Verschillende typen ouders in het basisonderwijs

Elke ouder is anders, daardoor heeft elke ouder ook andere wensen. Leerkrachten komen in het basisonderwijs verschillende typen ouders tegen. Door het indelen van de verschillende typen ouders kan de leerkracht een goede manier vinden om de ouder te betrekken bij het onderwijs van hun kind. Hoe kan de leerkracht deze ouders het beste kan inzetten bij hand- en spandiensten of bij andere activiteiten? Hoe kan de leerkracht het beste omgaan met deze ouders? Hoe zorgt de leerkracht voor betrokkenheid van de ouder?

Typen ouders

Er wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende typen ouders, zoals de afwezige ouder, de politicus en de carrièremaker. Elke type ouder heeft andere verwachtingen van de school en/of de leerkracht.

De supporter

De supporter is de ouder die betrokken en tevreden is. Deze ouder is vaak laag tot gemiddeld opgeleid. De supporter is geschikt om hand- en spandiensten te verrichten en om zich bij de ouderraad te voegen. Het is van belang dat de leerkracht de ouder laat merken dat zij gezamenlijke doelen hebben.

De afwezige ouder

De afwezige ouder houdt zich afwezig van het schoolproces. De leerkracht krijgt er moeilijk contact mee. Deze ouders zijn niet betrokken bij de school en vaak ontevreden. De afwezige ouder is laag tot gemiddeld opgeleid. Het is van belang dat de leerkracht toch contact blijft zoeken met deze ouders en interesse toont in hen.

De politicus

De politicus is gemiddeld tot hoog opgeleid. Deze ouders willen graag meebeslissen, invloed uitoefenen en is tevreden en betrokken als hij in de vergaderkamer kan participeren. De politicus is geschikt voor het schoolbestuur of de medezeggenschapsraad. Als leerkracht is het van belang dat hij of zij naar deze ouders luistert. De politicus wil graag gehoord worden. Daarnaast is het van belang dat de leerkracht inspeelt op de behoefte om invloed uit te oefenen op het beleid van de school.

De carrièremaker

De carrièremaker heeft een gemiddeld tot hoog opleidingsniveau. Deze ouders leggen verantwoordelijkheid voor de opvoeding van het kind bij de school. Ze zijn tevreden wanneer school alle taken overneemt en is kritisch bij de schoolkeuze. De carrièremaker is geschikt voor het schoolbestuur of de medezeggenschapsraad. De leerkracht kan deze ouders benaderen door een gesprek aan te knopen over hun werk of opleiding.

De kwelgeest

De kwelgeest heeft een hoog opleidingsniveau. Kenmerken van deze ouders zijn dat zij zich gekwetst voelen door de houding van de school en door hun eigen ervaringen met onderwijs. Ze zijn tevreden als de school zich moet verantwoorden voor het niet optimaal functioneren. De kwelgeest is geschikt om in de medezeggenschapsraad of in het schoolbestuur te hebben. De benaderwijze voor deze ouders is om werkelijke interesse in de motieven van deze ouders te tonen en het doel daarbij goed voor ogen te houden, het gesprek goed voor te breiden en om na afloop een bedankbriefje te sturen naar deze ouders.

De superouder

Tot slot is er nog de superouder. De superouder is hoog opgeleid en voelt zich samen met de school verantwoordelijk voor de opvoeding en het onderwijs en is bereid om naast de drukke baan de school te ondersteunen en kritisch mee te denken. Deze ouder is geschikt om mee te denken en het oplossen van conflicten en het schoolbestuur. Hierin zouden zij de rol van voorzitter op zich kunnen nemen. Het is belangrijk dat er een warme belangstelling voor de opvatting en verwachtingen van deze ouder over de opvoedingen en het onderwijs wordt getoond. Daarnaast is het van belang dat er wordt gepeild of deze ouders behoefte hebben aan meer betrokkenheid en is het van belang dat de deur voor deze ouders altijd open staat voor participatie.

Andere typologieën

Er wordt niet alleen onderscheid gemaakt tussen deze zes typen ouders. Er zijn vele andere indelingen gemaakt van typen ouders. De organisatie Cedin maakt onderscheid tussen zeven verschillende typen ouders (2011). De evenwichtige ouder biedt het kind rust, veiligheid en regelmaat. Daarnaast motiveert zij de kinderen en daagt zij hen uit. De onevenwichtige ouders verwennen het kind grenzeloos of verwaarlozen het kind juist. Deze ouders praten graag over problemen om aandacht te krijgen. Het kind is geen geschenk of doel, maar een (genees-)middel voor hun problemen. De rationele ouders bevragen de school op documenten, resultaten en Cito-scores. Conflicten met deze ouders zijn gemakkelijk te voorkomen door een open houding te hebben. De emotionele ouders gaan voor sfeer, beleving en ervaring. Cijfers zijn niet van belang, maar emoties en gevoelens zijn belangrijk. De conformerende ouders zijn sociale teamspelers, houden van duidelijke regels en hebben een voorkeur voor klassikaal onderwijs. De vrije ouders volgen hun eigen koers, geven weinig orders en onderhandelen graag. School is meer een ontmoetingsplaats dan een kennisinstituut. Tot slot zijn er nog de autonome ouders. De autonome ouders zijn zelfbewust en vaak goed opgeleid.