Sterven: depressie

Iemand die weet spoedig te gaan sterven, gaat psychisch door vijf fasen: ontkenning, woede, marchanderen, depressie en aanvaarding. Deze fasen kunnen door elkaar heen lopen. Ik wil het nu hebben over depressie.

Depressie

Voor een goed begrip: ik heb het hier over de grondtoon van iemands humeur. De zieke is in de rouw. Rouw om alles wat er niet zal gebeuren en rouw om alles wat de zieke al verloren heeft en nog verliezen gaat.

Troosten

Als iemand diep verdrietig is om alles wat er nooit zal gebeuren en om alles wat iemand kwijt raakt, is het voor de hand liggend dat je die persoon wilt troosten. Doe dat echter liever niet. Je kunt meer tot steun zijn als je dit verdriet aanmoedigt en de pijn en de tranen naar waarde schat. Door de pijn en het verdriet te voelen en er doorheen te gaan, komt de zieke in een ander psychisch gebied waarin de zieke in het afscheid een zingeving kan vinden.

Aandachtspunt

Als een stervende in de depressieve fase om euthanasie vraagt is het heel erg belangrijk goed te begrijpen waar werkelijk om gevraagd wordt. Het kan gebeuren dat een stervende zich verschrikkelijk in de steek gelaten voelt als je, in deze fase, op deze wens in gaat. Het is raadzaam hier alert op te zijn.

Wat je kunt doen

Wat je kunt doen is ingaan op andere wensen van de zieke. Soms moet er een verzoening met iemand plaatsvinden, soms moet er een heel groepje mensen gelijktijdig op bezoek komen, soms wil de zieke iets in orde maken met betrekking tot de nalatenschap, soms moet er een notaris of een predikant komen.

Als je op deze wensen ingaat, let er dan op dat je je laat leiden door de zieke en niet door de mensen die zelf graag nog een keertje bij de zieke op bezoek willen. De zieke bepaalt het.

Uitvaart

Als de zieke geen regie achterlaat over de uitvaart, kun je uit de wensen die de zieke in deze fase uit, afleiden hoe je de uitvaart in overstemming met de denkwijze van de zieke kunt vormgeven.