Blinden en slechtzienden: Activiteiten dagelijks leven

Dankzij allerlei kleine en handige hulpmiddelen verloopt het leven van blinden en slechtzienden een stuk makkelijker. Zij kunnen zichzelf verzorgen en doen net als ziende personen het huishouden. Er zijn zelfs hulpmiddelen voor de vrije tijd beschikbaar. De aangepaste hulpmiddelen zijn aan te kopen via een hulpmiddelenleverancier, maar soms zijn ze eveneens in de gewone winkels te vinden.

• Herkenningshulpmiddelen
• Kleuren en contrast
• Geld
• Labels en barcodes
• Andere markeringen
• Klokkijken
• Koken en kookhulpmiddelen
• Naaien
• Persoonlijke verzorging
• Wassen, drogen en strijken

Herkenningshulpmiddelen

Kleuren en contrast

Een kleurendetector helpt blinden, (zwaar) slechtzienden en kleurenblinden bij het uitkiezen van een kleur. Op de markt zijn diverse toestellen beschikbaar. Sommige toestellen hebben naast de kleurdetectie nog andere opties aan boord zoals contrastdetectie, gelddetectie, kalender en dag- en tijdsaanduiding, lichtdetectie, opnamecapaciteit, spelletjes, stopwatch, thermometer, ... Veelal is de bediening van dergelijke toestellen zeer eenvoudig en betreft het een klein, compact apparaatje dat overal mee te nemen is. Het volume is uiteraard ook in te stellen. De meeste toestellen geven naast de basiskleuren ook nieuwere kleuren en kleurnuances aan. De meeste apparaten werken op batterijen, hebben een hoofdtelefoonaansluiting, worden geleverd met een draagtasje of beschermetui en zijn makkelijk up te daten. De toestellen bestaan in het Nederlands, maar zijn eveneens verkrijgbaar in andere talen. Sommige leveranciers verdelen verder ook licht- en contrastdetectors; zij geven geen kleur aan maar zijn enkel nuttig om het lichtomstandigheden en contrast te weten te komen.

Geld

Geld herkennen gebeurt via een kleurendetector waarbij deze functie is ingebouwd, maar er zijn ook eurobiljetherkenners op de markt. Het toestel geeft diverse vibraties af. 1 trilling staat voor een briefje van 5 EUR, 2 trillingen voor een briefje van 10 EUR, 3 trillingen voor 20 EUR enzovoort. Dit gaat tot eurobiljetten van 500 EUR. De toestellen zijn klein, licht, discreet en zeer eenvoudig in gebruik. Daarnaast zijn er al dan niet met braille voorziene muntenhouders om de muntjes makkelijk in te bewaren en terug te vinden. Tot slot zijn er speciale portefeuilles waar mensen makkelijk de munten en briefjes apart in kunnen bewaren. Deze zijn daardoor extra breed.

Labels en barcodes

Op de markt zijn ook labellezers beschikbaar. Er zijn toestellen die een barcode herkennen (barcodelezer), maar er zijn ook toestellen waarbij de visueel gehandicapte persoon zelf labels (speciale plakkertjes) dient aan te brengen aan bijvoorbeeld een potje. Hij kan dan via de labelpen een naam geven aan dit etiketje, zodat hij de volgende keer via de labellezer weet wat er in het potje zit. Dergelijke labellezrs of labelpennen zijn klein (formaat van een dikke viltstift), hebben een gebruiksvriendelijke bediening, werken op batterijen, en zijn eventueel ook aansluitbaar op de computer.

Andere markeringen

Andere merktekens zijn braillemerkjes, merkknopen, merkpasta, merktape, reliëfrondjes en sprekende labels/merken. Merkpasta, ook wel markeerpasta genoemd, is een soort pasta waarmee iemand blind of slechtziend markeringen kan aanbrengen, bijvoorbeeld aan een bepaalde stand van een draaiknop. Deze bestaan in vele kleuren, ook in fluorescerende kleuren om goed op te vallen voor slechtzienden. Het inspreken en later herbeluisteren van een boodschap is mogelijk via sprekende labels, een soort ronde knoppen met opnamecapaciteit.

Klokkijken

Het uur checken via de computer of smartphone is voor velen geen probleem, maar er zijn ook nog andere mogelijkheden. Bij de hulpmiddelenleveranciers zijn pols- en zakhorloges met spraak, grote letters, braille en andere voelbare indicaties beschikbaar. Daarnaast bestaan er ook sprekende (radio)wekkers en kookwekkers alsook wanduurwerken met grote letters. De sprekende exemplaren zijn beschikbaar in het Nederlands maar ook in andere talen.

Koken en kookhulpmiddelen

Via diverse kookhulpmiddelen is iemand blind of slechtziend perfect in staat om een lekker potje op tafel te toveren. Hierbij krijgt hij de hulp van aangepaste kookboeken en enkele kookhulpmiddelen. Structuur is een belangrijk gegeven wanneer iemand blind of slechtziend gaat koken.

Naaien

Slechtzienden hoeven niet bang te zijn dat ze niet meer kunnen naaien. Dankzij een (automatische) draaddoorvoerder (draadinsteker), een kelkoognaald, een lintmeter en zelfs een speciale naailoep zijn heel mooie naaiwerkjes mogelijk.

Persoonlijke verzorging

Voor slechtzienden zijn er diverse spiegels beschikbaar: make-up- en scheerspiegels met flexibele standaard, spiegels met warme ringverlichting evenals reisspiegels met een extra vergroting. Een vergrotingsmogelijkheid is eveneens te vinden bij een pincet en zelfs bij een nagelknipper. Voorts zijn er sprekende personenweegschalen en weegschalen met een zeer groot lcd-scherm. Voorts zijn er nog sprekende bloedsuikermeters (glucosemeters) en bloeddrukmeters verkrijgbaar bij de hulpmiddelenleveranciers. Koortsthermometers met spraak of braille zijn eveneens opgenomen in het gamma van de hulpmiddelenleveranciers. Voor slechtziende of blinde mensen die veel pillen dienen in te nemen, zijn er handige pillendoosjes die een erg grote uitvoering hebben of gemarkeerd zijn met braille- of andere markeringen.

Wassen, drogen en strijken

Wassen en drogen verloopt met een wasmachine en droogkast die eenvoudig zijn in gebruik. De meeste blinden prefereren een toestel met makkelijk te voelen draaiknoppen in plaats van een toestel met een display. Een display is namelijk niet uitleesbaar met spraak. Toestellen met draaiknoppen zijn eventueel te markeren met merkpasta of andere merktekens. Op de markt zijn ook sokkenhouders verkrijgbaar zodat blinden en slechtzienden steeds dezelfde sokken dragen wanneer ze de was gedaan hebben. Sokkenhouders zijn te gebruiken in een wasmachine en droogkast.

Strijken is ook mogelijk door visueel gehandicapten. Ze gebruiken een gewoon (stoom)strijkijzer, maar er zijn ook toestellen die extra functies hebben die best handig zijn voor de doelgroep. Ze geven bijvoorbeeld diverse audiosignalen wanneer het water op is, de temperatuur bereikt is, een nieuwe strijkmodus bereikt is of wanneer het toestel gaat uitvallen.

Lees verder

• Keuken en koken: Aanpassingen voor blinden en slechtzienden
• Blind of slechtziend: Onafhankelijk advies hulpmiddelen
• Blind of slechtziend en tv kijken: Gesproken ondertiteling
• (Kleuren)blind of slechtziend: Sprekende kleurendetector
• Plots blind of slechtziend. En wat nu?