Jongerenpastoraat: jongeren begrijpen volgens Simon Gibson

Volgens Simon Gibson is jongerenpastoraat investeren in levens van jongeren. Er moet voortdurend aandacht zijn voor jongeren in welke situatie dan ook. Gibson is van mening dat de maatschappij van morgen voor een groot deel beïnvloed wordt door hoe volwassenen nu met hun jongeren omgaan. Volwassenen hebben moeite om jongeren goed te begrijpen. Gibson heeft een overzicht gemaakt van zeven deelgebieden om jongeren beter te leren begrijpen.

Simon Gibson

Simon Gibson is decaan op het Waverly Christian Training Centre en als pastor verbonden aan de Hove Park Church in Amerika. Gibson laat duidelijk naar voren komen dat het om ‘zorg’ gaat. Om op een effectieve manier voor jongeren te kunnen zorgen vindt Gibson dat er een bijbels raamwerk nodig is. Hij benadrukt dat voordat er zorg verleend kan worden, er eerst begrip voor de jongere moet zijn. De basis voor het begrijpen van jongeren bestaat volgens hem uit het onderscheiden van zeven deelgebieden (levensthema’s) waarin mogelijk pastorale zorg nodig is. Gibson noemt dat de bijbelse grondslagen voor pastorale jeugdzorg. Hieronder volgen de zeven levensthema’s.

Behoefte aan geestelijke verzorging

Jongerenpastoraat is er in de eerste plaats om jongeren te ‘redden’ en vervolgens te ‘verzorgen’. Hier kan het gaan om jongeren die geestelijk en/of lichamelijk ‘afgedwaald’ zijn. Gibson is er van overtuigd dat jongerenpastoraat een missie is om jongeren te helpen Jezus te leren kennen. Gibson gaat er van uit dat er bij jongeren een leegte is die erom schreeuwt gevuld te worden. Deze leegte kan ook niet met alcohol gevuld worden. In de Bijbel spreekt de apostel Paulus hier ook over: 'Bedrinkt u niet aan wijn, waarin bandeloosheid is, maar wordt vervuld met de Geest.' Het hart van de geestelijke jeugdzorg ligt in het besef dat jongeren diepe innerlijke noden hebben, ze hebben liefde nodig en moeten de zin van hun leven gaan ontdekken. Ze moeten het gevoel hebben dat ze de moeite waard zijn. Datgene waarnaar hun ziel ten diepste hongert en dorst is te vinden in de Bijbel.

Invloed op gedrag

Wanneer sterke verlangens niet bevredigd worden, kan dat het toekomstige gedrag negatief beïnvloeden. Een jongere die zich geliefd weet, die gelooft dat hij of zij van waarde is, voelt zich sterker in het identiteitsbesef dan iemand die dat niet heeft. Voorbeeldfuncties en identificatiefiguren kunnen volgens Gibson een belangrijke rol in het jongerenpastoraat spelen. Jongeren vragen zich af wie ze zijn. Gibson geeft aan dat het in het jongerenpastoraat belangrijk is dat de jongerenwerker zich bewust is van de geestelijke dimensie van de jongere en die ook begrijpt.

Cognitieve zorg

Met dit thema wordt bedoeld alles wat de jongere denkt. Jongerenpastoraat wil de gedachtewereld van de jongeren onderzoeken. Het denken van jongeren verschilt veelal van de gedachtewereld van volwassenen. Jongerenpastoraat wil deze gedachten onderzoeken en begrijpen. Jongeren zijn gebaat bij het begrijpen van de invloed van hun denken op hun ervaringen en gedrag en hoe zij hun manier van denken kunnen veranderen.

Zorg voor motivatie

Als we jongeren willen begrijpen, moeten we begrijpen wat hen motiveert. Gibson heeft een zorgmodel ontwikkeld dat een bijdrage kan leveren aan het begrijpen van jongeren. De zorg op het gebied van motivatie is er op gericht bewuste en onbewuste strategieën en doelen te identificeren en het verband met geloof, gedachten, gevoelens, gedrag, gezondheid en wat er in het leven van jongeren gebeurt, duidelijk te maken. Via dit zorgproces is het de bedoeling dat jongeren geestelijk volwassen genoeg worden om steeds meer Gods wil voor hun leven te willen gaan zoeken. Strategieën en doelen die de jongere als minder haalbaar ziet, kunnen geassocieerd worden met emoties en bezorgdheid.

Emotionele zorg

Hier gaat het om jongeren te helpen hun gevoelens onder ogen te zien en te begrijpen waarom ze zich voelen zoals ze zich voelen. In dit aspect van jongerenpastoraat noemt Gibson vier hoofdcategorieën: bezorgdheid, schuld, boosheid, en verdriet.

Bezorgdheid

Bezorgdheid kan ontstaan betreffende vragen over hun identiteit. 'Wie ben ik en wie mag ik zijn?’

Schuld

Schuld is een emotie waar jongeren mee rondlopen als er iets niet gelukt is, of als men ergens in gefaald heeft. Jongerenpastoraat wil de jongere helpen om zijn schuldgevoelens te begrijpen door een context te creëren waarin inzicht en begrip toeneemt en schuldgevoelens opgelost kunnen worden. Het jongerenpastoraat gaat er van uit dat schuldgevoelens buiten een reddende relatie met Christus om nooit op te lossen zijn. Het is belangrijk om gevoelens te onderkennen die voortkomen uit een leven dat om Christus draait.

Boosheid

Boosheid is een andere emotie waar het jongerenpastoraat mee geconfronteerd wordt. Een jongere kan gefrustreerd zijn in zijn diepe behoefte aan liefde, gevoel van waarde en betekenis. Ook kan boosheid ontstaan als een persoonlijk doel of ambitie onbereikbaar is geworden. Jongerenpastoraat wil de jongere helpen om inzicht en begrip te krijgen in zijn of haar boosheid.

Verdriet

Verdriet kan ontstaan zijn door verlies van een dierbare of door een gevoel van machteloosheid of hopeloosheid. Als jongeren vervolgens hierdoor hoop en toekomstperspectief verliezen kunnen ze somber of zelfs depressief worden. Het proces van onderzoeken en identificeren van emoties moet niet overhaast gebeuren maar langzaam en zorgvuldig, met fijngevoeligheid voor de gevoelens van de jongere.

Gedrag en gezondheid

Het jongerenpastoraat moet op de hoogte zijn van de veranderingen die tijdens de puberteit zich voordoen en de impact die dat op jongeren heeft. Het is de overgang van kind naar volwassene. Het is een tijd om te leren, een tijd waarin fouten gemaakt worden. Het jongerenpastoraat moet een context bieden waarin jongeren zich in staat voelen om hun fouten onder ogen te zien en er van te leren. Wat de gezondheid betreft moet het jongerenpastoraat op de hoogte zijn van de effecten van de veranderingen op geest, ziel en lichaam. Lichamelijke verandering heeft invloed op gedachten en gedrag.

Relationele zorg

Jongeren hebben behoefte aan vriendschap en andere sociale contacten. Vriendschappen kunnen ook weer vragen oproepen. Groepsdruk is bijvoorbeeld onder jongeren een bekend verschijnsel. Men past zich aan aan het gedrag en verwachtingen van anderen. Jongerenpastoraat kan jongeren helpen om weerstand te bieden aan die druk. Volgens Gibson kan het jongerenpastoraat van grote waarde zijn door jongeren te helpen goede vriendschappen op te bouwen.

Materiële en financiële zorg

Jongerenpastoraat moet betrokken zijn bij materiële en financiële noden. Bij het ontstaan van de eerste christelijke gemeente lezen we in Handelingen dat men alles gemeenschappelijk had. De materiële en financiële behoeften mogen in het jongerenpastoraat niet los gezien worden van de geestelijke zorg. Geldproblemen kunnen bijvoorbeeld de oorzaak zijn dat de jongere aan niets anders meer kan denken. Dit kan leiden tot verdriet, woede of een vlucht in verslavende middelen. Jongerenpastoraat moet de jongere ondersteunen bij het oplossen van financiële problemen. Gibson geeft aan dat als het jongerenpastoraat niet meer kan bieden dan enkele bemoedigende woorden, de zorg voor de jongere faalt.