De Koude Oorlog

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog, ontstond er vrij snel weer een oorlog. Deze keer was het een oorlog waarbij geen doden vielen, maar waarbij angst domineerde. Een oorlog die ook erg lang duurde. We hebben het over de koude oorlog. Waarom begon de oorlog? Waarom bleef het bij een koude oorlog en wat waren de rollen van de USA en de USSR? In dit artikel zullen de volgende vragen aan bod komen:

  • Wat leidde tot het begin van de koude oorlog?
  • Wat waren de standpunten van de twee supermachten en hoe werden deze door andere landen bekeken?
  • Hoe belangrijk waren ideologieën voor de supermachten?
  • Waarom bleef de oorlog koud?

Wat leidde tot het begin van de koude oorlog?

Het einde van de Tweede Wereldoorlog was een aanleiding tot een nieuw conflict, de koude oorlog. De rol van de USA in de wereld veranderde compleet. Nooit eerder was de USA zo actief aanwezig in de wereld. Het kreeg een nieuw soort macht, omdat het een allesvernietigend wapen had ontwikkeld, de atoombom. Verder ontwikkelde de USA een plan dat beschadigde landen weer zo snel mogelijk boven water moest helpen.
Ook de USSR was belangrijk. Het rode leger had een groot deel van Europa bevrijd van de Duitsers. Het land zelf had veel geleden tijdens de oorlog, vele gebouwen waren stuk en met de economie ging het slecht. Europa was eveneens een ravage. De bevrijders van de voorheen bezette landen, wilden allemaal invloed hebben bij de wederopbouw van het continent. Er was over dit onderwerp al gesproken voor het einde van de oorlog, tijdens de conferentie van Yalta. Tijdens deze conferentie werd besproken hoe de boel in de oorlogszone geregeld zouden worden wanneer de oorlog ten einde was. De conferentie werd achteraf getekend door misvattingen. Stalin had bepaalde dingen anders begrepen dan Roosevelt en Churchill. Na het eindigen van de oorlog werd Berlijn in vier zones gesplitst. Toen de USSR het idee kreeg dat de Britten, Fransen en Amerikanen samen werkten tegen hem, besloot hij zijn stuk Berlijn af te sluiten van de rest. Dit resulteerde in een splitsing van Duitsland. Het westen ging naar de Amerikanen, terwijl het oosten naar de Sovjets ging. De Amerikanen en Sovjets hadden heel andere ideeën over wat wel en niet goed was. Waar de Amerikanen wilden gaan voor kapitalisme, vonden de Sovjets het communisme de oplossing op de problemen. Veel west Europese landen maakten gebruik van het Marshall plan en stonden daarna in de schulden bij de USA. De USA kon daarom bepaalde dingen eisen, onder andere dat de Europese machten hun kolonies zouden laten gaan. Tijdens de oorlog waren veel kolonies al ingenomen door de Japanners. Na de oorlog zorgde dit voor grote verlangens naar zelfstandigheid. Kolonies waren niet meer bereid om hun moederland te dienen. India was het eerste land dat zijn onafhankelijkheid verkreeg in 1947. Na hen volgde velen anderen. In China liep de Tweede Wereldoorlog over in een burgeroorlog die uiteindelijk voor het begin van het regiem van Mao zorgde.

Het waren uiteindelijk spanningen tussen de USA en de USSR die tot een koude oorlog leidden. Om dat geen van beide de zwakke wilde zijn, begonnen ze een wapenwedloop. Verder probeerden ze zoveel mogelijk landen te overtuigen van hun ideologie.

Wat waren de perspectieven van de twee supermachten en hoe werden deze door andere landen bekeken?
De twee supermachten waren de USSR en de USA. De twee machten stonden voor een compleet andere ideologie.

USAUSSR
democratisch en lokaal bestuurbureaucratisch centraal bestuur
kapitalismecommunisme
vrije marktstaatplanning
winnaar oorlogbeschadigd door oorlog

Beide landen bekeken elkaar met argwaan. De een vreesde het communisme, de ander het kapitalisme. Beiden waren bang voor elkaar wapens. Verder wist de USSR dat ze economisch niet zo sterk waren. Dit mocht de USA niet weten. Maar het was wel een reden om conflict uit de weg te gaan. De USA daarentegen was erg bang voor communistische invloeden in west europa. Toen de USSR in 1949 een atoombom had was er ook wapentechnische angst voor de vijand.
Kolonies van Europese landen die zelfstandig werden, keken met belangstelling naar zowel de USA als de USSR. Ze moesten namelijk zelf een ideologie kiezen die voor hun zou werken. De USA en USSR stimuleerde veel van deze landen om hun ideologie zo groot mogelijk te maken in de wereld.

Hoe belangrijk waren ideologieën voor de supermachten?

  • Hoewel beide supermachten hun ideologie erg belangrijk vonden en graag zagen dat zoveel mogelijk delen van de wereld deze adopteerden, hadden de machten ook andere belangen in de oorlog.
  • De USA zag Europa als een belangrijke industrie plaats. Omdat west Europa zoveel industrie bezat, wilde de USA hen graag als bondgenoot.
  • De USSR had de grondstoffen van Duistland nodig om hun eigen land te herbouwen.
  • De USA zag Europa als een gemakkelijk doel voor de USSR. De zwakheid van het continent zou het makkelijk doen zwichten voor het communisme. Dit zou nadelig zijn voor de USA. Hoe meer invloed de USA zou hebben in hoe meer landen, hoe belangrijker het zou zijn voor de wereld.

Waarom bleef de oorlog koud?

De oorlog bleef koud omdat beide supermachten genoeg wapens hadden om de wereld meerdere malen te verwoesten. Het af laten gaan van een bom zou dus ook een nadeel zijn voor zichzelf. Daarom voerden de landen een verdedigend beleid uit. Dit hield in dat beiden wel veel wapens produceerde, maar vooral om het andere land af te schrikken. Verder was er een indirect gevecht aan de gang. Dit gevecht speelde zich af bij het hulp bieden aan nieuwe en kapotte landen.
De koude oorlog werd wel een keer heet. Namelijk in Korea. Daar vonden massale aanvallen plaats waarbij de USA en de USSR beide een partij ondersteunden. De Koreaanse oorlog was uiteindelijk heel belangrijk, omdat het Japan terug op de kaart zette.
© 2010 - 2024 Niamh, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Koreaanse OorlogEen belangrijk twistpunt tijdens de Koude Oorlog was de strijd in Korea. Van 1950 tot 1953 werd er een hevige strijd uit…
Koude Oorlog: een samenvatting op jaartallenKoude Oorlog: een samenvatting op jaartallenDit artikel behandelt de belangrijkste jaartallen en gebeurtenissen van de Koude Oorlog, gerangschikt op chronologische…
ContainmentpolitiekOm de expansiedrift van de Sovjet-Unie ten aanzien van het communisme een halt toe te roepen, ontwikkelde de Verenigde S…
Vietnam; vijandbeeldenIn de Koude Oorlog maakten zowel de Svojet-Unie als de Verenigde Staten gebruik van propaganda. Hiermee verklaarde en le…

Dekolonisatie na de Tweede WereldoorlogVoor de Tweede Wereldoorlog, hadden veel Europese landen verscheidende kolonies. Na de oorlog veranderde dit echter en w…
Naties, Staten en NatiestatenNaties, Staten en NatiestatenHet is gemakkelijk om te zeggen dat geschiedenis niet meer is dan een hoeveelheid acties die plaatsvinden tussen naties…
Bronnen en referenties
  • One world divisible, a global history since 1945; D. Reynolds
Niamh (113 artikelen)
Gepubliceerd: 20-10-2010
Rubriek: Educatie en School
Subrubriek: Wereldorientatie
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.