Seksuele intimidatie en ongewenste intimiteiten op het werk

Seksuele intimidatie en ongewenste intimiteiten komen voor in alle grotere organisaties. Werkgevers zijn wettelijk verplicht de juiste bescherming te bieden tegen seksuele intimidatie op de werkvloer. Een slachtoffer heeft dus te allen tijde de mogelijkheid en het recht een klacht in te dienen tegen ongewenst gedrag van collega, of vanwege machtsmisbruik door leidinggevende.

Ongewenste intimiteiten

In elke moderne organisatie, dus niet alleen in de vroegere RK-kerk, komen seksuele intimidatie en ongewenste intimiteiten voor. Het fenomeen MeToo toont dat ondubbelzinnig aan. Niet alleen binnen typische mannenondernemingen zoals fabrieken en commerciële bedrijven komt ongewenst seksueel gedrag voor, maar ook waar je het niet zo snel zou verwachten zoals een zorginstelling. Daar waar anoniem geklaagd kan worden ligt het klachtenpercentage hoger.

Wat is seksuele intimidatie

Onder seksuele intimidatie op het werk wordt verstaan, allerlei uitingen van seksueel getinte aandacht die eenzijdig, ongewenst en opgelegd zijn. Het is dus niet hetzelfde als een vriendschappelijke aanraking of een onschuldige flirt tussen collega’s. Seksuele intimidatie kan plaats vinden tussen collega’s of tussen leidinggevenden en ondergeschikten. Maar ook cliënten en bezoekers kunnen zich er aan schuldig maken in bijvoorbeeld een zorginstelling. Zowel mannen als vrouwen kunnen slachtoffer zijn. De schattingen naar het aantal gevallen van seksuele intimidatie lopen uiteen van 3 tot 7%. De subjectieve beleving van het gedrag is bepalend: Het gaat er vooral om hoe het gedrag door het slachtoffer wordt ervaren, en dus minder hoe de intentie van de pleger van het voorval is.

voorbeelden van seksuele intimidatie

• het tappen van seksmoppen, dubbelzinnige opmerkingen maken
• om seksuele gunsten vragen
• het opzettelijk aanraken van bepaalde lichaamsdelen
• opvallend porno bekijken op computer
• staren/gluren
• de weg versperren
• zoenen
• klap op achterwerk
• aanranding/verkrachting, wat overigens strafbare feiten zijn

Gevolgen

Seksuele intimidatie kan grote gevolgen hebben voor het gevoel van eigenwaarde. Het kan er toe leiden dat het slachtoffer zich waardeloos, onmachtig, angstig of schuldig gaat voelen. Het kan gezondheidsklachten tot gevolg hebben, zoals depressie, slapeloosheid, hoofdpijn, maagpijn.

Wat moet je doen

Als je ongewenst gedrag ondervindt, is het in de eerste plaats belangrijk dat je de ander heel duidelijk laat weten dat je niet gediend bent van het gedrag en dergelijke activiteiten niet wenst te accepteren. Niet altijd is het gedrag van de pleger namelijk moedwillig seksueel intimiderend. Het kan ook een kwestie van kortzichtigheid en gebrek aan inlevingsvermogen zijn als het bijvoorbeeld gaat om het tappen van schuine moppen waar je niet gediend van bent. In de meeste gevallen stopt het dan ook als je het onomwonden en rechtstreeks zegt. Als dat geen resultaat heeft kun je het ter sprake brengen bij je leidinggevende. Werkgevers zijn namelijk bij wet verplicht om hun werknemers te beschermen tegen ongewenst seksueel gedrag. Als de leidinggevende echter betrokken is bij de seksuele intimidatie, of dat je het om een andere reden moeilijk vindt het bij hem/haar ter sprake brengen, kun je het aankaarten bij een daartoe aangewezen vertrouwenspersoon. Vaak is er in een grotere organisatie ook een klachtencommissie die ondersteuning kan verlenen.

Ook mannen slachtoffer

Nu ook steeds meer vrouwen topposities bekleden, blijkt uit recent Australisch onderzoek, dat ook mannen door vrouwen geïntimideerd worden. Maar mannen doen hier nauwelijks aangifte van, meestal uit angst om niet serieus te worden genomen.

Lees verder

• Gedragscode tegen mobbing, intimidatie en pesten op het werk
• Ben jij eigenlijk wel een goede en prettige collega?!
• De grootste fout die je als werknemer op het werk kunt maken