Het huwelijk: onbaatzuchtige liefde in een unieke eenheid

Liefde vraagt tijd. Liefde is geen dood ding; het leeft en groeit. Liefde is onvervangbaar. Daarom is het zo belangrijk er veel aandacht aan te besteden en het nooit als vanzelfsprekend te beschouwen. Een balans tussen werk en privé zijn essentieel. Liefde komt van twee kanten, toch moet het onbaatzuchtig zijn. Er wordt geen rekening vereffend. Daarom kan het zelfs van één kant komen, op momenten dat dat nodig is. Want liefde laat zich niet afdwingen, ze bloeit alleen in vrijheid.

Tijd = kwaliteit

Huwelijksliefde vraagt tijd. In een relatie ontstaat allengs genegenheid voor elkaar. Het is gemakkelijk zichzelf te bedriegen, zich tevreden te stellen met materiële vervangingsmiddelen, liefde gaat echter alleen in vervulling wanneer je dingen samen doet, deelt. Tijd steken in je gezinsleven is noodzakelijk voor de kwaliteit ervan. En hoe minder tijd je hebt (drukke baan, groot gezin), hoe belangrijker het is dat die tijd goed besteed wordt.

Agenda

Daarvoor bestaan allerhande hulpmiddelen. Experts op het gebied van gezinsoriëntatie wijzen op een zeer efficiënt gereedschap: de agenda, mits goed gebruikt. Daarin staan niet alleen beroepsmatige verplichtingen, afspraken, maar ook de tijden die wij voor onszelf vastleggen om ons gezin en ons eigen leven vooruit te brengen, maar ook om te ontspannen. Als de ‘tijd voor het gezin’ evenveel aandacht krijgt als ‘belangrijke vergaderingen’, zal ze niet onopgemerkt blijven. Zo niet, dan raakt ze bedolven onder de talloze ‘urgente’ zaken van elke dag.

Gezin

Als een klant om half zeven wil afspreken, het moment waarop we naar huis moeten gaan om op tijd te zijn voor de gezinsmaaltijd, dan kunnen we zeggen dat dit tijdstip niet uitkomt en een tegenvoorstel doen (Premier Thatcher speelde het klaar tijdens haar beslist zware loopbaan iedere dag zelf thuis te koken). Een zakelijk telefoontje plegen we bij voorkeur tijdens werkuren (zo kan de gsm vanaf een bepaald moment uit, we hoeven niet altijd beschikbaar te zijn!).

Onderling overleg

In een huwelijk is het belangrijk dat de tijdsbesteding gezamenlijk besproken wordt. Zodra je trouwt is je tijd niet meer alleen van jou, je wilt nu immers met elkaar rekening houden. Het is goed om uitzonderingen - overwerk - te zien als een inbreuk op de privétijd met je gezin. Zolang dit in goed onderling overleg en afstemming van agenda’s gaat, is er niets aan de hand.

Geloof

Wie zijn dagelijks leven in balans wil brengen zorgt dat werk en privé goed op elkaar aansluiten en dat de waarde van beide wordt onderkend zodat de een zich niet verliest in teveel ambitie en de ander niet verder kijkt dan het eigen gezinnetje. Van het werk de spil maken betekent niet dat het belangrijker is dan het gezin, wel dat het een bijzondere plaats inneemt (het houdt het gezin draaiend). Voor gelovige mensen betekent eenheid van leven dat alles gedaan wordt uit liefde tot God. De Heilige Mis is daarbij het essentiële middelpunt en de wortel van het christelijk leven. Daaruit putten we kracht om alles te verheffen tot glorie van God.

De oplossing ligt bij jezelf

“Bij elke moeilijkheid in het relationele leven zou iedereen moeten weten dat de oplossing altijd bij beiden ligt. Gewoonlijk vindt men dat de ander moet veranderen. Niemand kan echter een ander veranderen. Je weet immers hoe moeilijk het is jezelf te veranderen. Dus, wil je je echtgenoot veranderen, begin dan bij jezelf”.

Met liefde

Afwachten is zinloos, verandering gaat niet vanzelf, daarvoor is actie nodig. Wie wil, kan met liefde de crisis overwinnen. Wie het probleem ziet, maar niet erkent dat de oplossing een verandering in zichzelf vergt, traineert een oplossing en wordt kern van het probleem.

Trots

Snel kunnen vergeven is essentieel, opdat trots geen tijd krijgt haar vernietigende werk te doen. Ook hierin kun je je oefenen: de eerste keren kost het moeite, maar naarmate je het beter kunt, ben je in staat om - als bij toverslag - de passende woorden te vinden of de opportune gebaren te maken die de liefde terugbrengen en doen toenemen.

Huwelijk

Van jij en ik naar wij

Terwijl de huwelijksliefde rijpt, geeft ze vorm aan een “wij” dat de individuele biografieën omzet in één gezamenlijke biografie. Dit “wij” houdt de oprichting in van het gezamenlijk project dat het gezin is: op de eerste plaats de relatie van de echtgenoten, en binnen die intimiteit, openheid naar de kinderen toe. Gebeurt dit niet, dan ontstaat een zelfvoldane intimiteit van twee egoïsten ‘living apart together’.

Onbaatzuchtig

De gemeenschap die in het huwelijk wordt opgebouwd, dit “wij”, is meer dan louter “samen zijn” of “met” de ander zijn. Voor een definitie van de huwelijksgemeenschap is dit onvoldoende. Het “wij” dat aan de basis ligt van het huwelijk, bevindt zich op een dieper niveau. De echtgenoot geeft niet aan de ander 'wat haar toekomt'; het is geen sommetje, geen rekening. Liefde is immers niet berekend. Liefde is onbaatzuchtig. Het echtelijke “wij” wordt dus gevormd doordat beide partijen alles geven, en dit alles wordt herboren als “het onze”.

Unieke eenheid

Zo is men zelfs in staat de ander op te vangen als die zich niet kan of wil geven. De echtgenote bemint de echtgenoot (en omgekeerd) niet alleen als zichzelf (zoals wij aan elkaar verschuldigd zijn), maar met dezelfde liefde van zichzelf voor zichzelf. De echtgenoten worden “een unieke eenheid van leven, voor het leven.”