De Tao Te Ching volgens Lao Tse

De Tao Te Ching, een fundamenteel geschrift voor de Taoïsten. De tekst is niet alleen religieus maar ook filosofisch, en na de bijbel een van de meest vertaalde teksten ter wereld. Terwijl sommige tolken ze zien als een 'mystiek' werk, benadrukken anderen dat het een bijdrage is aan de ethiek en/of politieke filosofie. Volgens het Taoïsme, zijn alle mensen van nature goed, maar beschadigd door de onderlinge en door de overheid opgelegde wetten en regelgeving. Hierdoor is een verkeerd eigenbeeld ontstaan over hoe mensen zich moeten gedragen in de maatschappij. Door meer regelgeving creëert men een kunstmatige omgeving die de mens steeds verder verwijderd van zijn natuurlijke harmonische staat van zijn. Het reguleren van het gedrag zorgt ervoor dat ze zich slecht gaan gedragen of in opstand komen om hun natuurlijke staat van harmonie te behouden. De Tao Te Ching adviseerde een manier van leven bedoeld om de harmonie en rust te herstellen in een koninkrijk geteisterd door verval, en wordt sindsdien nog steeds beoefend.

Tao Te Ching “Het boek van de weg en de deugd“

Tao is een synoniem voor “weg”. In de context van het Taoïstisme betekent dit een essentieel onnoembaar proces van het universum. De eerste tekst geeft al aan dat er niet een omschrijving valt te maken over het begrip Tao.

De tao die kan worden verteld
is niet de eeuwige Tao.
De naam die genoemd kan worden
is niet de eeuwige naam.

De term Tao is eigenlijk niets anders dan een symbool voor een overstijgende zintuiglijke waarneming zonder vorm. Wetenschappers zijn het nog niet eens over het tijdstip van ontstaan, men denkt dat rond 600 v.Chr. de teksten mondeling zijn overgedragen, waarna het uiteindelijk op schrift is gezet. In 1993 is de oudste schriftelijke tekst gevonden bestaand uit, 800 bamboe latten met meer dan 13000 karakters waarvan er ongeveer 2000 corresponderen met de Tao Te Ching, waaronder indertijd nog 14 onbekende teksten, deze tekst is gedateerd op 300 v.Chr.

De Tao Te Ching is een bundel van teksten in twee delen met in totaal 81 hoofdstukken. Hoofdstuk 1 t/m 37 de “Tao Ching” Het boek van de weg, en 38 t/m 81 de “Te Ching” het boek van de deugd. De teksten zijn filosofisch, paradoxaal, dubbelzinnig, cryptisch en gevuld met contradicties. Er wordt besproken hoe de wereld in elkaar zit, de relatie tussen de mens en schepping en de richtlijnen om de juiste weg te volgen. De onderwerpen variëren van politiek advies tot praktische wijsheden. Omdat er meerdere interpretaties mogelijk zijn, zal de betekenis niet alleen per persoon verschillen, maar ook voor de zelfde persoon na verloop van tijd. De schrijver is Lao Tse, wat eigenlijk niets anders betekent dan "oude meester". Ook hier is men er niet over eens of dit door een persoon is geschreven of dat dit een gebundelde verzameling is van oude wijsheden.

Wie is Lao Tse?

De rechter, schrijver en historicus Sima Quan (145 tot 86 v.Chr.) heeft een biografie geschreven over Lao Tse, echter de betrouwbaarheid hiervan is twijfelachtig.

Volgens Sima Quan, was Lao Tse een inwoner van Zhou gelegen in Chu, een zuidelijke staat tijdens de Zhou-dynastie en diende in het archief aan het hof van Zhou. Confucius (551 tot 479 v.Chr.) zou Lao Tse hebben geraadpleegd aangaande bepaalde rituelen en heeft hem hierom rijkelijk geprezen. Een ontmoeting met Confucius wordt ook vermeld in de Zhuangzi en andere vroege Chinese bronnen. Zhuangzi (350 tot 300 v.Chr.) is de naam van de schrijver van het tweede gelijknamige fundamentele boek, in het Taoïsme.

Lao Tse cultiveerde de Tao en de deugdzaamheid, hij was toegewijd aan bescheidenheid en afkerig van roem. In zijn woonplaats was hij getuige van de teloorgang van Zhou, politieke omstandigheden verslechterden, filosofen en strategen beconcurreerde elkaar hevig om in de gunst te komen bij de heersers van de verschillende staten, en de Zhou regering intensiveerde de oorlogsvoering. Volgens de legende besloot Lao Tse te vertrekken. Op de Noordwestelijke landsgrens van China ontmoette hij de grensbewaker Yin Xi, deze wilde hem geen toegang verlenen alvorens hij zijn leer op schrift had gezet. Het resultaat was een boek van 5000 Chinese karakters gewijd aan de betekenis van de Tao en de deugd. Hij overhandigde het boek aan Yin Xi en passeerde de landsgrens, niemand weet waar hij naar toe is gegaan of heeft ooit nog wat van hem vernomen.

Leven volgens de Tao Te Ching

Taoïsme is het juiste pad vinden in het leven, dit pad is de middenweg tussen de twee tegenpolen Ying en Yang. Ying en Yang zijn de tegenpolen die door het hele universum en het leven te vinden zijn. Volgens het Taoïsme verkeert alles in een perfecte harmonie. Een belangrijke regel van het Taoïsme is het “WuWei” wat niets anders betekent dan “niet handelen tegen de natuur der dingen in”. Niet handelen houdt in dat alles zijn eigen verloop heeft, dus geen verzet plegen maar accepteren, waarderen en meegaan in de actie, waardoor handelingen op een natuurlijke manier verlopen.

In de praktijk is het een ontdekkingstocht naar jezelf en de wereld waarin je leeft. Een Taoïst beschikt over veel zelfkennis en bewustzijn, en leeft in volledige samenhang en harmonie met zijn omgeving. Door het cultiveren van intuïtie wordt de wereld pas echt begrepen en zal dit ook gebruikt kunnen worden om zichzelf een positie in de wereld te geven en doelen te verwezenlijken.

Door de onderlinge verbondenheid in de wereld te bestuderen zal er een bewustzijn ontstaan, waarbij men weet hoe men moet reageren op bepaalde situaties en waar gebeurtenissen naar toe zullen leiden. Bewustwording van deze onderlinge verbondenheid geeft Taoïsten de mogelijkheid om gebeurtenissen te beïnvloeden. Sturen zonder manipulatie waardoor geen tegenreactie ontstaat, omdat manipulatie niet de juiste stabiele basis is om een doel na te streven. Handelen door niet te handelen.

Het heden

De Tao te Ching biedt een manier om juist te handelen, een balans te vinden in het leven en geeft uitleg over onze levensvragen. Wie zich er in verdiept zal zichzelf meer in harmonie plaatsen met de natuur, en een diepere verbondenheid krijgen met zichzelf. Door meer op de intuïtie te vertrouwen zal het zelfbewustzijn toenemen. Het is de uitdaging om de wereld te leren kennen zoals het in realiteit is, waarin je compleet moet vertrouwen op de eigen waarneming en instincten.

Lao Tse geloofde dat mensen die geen macht bezitten haatdragend worden en niet willen meewerken. Mensen zonder persoonlijke kracht voelen angst, en vrezen het onbekende. Tirannen hebben geen macht, ze voelen alleen maar machteloosheid en frustratie, kracht in de vorm van agressie zonder gezag. Mensen die domineren zijn een slaaf van hun eigen onzekerheid, en worden gekwetst door hun eigen acties. Lao Tse schreef de grootste ziekte van de wereld toe aan het feit dat mensen zich zelf niet krachtig en onafhankelijk voelen.

Zoals een grote boom meer wind tegenhoud, zal een grote angst de weerstand doen toenemen. Net als in de natuur zijn emoties en intellect afhankelijk van de druk van de (sociale) omgeving. Er wordt veel energie gestopt met het in stand houden en verdedigen van onze overtuigingen naar anderen. Wanneer dit begrepen wordt en volgens de Tao wordt geleefd maak je deel uit van de kracht van de natuur. Beslissingen en inzicht worden scherpzinniger, omdat ze gebaseerd zijn op een dynamische, veranderende werkelijkheid, en niet op hoop of starre gedachtegangen.