Last Post en Taptoe - klaroen signaal bij herdenkingen

Last Post en Taptoe - klaroen signaal bij herdenkingen Elk jaar wordt vlak voordat we twee minuten stil zijn tijdens de Dodenherdenking het Taptoesignaal geblazen. Het wordt gespeeld op trompet of hoorn. Soms wordt het Taptoesignaal verward met de Last Post. Wanneer is het Taptoesignaal op zijn plaats en wanneer de Last Post? De Taptoe klinkt op 4 mei op de Dam, de Taptoe klinkt bij Nederlandse herdenkingen. De Last Post wordt gespeeld bij herdenkingen met een buitenlands karakter. Een bijzondere Last Post werd geblazen in Eindboven, bij de repartiëring van de slachtoffers van de MH17 vliegramp in Oekraïne. Bij elke kist die uit het vliegtuig werd gedragen klonk het hoornsignaal.

Taptoe

De naam Taptoe is afgeleid van een commando: “Doe-de-tap-toe!". Hiermee werd in kazernes aan de soldaten duidelijk gemaakt dat de dag ten einde was. Het taptoesignaal was het signaal dat de dag afsloot. Aan het begin van de dag klinkt ook een signaal, het reveille.

Bron: Oliphaunt, Wikimedia Commons (CC0)Bron: Oliphaunt, Wikimedia Commons (CC0)

Ceremonie op de Dam

In de loop der tijd is het Taptoesignaal verbonden met de Dodenherdenking en de twee minuten stilte. Het klinkt op 4 mei ondermeer op de Dam in Amsterdam. Voorafgaand aan de stilte horen we het Taptoesignaal dat door één enkele trompettist wordt geblazen. Het is daarmee een signaal met waardigheid geworden. Het wordt geblazen bij herdenkingen en bij begrafenissen met militaire eer.

Nederlands signaal

Het Taptoesignaal is het Nederlandse signaal.

Internationaal signaal

De Last Post is een internationaal signaal.

Verwarring over Taptoesignaal en Last Post

Er is regelmatig verwarring of het Taptoesignaal of de Last Post geblazen moet worden gespeeld. De twee stukken lijken erg op elkaar. De Last Post is iets langer: de Last Post duurt 1:40 minuut en het Taptoesignaal duurt 1:13 minuut. Vaak wordt het Taptoesignaal gespeeld en wordt dat de Last Post genoemd of andersom. De twee signalen worden regelmatig door elkaar gehaald.

Huurlingen

Muziekhistorici menen dat de huurlingen van vroeger debet zijn aan de gelijkenis tussen de twee muziekstukken. Voor de vele buitenlandse huurlingen in het leger - we spreken nu over enkele eeuwen geleden - was het handig dat er één herkenbaar signaal werd gebruikt dat door soldaten van verschillende nationaliteiten begrepen werd. In verschillende landstreken ontwikkelde het signaal verschillend.

Bron: EnEdC, Wikimedia Commons (Publiek domein)Bron: EnEdC, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Tweede Wereldoorlog en Engelandvaarders

Toen Nederland werd bevrijd van de Tweede Wereldoorlog, bracht het Britse leger de Last Post naar Nederland. Door de Britse traditie om bij de wisseling van de laatste schildwacht het signaal Last Post te spelen, klonk dat signaal na de oorlog over Nederland. Het wordt net als de Taptoe geblazen bij herdenkingen en begrafenissen. Oud Engelandvaarders en militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in Engeland zijn opgeleid, hechten aan de Last Post. Zij horen graag het Britse signaal bij de begrafenis van oude strijdmakkers. Officieel hoort het niet, maar de Nederlandse militaire autoriteiten maken geen bezwaar. Volgens het militaire ceremonieel wordt bij inlandse herdenkingen de Taptoe gespeeld. De Last Post is voorbehouden aan herdenkingen met een buitenlands karakter.

Dodenherdenking 4 mei

Op de Nederlandse herdenking zoals op 4 mei, waar de bevolking de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog en de slachtoffers van oorlogssituaties sinds die tijd herdenkt, mag uitsluitend het signaal Taptoe worden uitgevoerd. De twee minuten stilte worden afgesloten met het Wilhelmus. Daarna volgt de kranslegging en een defilé van aanwezigen langs het monument.

Dagelijks in Ieper

In het Vlaamse Ieper klinkt elke dag om 20.00 uur de Last Post. Leden van de Last Post Association dragen daar zorg voor als eerbetoon aan de gesneuvelden in de Eerste Wereldoorlog.

Klaroen

Het signaal wordt gespeeld op een:
  • trompet;
  • kornet;
  • bugel.
Oorspronkelijk werd de klaroen geblazen, een koperen blaasinstrument zonder ventielen of met één ventiel.

Bijzondere Last Post in Eindhoven

Op 23 juli 2014 werd een Last Post geblazen op de vliegbasis van Eindhoven. Daar kwamen die dag de eerste 40 slachtoffers van de vliegramp in Oekraïne, waarbij 295 slachtoffers waaronder 196 Nederlanders te betreuren waren, aan. De stoffelijke resten waren overgevlogen vanuit Oekraïne.
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima waren daarbij aanwezig, net als premier Rutte, vice-premier Asscher, een Kamerdelegatie en buitenlandse vertegenwoordigers.
Dragers van Defensie verzamelden zich achter de laadkleppen van de toestellen en een militair speelde de Last Post. Aansluitend was er een minuut stilte. Daarna werden de kisten door de dragers naar de klaarstaande rouwauto’s gedragen.
Een soortgelijk eerbetoon was er op de volgende dagen toen meer kisten naar Nederland kwamen. De Last Post klonk telkenmale. Vanwege het internationale karakter van de plechtigheid werd in dit geval voor de Last Post gekozen in plaats van de Taptoe.

Lees verder

© 2013 - 2024 Piejet, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De DodenherdenkingElk jaar, op 4 mei, worden in het hele land om 20.00 uur de Nederlandse slachtoffers herdacht die sinds het uitbreken va…
Nationale dodenherdenkingIeder jaar weer is het heel indrukwekkend wanneer de taptoe klinkt, de totale stilte waarin alleen de vogels geen gehoor…
Dodenherdenking: afschaffen, of opdat wij niet vergeten?Dodenherdenking: afschaffen, of opdat wij niet vergeten?Dodenherdenking vind elk jaar plaats op 4 mei. We herdenken alle mensen -burgers en militairen- die omgekomen zijn in oo…
Regels van het vlaggen op 4 en 5 meiRegels van het vlaggen op 4 en 5 meiWanneer mag ik de Nederlandse vlag uithangen, en wat is de vlaginstructie (het vlagprotocol) op Dodenherdenking 4 mei en…

Denken we kosher?We gooien er elkaar dood mee: dooddoeners, clichés, dat is generaliseren, dat is speculatief denken, dat is simplistisch…
Dag van de Persvrijheid - viering van het Vrije WoordDag van de Persvrijheid - viering van het Vrije WoordVrijheid om te schrijven en te zeggen wat je wilt is niet overal op de hele wereld een vanzelfsprekendheid. In lang niet…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Cpl Mark Webster, Wikimedia Commons (Open Government Licence)
  • Leeuwarder Courant
  • www.monumentpoeldonk.nl
  • http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/waarom-last-post-gespeeld-wordt-en-niet-de-taptoe geraadpleegd op 4 auguatus 2014
  • Afbeelding bron 1: Oliphaunt, Wikimedia Commons (CC0)
  • Afbeelding bron 2: EnEdC, Wikimedia Commons (Publiek domein)
Reactie

J-H, 04-08-2014
Tijdens de plechtigheid in Eindhoven werd de Last Post gespeeld en niet de Taptoe. Er werd voor de Last Post gekozen gezien het internationale karakter. Reactie infoteur, 04-08-2014
Dag J-H, Bedankt voor uw opmerkzaamheid. Nu was ik dus elf ook even in verwarring.
Ik heb het aangepasy in het artikel.
Groet,
Sjaan

Piejet (1.232 artikelen)
Laatste update: 03-05-2017
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Communicatie
Bronnen en referenties: 6
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.