Offshoring; uitbesteding van arbeid aan goedkopere landen

Het uitbesteden van werk naar goedkope lage-lonen landen, oftewel offshoring, is een praktijk die veelal gebruikt wordt door westerse bedrijven om de prijzen van producten te drukken. Deze methode heeft echter niet altijd bestaan en heeft naast voordelen ook enkele nadelen. Vooral de nadelen van offshoring staan bij velen in het geheugen gegrift; de kinderarbeid, uitbuiting en milieuvervuiling als excessen van offshoring hebben diverse bedrijven geschaad.

Adam Smith en Henry Ford; de geschiedenis van machinale fabricage

In het verleden werd er voor het fabricageproces en de inrichting van werk in het algemeen sterk geleund op de aloude ideeën van Adam Smith en Henry Ford. Arbeiders moesten vooral zo goedkoop mogelijk arbeid leveren en om dit voor elkaar te krijgen moesten de taken voor de arbeiders in zo klein en simpel mogelijke stukjes opgebroken worden. Zo konden arbeiders snel vervangen worden en hoefde men ze geen ingewikkelde taken te leren. Aan deze ideologie van Adam Smith voegde Henry Ford nog eens de lopende montageband aan toe, wat ervoor zorgde dat de arbeiders ook niet meer hoefden te lopen in de tijd van de baas; deze verplaatsingen kostten alleen maar tijd en die tijd kostte immers geld.

Het duurde nog tot de jaren zeventig, voordat het systeem echt uitgedaagd werd. Vakbonden en overheden hadden al langer de scherpe en onhumane kanten van het systeem bijgeslepen, maar een echte ommekeer werd niet bewerkstelligd. Dit zou komen door hetzelfde mechanisme dat de fabriekssystemen in de eerste plaats had veroorzaakt; het marktmechanisme. Japanse fabrikanten zorgden met hun nieuwe fabricagesystemen, zoals "lean manufacturing" en "total quality management" de denkwijzen van Adam Smith en Henry Ford uitdagen op het speelveld van de markt.

Uitdagingen voor westerse bedrijven

De jaren zeventig bewezen dat de Japanse methoden in feite superieur waren aan de verouderde westerse fabricagemethoden; dit zorgde voor nieuwe westerse methoden om het op te kunnen nemen tegen de nieuwe uitdagingen, zoals "high involvement work systems" (HIWS). Deze methoden berustten nu juist op de kennis en kunde van de werknemers; het principe hierachter was dat robots het simpele werk wel konden oplossen, maar dat werknemers juist breed en goed opgeleid moesten zijn om problemen met de robots of machines zo snel en zelfstandig mogelijk op te lossen. Dit zorgde immers voor een zo snel mogelijk herstel van eventuele fabricageproblemen en uiteindelijk dus tot geldwinst.

Redenen voor offshoring en uitbesteding

Niet alle bedrijven konden echter voor deze optie kiezen; voor sommige bedrijven zou de investering te duur zijn, of waren er simpelweg goedkopere opties voor handen. Een van deze goedkopere opties was om de dure en aan regelgeving gebonden arbeid in westerse landen te ontvluchten, om tegen goedkopere prijzen in het buitenland te fabriceren. Op deze manier konden deze bedrijven de concurrentie met andere bedrijven aangaan op prijs. Deze strategie staat bekend als offshoring en kent naast voordelen ook enkele nadelen.

Voordelen en nadelen van uitbesteding

De voordelen van offshoring van arbeid naar het het buitenland, met name de zogenaamde lage lonen landen, zijn groot en duidelijk aan te wijzen:

• goedkopere arbeid door lagere lonen
• minder regelgeving rondom arbeid
• minder regelgeving rondom milieu

Echter zijn er ook nadelen te benoemen, waarvan de eerste voor sommige bedrijven pijnlijk duidelijk is geworden. Zo heeft Nike enkele schandalen moeten doormaken met betrekking tot kinderarbeid in het buitenland, veel mensen kennen de beelden nog van kleine kinderen die in erbarmelijke omstandigheden Nike voetballen zitten te naaien:

• misstanden bij de arbeid in het buitenland worden herleid naar eigen bedrijf, negatieve publiciteit
• de landen zijn vaak politiek instabiel, wat kan leiden tot onbetrouwbaarheid van de arbeid
• corruptie speelt een grotere rol in veel landen waar de kosten van arbeid laag zijn

Hoewel in het verleden veel bedrijven de voordelen en nadelen hebben mogen smaken, is offshoring tegenwoordig niet meer weg te denken in het westerse businessmodel. Veel kleine startups maken al gebruik van de mogelijkheid om producten in het buitenland te laten produceren tegen concurrerende prijzen en voor grote multinationals is offshoring zelfs de geprefereerde human resource strategie geworden.