Effecten van drugsgebruik

Drugsgebruik is wijdverbreid. Steeds meer mensen gebruiken drugs en ook het combineren van verschillende soorten drugs neemt toe. Soms kunnen er zich heftige reacties voordoen en dan is hulpverlening noodzakelijk. Hieronder een overzicht van de verschillende effecten van drugsgebruik.

Wat zijn drugs ?

Onder de term 'drugs' worden alle stoffen verstaan die worden ingenomen om een aangename lichamelijke en/of geestelijke sensatie te ondergaan. Sommige drugs zijn echter gewone geneesmiddelen, die in een afwijkende dosering of toedieningsvorm worden ingenomen. Van weer andere drugs is geen normaal geneeskundig gebruik bekend.

Problemen

Met drugs kunnen problemen ontstaan door drie zaken; door de drugs zelf, door de gebruiker of door de omgeving.

Drugs

• er wordt een onbekend middel gebruikt;
• er zit een andere werkzame stof in het middel dan werd verwacht;
• het effect van het middel is sterker of anders dan verwacht;
• drugs en alcohol worden gecombineerd;

Gebruiker

• de gebruiker heeft een lichamelijke of geestelijke aandoening;
• de gebruiker voelt zich onprettig;
• de gebruiker is patiënt en gebruikt hiervoor bepaalde medicijnen;

Omgeving

• de omgevingstemperatuur is te hoog;
• het is te druk in de omgeving;
• er wordt slecht of niet geventileerd;

Effecten van drugs

Het innemen van bepaalde type drugs kan leiden tot verschillende effecten. Deze effecten kunnen worden ingedeeld in 6 hoofdgroepen. Per hoofdgroep worden voorbeelden genoemd van stoffen waarbij het beschreven effect op de voorgrond staat.

Stimulerende stoffen

Stimulerende stoffen ook wel stimulantia en psychoanaleptica genoemd, stimuleren vooral de hersenactiviteit en het sympathische zenuwstelsel. Het sympathische zenuwstelsel is dat deel van het zenuwstelsel dat de organen beïnvloedt zodat het lichaam arbeid kan verrichten. Er treedt een geestelijke prikkeling op en vaak ook, hoewel in mindere mate, een lichamelijke activering. Vermoeidheid wordt niet meer gevoeld. Tot deze groep behoren koffie, qat (van de gelijknamige plant; kauwen op het blad van de plant verdrijft honger en vermoeidheid), cocaïne en amfetaminen (zoals 'speed' en sommige afslankpillen).

Entactogene stoffen

Deze stoffen hebben een minder uitgesproken stimulerende werking dan de stoffen uit de 1e groep. De stoffen zorgen voor een gevoel van verbondenheid en contact met anderen. MDMA of XTC ('ecstasy') is het bekendste voorbeeld.

Hallucinogene stoffen

Ookwel psychodysleptica genoemd. Deze stoffen zorgen ervoor dat vooral de waarneming van de werkelijkheid veranderd. Er zijn vrijwel geen directe lichamelijke effecten, behalve die effecten die samenhangen met de stemming van de gebruiker. Is de gebruiker bijvoorbeeld angstig, dan heeft hij een hogere hartslag. Voorbeelden van hallucinogene stoffen zijn: LSD of psilocybine ('magic mushroom') en mescaline (Mexicaanse cactus: het sap van de cactus vermindert het hongergevoel en is eetlust remmend)

Stoffen die een delirium veroorzaken

Deze groep stoffen is nauw verwant aan de vorige groep. Ze beïnvloeden de waarneming van de werkelijkheid; in sommige gevallen wat minder, in sommige gevallen juist even sterk als de hallucinogenen. Ook zorgen ze voor een remmende werking op het zenuwstelsel, van een 'zwaar gevoel' in de ledematen tot bewusteloosheid aan toe. Voorbeelden van dergelijke stoffen zijn: cannabis (hasj) en stoffen uit de vliegenzwam.

Remmende stoffen

De stoffen worden ook wel psycholeptica genoemd. Ze remmen de werking van de hersenen en het zenuwstelsel. Ze veroorzaken een gevoel van welbevinden en rust, slaap en in sommige gevallen bij hoge doseringen bewustzijnsverlies en remming van de ademhaling. Voorbeelden zijn: opium, morfine, heroïne, fentanyl, barbituraten en benzodiazepinen (valium, librium, mogadon, dalmadorn, rohypnol).

Dronkenmakende stoffen

Deze stoffen worden ook wel inebriantia genoemd. Ze hebben in het begin een juist stimulerende werking, maar in hogere doseringen staat de remmende werking op de voorgrond. Een typisch voorbeeld is alcohol. Tot deze groep behoren ook snuifmiddelen als ether, trichloorethyleen (tri), sommige lijmsoorten en lachgas.

Wanneer stoffen uit de verschillende groepen tegelijkertijd worden gebruikt, kunnen de effecten min of meer voorspeld worden. Bijvoorbeeld alcohol en amfetamine geven versterking van de geestelijke stimulatie. De lichamelijke effecten heffen echter elkaars werking min of meer op. Alcohol remt namelijk waar amfetamine stimuleert.