Angst, dé sluipmoordenaar in de maatschappij

Angst is een fenomeen waar iedereen wel eens mee te maken krijgt. Angst wordt pas ongezond wanneer je je permanent onveilig voelt of wanneer je je angstgevoelens niet uit je dagelijks leven kan bannen. Permanente angst hoort niet thuis in een democratische en warme samenleving. Toch wordt angst in tijden van terreur als dé sluipmoordenaar van de maatschappij of samenleving gezien. Het enige antwoord op deze angst is dat mensen zich verenigen, ondersteunen en niet toegeven aan het gecreëerde onveiligheidsgevoel. Een angstige maatschappij is als het ware een aanslag op de democratische en vrije principes in onze westerse samenleving.

Wat is angst?

Angst of schrik kan men omschrijven als een spontane en natuurlijke reactie van het lichaam op een dreiging. Dat kan een gevaar van buitenaf zijn, zoals de angst voor een treinongeval of terreuraanval, maar eveneens een gevaar dat ontstaat bij jezelf. Een voorbeeld hiervan is de angst voor een mondeling examen. Angst geeft aan het lichaam de impuls om het gevaar te bestrijden of te ontlopen. Je kan tegen angst gaan vechten maar ook van wegvluchten. Het lichaam zal zich bij angst voorbereiden op één van deze twee reacties. Doorgaans kan men stellen dat gezonde angst of spanning gezond is. Nachtenlang wakker liggen omwille van een angstig gevoel wordt dan weer ongezond voor het lichaam.

Wanneer wordt angst ongezond?

Gezonde angst moet er zijn. Gezonde angst helpt zelfs om beter te presteren in bepaalde omstandigheden. Een gezonde dosis angst of spanning bij een rijexamen is positief en doet de bestuurder in de meeste gevallen zelfs beter presteren, omwille van de hogere concentratie die hij aan de dag kan leggen. Echter ongezonde angst helpt iemand niet vooruit. Het belemmert de dagelijkse activiteiten en werkt verstikkend. Ongezonde angst kent dezelfde symptomen als gezonde angst, maar bij ongezonde angst is er geen dreigend gevaar. Je blijft permanent met een angstig gevoel zitten, zonder dat daar aanleiding hoeft voor te zijn. Na een tijdje zal je merken dat je zelfs angst krijgt om de symptomen van angst te krijgen. Dit is het moment waarop angst ongezond wordt.

Angst mag de maatschappij niet overheersen

Als angst de maatschappij gaat overheersen wil dit meestal zeggen dat er iets enorm schokkends is gebeurd. In principe horen angst of schrik niet thuis in een open en warme samenleving. Het zijn de politieke verantwoordelijken, die samen met de veiligheidsdiensten en politiediensten, het klimaat van angst moeten wegwerken in een samenleving. Daarnaast is het ook aan de bevolking om zich te verzetten tegen mogelijke bronhaarden van angst. Positieve, open en sociaal geëngageerde mensen hebben minder kans om bevangen te worden onder angstgevoelens. Een angstige maatschappij druist ook in tegen de warme samenleving die veel gemeenten, steden, landen en bevolkingsgroepen willen nastreven. Een warme samenleving is immers de basis voor opgroeiende kinderen, die zich op deze manier gewaardeerd voelen in de maatschappij en doorgroeien tot mooie en beloftevolle volwassenen.

Terreur en angst

Terreuraanslagen zijn fenomenen die anno 2018 overal ter wereld kunnen voorkomen. Ook in Europa, en meer bepaald in West-Europa, kenden we in 2016 en 2017 heel wat terreuraanslagen die de maatschappij enorm geschokt hebben. Voorbeelden hiervan zijn de aanslagen op Charlie Hebdo begin 2015, en in november 2015 de meerdere aanslagen in het hartje van Parijs. In maart 2016 vonden er aanslagen plaats in Brussel en in de luchthaven van Zaventem (nationale luchthaven). Deze gebeurtenissen doen heel wat angst in de maatschappij sluipen. Honderden vragen spelen zich af in de hoofden van de mensen waardoor er heel wat angst ontstaat bij de bevolking. Nochtans is deze angst absoluut niet nodig. Beleidsmakers communiceren duidelijk om niet toe te geven aan angst en het normale leven gewoon te laten verdergaan. Toegeven aan angst is namelijk tegenstrijdig aan de democratische principes waarvoor heel Europa staat. In geval van terreur is er de eerste uren en dagen na de feiten een verbijstering en een totaal gevoel van onmacht. De woede bij de publieke opinie staat op de voorgrond en men wijt de oorzaak van terreur heel vaak aan politieke problemen en een onvoldoende werking van de veiligheids- en politiediensten. Dit gevoel van onmacht verdwijnt na een aantal dagen, waarna het dagelijks ritme zich voorzichtig terug herneemt. De angst in de maatschappij voor terreurdreiging maakt opnieuw plaats voor het helse ritme van elke dag.

Hoe moet je omgaan met de angst die terreur teweegbrengt?

• Er bestaan enkele regels om met terreurangst om te gaan. Voor iedereen zullen deze anders zijn, maar enkele tips kunnen uiteraard wel helpen.
• Sta positief in het leven en laat je niet meeslepen in de negativiteit rond een angstige maatschappij. Het leven gaat telkens opnieuw verder en heeft nog heel wat te bieden.
• Wees ingetogen maar blijf in de mate van het mogelijke al je activiteiten voortzetten. Laat je niet afschrikken en geniet van je restaurantbezoek, concert of sportwedstrijd.
• Laat vooral niet blijken aan je kinderen dat je zelf ook angst hebt. Het eigen angstgevoel zal zich snel overzetten op je kinderen.
• Een aanslag betekent nog niet dat er nu een nieuwe wereldoorlog is begonnen. Laat je vanzelfsprekend niet meeslepen in de meest dramatische doemberichten.
• Vertrouwen op de veiligheids- en politiediensten. Zij beschikken doorgaans over de juiste opsporingsmethoden en apparatuur om een veilige maatschappij te scheppen voor iedere burger.