beeldende therapie gaat het om expressie door middel van tekenen, schilderen, beeldhouwen en andere creatieve uitingen. Ook fotografie en video geven mogelijkheden. Het doel daarbij is het leren uiten en ordenen van gevoelens.

Dramatherapie

Dramatherapie richt zich op het uitbeelden van gevoelens bijvoorbeeld door middel van rollenspellen, improviserend toneelspel, maar ook voordragen van gedichten of schminken en kostumeren. Door verplaatsing in een andere persoon kunnen op een veilige manier weggestopte emoties worden geuit.

Danstherapie

Emoties die misschien moeilijker te uiten zijn krijgen door dans en beweging een kans. In tegenstelling tot verschillende andere vormen, waarbij diverse materialen middel tot expressie zijn, is dit bij dans het eigen lichaam. Juist dit actief bezig zijn met het eigen lichaam kan blokkades doorbreken.

Opleiding tot creatief therapeut

In de opleiding tot vaktherapeut is het eerste deel vooral theoretisch waarbij veel aandacht wordt besteed aan de psychoanalyse, de groepsdynamica, de orthopedagogiek, de kunstfilosofie en kunstpsychologie en de kunstgeschiedenis. De rode draad door de opleiding is daarbij de psycho-analyse.

Het tweede deel is gericht op het creatief-therapeutische waarbij de student zelf op een handelingsgerichte en ervaringsgerichte manier aan de slag gaat.

In het derde deel evolueert de student van speler naar begeleider. Er zal daardoor verdieping ontstaan in de groepstherapeutische aspecten.

In het laatste deel van de opleiding is de student vooral bezig met het uitwerken van de bachelorproef, de bespreking van gevalsstudies, de stage en het deelnemen aan supervisie. Na afronding van de opleiding krijgt de student de titel Bachelor of Social Work (BSW).

Na de studie

De meeste afgestudeerden treden in dienst van gezondheidszorginstelling. Maar tegenwoordig wordt ook steeds meer creatieve therapie toegepast buiten de zorg, zoals bijvoorbeeld bij begeleidingstrajecten bij loopbanen of bij veranderingsprocessen in organisaties. Na een flinke dosis werkervaring kan een eigen praktijk ook haalbaar zijn.

Lees verder

• Beeldhouwen als therapie
• Klankschalentherapie: alternatieve & ondersteunende therapie
• Licht en de verschillende toepassingen van lichttherapie