Voorkomen van relatieproblemen

Verschillende adviezen worden gegeven wanneer het aankomt op relatieproblemen. Kijk naar jezelf, kijk naar de ander, accepteren en respecteren. Geen onbelangrijke tips maar wat zegt de theorie? Er wordt gekeken naar de theorie van liefde ontwikkeld door Robert Sternberg en wat daarvan te leren is.

Theorie van de liefde

Triangulaire theorie

Robert Sternberg, psycholoog, ontwikkelde de triangulaire theorie van liefde waarbij hij drie componenten onderscheidde. Deze drie componenten, intimiteit, passie en betrokkenheid, vormen de sleutel naar de sterkste vorm van liefde. Echter, niet in elke relatie zijn de drie componenten aanwezig. Dat wil niet zeggen dat er sprake is van een (onvolwaardige) relatie maar deze relatievormen zouden wel minder kans hebben door te zetten.

De drie componenten

Intimiteit
Intimiteit gaat over de hechtheid. Twee personen die intiem zijn met elkaar hebben aandacht voor elkaar en voor elkaars behoeften. Een betere omschrijving zou misschien vertrouwelijkheid zijn. Intimiteit of vertrouwelijkheid is vaak ook een belangrijke basis voor vriendschappen. Dit component wordt ook wel de "warme" liefde genoemd omdat het men dichter bij elkaar brengt.

Passie
Passie kennen we van vele films waarin twee mensen fysiek tot elkaar aangetrokken worden, resulterend in passievolle (het woord zegt het al) nachten. Passionele liefde gaat over seksuele aantrekkingskracht. Maar het is meer dan dat, het gaat ook over dominantie, onderwerping en zorg. Als intimiteit staat voor "warme" liefde, staat passie voor "hete" liefde. Passie is ook vaak de component die geleidelijk aan uit de relatie verdwijnt en moeilijk is over de tijd te behouden.

Betrokkenheid
Betrokkenheid is van groot belang in een relatie omdat dit vaak de relatie in stand houdt. Je bij iemand betrokken voelen maakt dat je bij diegene in de buurt wil blijven. Dit betekent niet dat er per se sprake is van liefde: je kunt betrokken zijn zonder liefde te voelen. Vice versa is ook mogelijk: liefde voelen zonder betrokken te zijn. Om die reden wordt betrokkenheid ook wel de "koude" liefde genoemd. Vaak is betrokkenheid hetgeen wat groeit over de tijd, terwijl passie dan vaak afneemt.

Soorten relaties

De drie componenten kunnen om verschillende manieren relaties creëren. Zo kan er sprake zijn van een vriendschap wanneer er alleen sprake is van intimiteit. Bij verliefdheid (liefde op het eerste gezicht) gaat het om enkel passie: we hebben nog geen vertrouwen opgebouwd en zijn nog niet bij een ander betrokken. Een "lege" liefde bestaat uit enkel betrokkenheid: er is geen sprake van vertrouwen of passie.

Als al twee componenten aanwezig kun je spreken van romantische liefde bij een combinatie van intimiteit en passie, en van onbenullige liefde bij passie en betrokkenheid (er is immers geen sprake van vertrouwen). Wanneer er geen passie in het spel is spreken we van een kameraadschappelijke of vriendschappelijke liefde.

Ten slotte is er nog de ultieme vorm van liefde: de volmaakte liefde, waarbij alle drie de componenten aanwezig zijn. Een zeldzaam geval wat vaak ook moeilijk te behouden is. Iemand kan zich een tijd wanen in de volmaakte liefde maar het is vaak het component passie dat over de tijd verdwijnt.

Sterkere relaties

Relaties beginnen is vaak nog niet het heikele punt, hoewel er natuurlijk genoeg mensen zijn die daarmee moeite hebben. Toch zie je het al vroeg bij kinderen: "wil je mijn vriendje/vriendinnetje" zijn en het is geregeld. Maar een relatie houdt vaak niet lang stand. Wat is het wat kinderen missen? Passie? Vertrouwen? Betrokkenheid? Misschien wel alles van dit. Wil je een langdurige relatie? Zojuist heb je gelezen dat betrokkenheid daarbij een belangrijke rol speelt. Hoe versterk je dit?

Bij relatieproblemen ontstaat vaak het gevoel minder betrokken bij de ander te zijn. We willen niet per se meer samen zijn, gaan steeds meer andere dingen doen. En dat is het probleem: andere interesses, niet meer samen zijn. Om te voorkomen dat er relatieproblemen opspelen, dat je je van elkaar verwijderd voelt, is het belangrijk samen dingen te ondernemen. Een gezamenlijke hobby, een gezamenlijke sport, een gezamenlijk uitje dat steeds terugkeert. Het is vaak het investeren in een relatie wat ertoe leidt dat je je meer verbonden voelt met de ander. Verbondenheid gaat over betrokkenheid en betrokkenheid gaat over langetermijn-relaties.

Zes onderzoekers (M. Minda Oriña of St. Olaf College; W. Andrew Collins, Jeffry A. Simpson, Jessica E. Salvatore, and John S. Kim of the University of Minnesota and Katherine C. Haydon of the University of Illinois at Urbana-Champaign) hebben onderzoek gedaan naar die betrokkenheid. Het gaat echter niet om je individuele betrokkenheid maar om de combinatie van jullie beiden. Twee zwakke verbintenissen kan een relatie bij het minst of geringst doen breken: niemand neemt de moeite eraan te werken. Wanneer de een meer investeert dan de ander, is degene die zich het meeste werk doet ook degene die zich het meest betrokken voelt en aan de lange termijn denkt. Bekijk het maar eens zo: als jij enorm veel geld, tijd en liefde steekt in een relatie is het des te moeilijker en pijnlijker om dit alles op te geven. Alles zou voor niets zijn geweest.

Dus hoe creëer je een sterkere band met een ander: veel dingen samen doen, veel investeren. En als jullie het beiden doen is de relatie des te sterker. Nu alleen nog de passie en intimiteit.