Oefening voor samenwerking en concentratie van een groep

Een goede, en tegelijkertijd leuke opdracht om aan de concentratie van een groep te werken is de opdracht met de lege stoel. Ook voor de samenwerking binnen een groep is de opdracht zeer geschikt. Let wel: in het begin gaat de opdracht voor de nodige hilariteit zorgen.

Wat heb je nodig:

Je hebt een groot klaslokaal, zaal of gymzaal nodig. Daarnaast heb je evenveel stoelen als deelnemers nodig.

Duur van het spel:

Om het doel van de opdracht bij de deelnemers duidelijk te maken, is het goed om het minstens 20 minuten te laten duren. Trek ook de tijd er voor uit om tussendoor en eventueel achteraf te bespreken wat er gebeurt tijdens de opdracht.


Leeftijd:

Vanaf groep 8, jongeren, maar ook een goede opdracht om met volwassenen te doen.

Grootte van de groep:

Minimaal rond 14 deelnemers. Deze opdracht kan heel goed met een zeer grote groep gespeeld worden.


Doel:

Werken aan zowel individuele concentratie als die van de groep.
Samenwerking binnen de groep.
Oplettendheid van de deelnemers.


Het spel gaat als volgt:

Laat de deelnemers met hun stoel een plek in de ruimte vinden, waarbij ze als groep zo verspreid mogelijk over de ruimte verdeeld zijn. Zorg ervoor dat mensen niet met hun stoel achter obstakels gaan zitten. Wanneer iedereen zit vraag je 1 persoon, laten we zeggen Desiré, om op te staan en zo ver mogelijk van haar stoel, ergens in de ruimte te gaan staan. Leg haar het volgende uit: "Desiré, het is jouw doel om weer op de lege stoel terecht te komen. En als er iemand op jouw stoel zit, dan zoek je een andere lege stoel. Jouw doel: zitten op een legen stoel. Maar... je loopt in een rustig tempo, sterker nog, je loopt net iets langzamer dan gewoon looptempo. In geen geval mag je versnellen, rennen of op het laatste moment een sprintje maken, jij blijft - wat er ook gebeurt - altijd rustig lopen."

Vervolgens leg je uit aan de rest van de groep, dat zij gezamenlijk als groep moeten proberen te voorkomen dat Desiré op de lege stoel terecht komt. Je ziet haar bijvoorbeeld lopen, twee meter voordat ze bij de lege stoel is, je staat op en rent naar de lege stoel. Inderdaad... de groep mag wel rennen. Maar het kan best voorkomen dat als jij opstaat, iemand anders precies hetzelfde heeft gedacht, ook is opgestaan en net iets eerder naar de lege stoel is gegaan. Je zou dan natuurlijk weer naar je eigen stoel kunnen rennen, maar... Als je eenmaal opgestaan bent, mag je op dat moment niet meer terug naar die stoel. Je mag wel naar elke andere lege stoel. (als je eenmaal op een andere stoel zit, mag je ook weer terug naar de ene stoel, het gaat erom: Als je staat, dan moet je lopen, ook al is iemand anders je voor).

Voordat het spel begint, vertel je nog een paar belangrijke dingen: Het gaat er bij de oefening om aan de concentratie te werken. De groep moet samenwerken om te voorkomen dat Desiré gaat zitten. Het gaat dus om samenwerking. Daarbij mag niet gesproken worden, er mag zelfs geen enkel geluid gemaakt worden. Er mogen ook geen gebaren worden gemaakt of aanwijzingen door middel van wijzen. Desiré mag in geen enkel geval geduwd of aan de kant worden geschoven, ook als ze bijna zit. Bij een jonge groep zou je als regel kunnen stellen dat degene die hem is, niet aangeraakt mag worden.

Alles uitgelegd? Laat het spel beginnen!


De eerste keer spelen

Gegarandeerd: de eerste keer zal er een gigantische chaos ontstaan. Iedereen zal hysterisch door de ruimte heen vliegen om te voorkomen dat Desiré op de lege plek komt. Niemand kijkt nog om zich heen, iedereen voor zich probeert te redden wat er te redden valt, en het zal in geen geval stil zijn! Stop het spel wanneer Desiré op de lege stoel zit, kies vervolgens een persoon die mede de oorzaak er van is dat Desiré toch op de lege stoel is beland. Deze persoon is nu de loper.

Bespreek dan ook direct de eerste keer na(als iedereen uitgelachen en uitgehijgd is). Vraag eens na: wat was ook alweer de bedoeling van het spel. Oja, zullen ze zeggen, we moesten samenwerken, en we mochten niet praten. Oja... en het ging ook nog om concentratie! Laat de groep nadenken of ze met oplossingen kunnen komen om beter te samenwerken. De groep zal misschien bedenken, dat ze dus niet allemaal moeten lopen... dat ze misschien eerst om zich heen moeten kijken, voordat ze zelf gaan lopen. Laat de groep zelf oplossingen bedenken (binnen de regels die je hebt gesteld) en ga vervolgens weer spelen.


Variaties en mogelijkheden

Zeker wanneer het voor de groep moeilijk is, om tot samenwerking en stilte te komen tijdens het spel, zul je regelmatig na het spelen moeten nabespreken. Maar bespreek niet elke keer na! Zeker niet bij een jonge groep, het spel is namelijk ook leuk, en door het veel te doen, laat je ze zelf ontdekken hoe ze moeten samenwerken. Zo zullen ze gaande weg ontdekken, dat het beter is om de mensen uit de groep te laten lopen die ver weg van de lege stoel af zijn. Of wanneer de loper nog best ver van de lege stoel is, dat er dan nog niets aan de hand is, en je misschien ook nog even kunt wachten. Wanneer het de groep lukt om meer concentratie in het spel te brengen, en dus ook stiller te worden, kan de loper ook op gehoor gaan spelen. De loper kan misschien achter zich horen dat iemand opstaat en misschien is die lege stoel dan wel dichterbij. Coach de groep ook op het goed om zich heen kijken: je kan wel als een kip zonder kop op een lege stoel afrennen, maar misschien was iemand anders al onderweg en was het niet nodig. Het gaat om samenwerking, en als je niet kijkt naar wat de rest doet en je trekt je eigen plan, kan je ook de ander, en daardoor de groep "in gevaar" brengen: Omdat jij niet hebt gezien dat iemand anders al eerder is gaan lopen, en jij als een blinde naar de lege stoel bent gerend, komt de ander in gevaar want die mag niet terug naar zijn lege stoel.

Lukt het een groep niet om tijdens het spel stil te worden, ook niet na herhaaldelijk spelen, kun je het volgende proberen: Zeg dat je pas tevreden bent wanneer de groep 1 minuut lang helemaal stil heeft kunnen spelen. Zeker wanneer dit lang duurt zul je zien dat de druk van sommigen uit de groep op de lawaaimakers groter wordt om meer hun best te doen.

LET OP: Zeker bij een jonge groep: wanneer de groep erg groot en zeer druk en bewegelijk is, zou je kunnen overwegen om de opdracht eerst in slowmotion te laten doen, of eerst te werken aan andere concentratie- en samenwerkingsopdrachten.
© 2009 - 2024 Chezue, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Communicatie, teamwork en integriteit binnen een bedrijfCommunicatie, teamwork en integriteit binnen een bedrijfHet belangrijkste binnen een bedrijf is integriteit, teamwork en communicatie. Dit zijn de belangrijkste waarden van een…
Coöperatief leren: de rollenCoöperatief leren: de rollenCoöperatief leren komt in steeds meer basisscholen voor. Op een leuke manier samenwerken en te gelijkertijd ook een hoop…
Dakdekker, een baan met toekomstDakdekker, een baan met toekomstHet beroep van dakdekker is een crisis-bestendige baan en biedt goede toekomstmogelijkheden, niet zelden na verloop van…
Voor- en nadelen van samenwerking op de werkvloerEen samenwerking is een succesvolle constructie waarbij individuen samen werken aan een gemeenschappelijk doel om zo een…

Sinterklaas bestaat niet, wanneer ga je het vertellen?Er komt een moment in een kinderleven dat je het als ouder moet vertellen dat het verhaal van Sinterklaas anders is dan…
Kan iemand anders dat niet doen? Leer delegeren!Kan iemand anders dat niet doen? Leer delegeren!Delegeren is echt niet alleen voor drukbezette managers. Bijna iedereen kan doelmatiger en prettiger leven dankzij de ku…
Chezue (81 artikelen)
Gepubliceerd: 15-09-2009
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Diversen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.