Annexatie Krim, Oekraïne

Op 1 maart 2014 is Rusland de Krim binnengevallen en het lijkt een moeilijke tijd voor Oekraïne te worden. De russen hebben de Krim geannexeerd en er is een goede kans op een burgeroorlog tussen etnische Russen en Oekraïners. Waarom hebben ze president Janoekovytsj afgezet in Oekraïne en waarom is Rusland de Krim binnen gevallen?

• Oorzaak annexatie van de Krim Oekraïne
• Gebeurtenissen februari/maart 2014 in Oekraïne

Oorzaak annexatie van de Krim Oekraïne

Historie Oekraïne

Oekraïne is al eeuwenlang blootgesteld aan twee zeer verschillende culturen. Uit het oosten Rusland en het westen Europa. In het begin bestond Oekraïne voornamelijk uit Scandinavische Varjagen, die het Kievse rijk gesticht hebben dat ook wel Rus werd genoemd. Vervolgens werd het Kievse rijk binnengevallen door de Mongolen. Dit was maar van korte duur en Litouwen wist via politieke weg een groot deel van Oekraïne bij zich te voegen. In 1569 fuseerde Litouwen met Polen. Waarmee Oekraïne dus ook deel werd van Polen. In 1686 splitste het land op. Het deel ten westen van de rivier de Dnjepr bleef Pools en die ten oosten van de Dnjepr werd deel van Rusland. De cultuur werd toen al aan beide kanten van Oekraïne erg beïnvloed door de regerende landen qua taal en traditie.

Moderne geschiedenis Oekraïne
In 1917 begon de oktober revolutie in Rusland en daarmee het begin van het communisme. De Sovjet Unie was geboren. Deze revolutie bracht sloeg ook over naar Oekraïne. De regering wisselde veel van pro Oekraïense regeringen naar Sovjet regeringen. Uiteindelijk in 1919 kwam en bleef de Sovjet regering aan de macht in Oekraïne. Deze tijd was zwaar voor Oekraïne. Zeker voor de Tweede Wereldoorlog, er waren veel hongersnoden waar een groot deel van de Oekraïense bevolking omkwam. Vervolgens begon de Tweede Wereldoorlog die ook veel slachtoffers eiste. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er betere tijden en was Oekraïne één van de snelst groeiende deelrepublieken van de Sovjet Unie.

In 1954 werd de Krim cadeau gegeven door Chroesjtsjov aan de Oekraïense socialistische Sovjetrepubliek als gebaar van vriendschap tussen de Russische en Oekraïense volkeren. Dit was een strategische zet van Rusland. Rusland was namelijk in oorlog met Engeland en Frankrijk over de Krim. Door het aan Oekraïne te geven bleef het grond gebied van de Sovjet Unie maar hadden Engeland en Frankrijk geen reden meer om door te vechten. Langzaam nam de macht van de Sovjet Unie af en op 24 augustus 1991 viel de Sovjet Unie uit elkaar. Dit betekende ook het einde van de koude oorlog. Vlak hierna riep het Oekraïense parlement de onafhankelijkheid uit. Na een halfjaar werd een referendum gehouden met de vraag of Oekraïne onafhankelijk zou moeten zijn. 90% van de bevolking stemden voor de onafhankelijkheid. In de Krim was de kleinste overwinning behaald. Hier stemden slechts 60% voor de onafhankelijkheid van Oekraïne.

Samenleving Oekraïne vanaf 1991 tot 2014

Sinds de onafhankelijkheid doet de Oekraïense economie het redelijk. Het is een arm land maar wel met een lage staatsschuld. De werkeloosheid bedraagt 8% van de beroepsbevolking. De corruptie is één van de grootste problemen in Oekraïne. Deze cijfers zijn van 2011 ten tijden van herstel van de kredietcrisis. Het land is qua economie sterk afhankelijk van Rusland. Dit komt niet alleen door de handel en export maar ook door de gasleiding die loopt van Rusland naar Europa via Oekraïne. Zelfs al zou heel Oekraïne bij de EU willen horen zou dit moeizaam gaan aangezien het land zo afhankelijk is van Rusland. Oekraïne heeft zelf veel grondstoffen waaronder gas maar maakt hier nog niet veel gebruik van. In 2004 waren er verkiezingen. Viktor Joesjtsjenko pro-Europa tegen Viktor Janoekovytsj pro-Rusland. Viktor Janoekovytsj won deze verkiezingen maar vrij snel daarna startte de oranje revolutie. Er was gefraudeerd met de verkiezingsuitslag (één van de grootste verkiezingsfraudes in Europa bleek later) en mensen waren boos omdat ze weer voor de gek waren gehouden. Uiteindelijk na een moeizame en lange weg werd Viktor Joesjtsjenko president in 2005. In 2010 was het de beurt aan Viktor Janoekovytsj. Op 22 februari 2014 werd hij afgezet.

Problematiek

Er zijn erg veel problemen gaande in Oekraïne. Er is op grote schaal fraude en corruptie. Mensen worden bedrogen en voorgelogen door hun regering en zijn daar erg boos over. Er zijn heel veel politieke stromingen in Oekraïne die allemaal denken de problemen op te kunnen lossen. De discussie in Oekraïne gaat dus niet zo zeer over wat er fout gaat in het land maar over hoe de problemen opgelost zou moeten worden. Hierin verschillen mensen extreem van mening. Hierin komen de verschillen tussen oost en west Oekraïne duidelijk naar voren. In het westen van Oekraïne zijn mensen veel meer verwesterd. En in het oosten zijn ze veel meer gewend aan Rusland. Ook zijn er etnische Russen en moslims die in Oekraïne wonen(vooral in het zuiden en oosten van het land).

Gebeurtenissen februari/maart 2014 in Oekraïne

EuroMaidan

Viktor Janoekovytsj was president voordat de protesten begonnen. Hij was al maandenlang in gesprek met Europa over toetreding in de EU. De gesprekken stopte vrij abrupt en kort daarna had Janoekovytsj een voordelig akkoord gesloten met Rusland. Mensen werden boos want ze waren weer voor de gek gehouden. De maat was vol en de mensen gingen de straat op. Dit protest werd ook wel EuroMaidan genoemd en bestond vooral uit pro Europa activisten. De politie greep gewelddadig in wat er toe leidde dat niet alleen pro Europa activisten de straat op gingen maar het hele land in opstand kwam om samen de frauderende en corrupte regering af te zetten. Vele dagen gingen voorbij en er waren veel slachtoffers waaronder doden. Uiteindelijk werd Janoekovytsj op 22 februari 2014 afgezet.

De Krim

Toen Janoekovytsj was afgezet reageerde Rusland op 1 maart 2014 met het sturen van troepen naar de Krim om zijn eigen burgers te beschermen. De Krim is pas 63 jaar in bezit van Oekraïne en veel mensen uit de Krim hebben een Russische etniciteit. Europa, Amerika en veel Oekraïners keuren het militair ingrijpen van Rusland af. De EU vergadert samen met andere landen over sancties tegen Rusland en Amerika heeft troepen op oefening gestuurd in Polen, Litouwen en de Zwarte Zee om de voormalige Sovjet Republieken te beschermen. Ook landen als zweden hebben troepen naar hoge staat van paraatheid gebracht. Verder kan Amerika en Europa niet heel veel doen zonder het te laten escaleren in een grote oorlog tussen Rusland en Amerika/Europa. Dit alles vanwege de labiele relatie tussen Amerika en Rusland sinds de Tweede Wereldoorlog.

De bewoners van de Krim lijken wel blij te zijn met de komst van de Russen en willen bij Rusland horen. Of dit beeld beïnvloed wordt door Rusland weten we niet. We weten wel dat mensen die tegen de Russen in opstand komen met harde hand worden aangepakt. Bemiddelaars van de VN worden weggejaagd en er is geen goede beeldvorming mogelijk. De russen hebben hun positie op het eiland versterkt en hebben checkpoints opgezet en belangrijke strategische punten ingenomen. Ook hebben ze militaire faciliteiten van Oekraïne op de Krim omsingeld. Na het eiland bemachtigd te hebben zijn de Russen nog een stuk land inwaarts getrokken om de nutsvoorzieningen van de Krim veilig te stellen. In het oosten van Oekraïne is er ook steeds meer onrust. Protesten worden steeds heftiger en pro Rusland activisten laten zich steeds meer horen. Oekraïne is bang de provincies in het oosten te verliezen heeft daarom zijn leger daar gestationeerd.

Referendum op de Krim en annexatie Rusland

De regionale politiek van de Krim besloot 6 maart zich bij Rusland te willen aansluiten. Sinds het binnenvallen van de Russen lijken er veel mensen in de Krim bij Rusland te willen horen. Daarom heeft de Krim op 11 maart de onafhankelijkheid afgeroepen. Om vervolgens op 16 maart een referendum te houden over aansluiting bij Rusland. De Oekraïense regering erkent het referendum niet en riep de bevolking op om niet te stemmen. De opkomst was 85% en 96,6% was voor aansluiting bij Rusland. De uitslag van het referendum is niet erg betrouwbaar en kan beïnvloed zijn door Rusland. Op 18 maart is de Krim officieel grondgebied geworden van Rusland.