Collega's en jij op de werkvloer

Collega's en jij op de werkvloer Het kantoorleven is een wereld apart. De werkplek vervult je ambities, biedt je sociale contacten, typische kantoorhumor en zelfs geheime affaires. Maar het is ook een bron van stress, conflicten, gekonkel, zwartmakerij, ergernissen en pesterijen. Je collega's hebben het net zo zwaar als jij. Velen roddelen er op los, zien op tegen terugkeer van vakantie, laten privé en werk door elkaar lopen, hebben geen idee wie de baas is, nemen zelden pauze of komen ziek op de zaak. Of valt het toch wel mee?

Waarom geen pauze nemen fout is

Een op de drie werknemers neemt halverwege de werkdag geen pauze. Hoofdreden is de hoge werkdruk die in veel bedrijven heerst. Maar gezondheidsexperts wijzen op de gevaren. Zo is de hele dag doorwerken zonder de tijd te nemen om de benen te strekken, een stukje te wandelen en behoorlijk te lunchen een aanslag op de gezondheid. Dit geldt ook voor mensen die ondanks ziekte toch naar hun werk gaan en zij die vaak overwerken of onder hoge stress presteren. De hele dag op een stoel blijven zitten leidt vroeg of laat tot hart- en vaatziekten, RSI, depressies, chronische rug- en nekpijnen, hoofdpijn, verhoogde vatbaarheid voor infecties, achteruitgang van de conditie, zwakte, obesitas en oververmoeidheid. Ook de werkprestaties worden in de loop der dag aanzienlijk minder als er niet een pauze is geweest. Al deze ziekten kosten de werkgevers een hoop geld, want uiteindelijk zijn zij het die voor de verminderde prestaties opdraaien. Bazen moet er dus op toezien dat het personeel daadwerkelijk de gelegenheid heeft om een pauze in te lassen. Niet het huidige gemiddelde van zestien minuten, maar minstens een half uur.

Wie is de baas?

De helft van alle werknemers heeft nog nooit contact gehad met de hogere manager(s), maar zou het waarderen als de hoge baas eens meewerkt op de werkvloer. Hoewel de grote vraag dan wel luidt of de baas het 'eigenlijke' werk wel kan uitvoeren. Ook twijfelt bijna veertig procent van de mensen of de baas wel weet wat er onder de mensen leeft. En nog meer mensen vrezen dat de topmanager geen idee heeft wie wat doet in het bedrijf. De kloof blijkt erg diep, want een kwart van de werknemers weet zelfs niet eens hoe de big boss eruit ziet. Dit omdat de directeur zich meestal niet laat zien, en hij dus een 'onzichtbare' rol lijkt te vervullen.

De post-vakantieblues

Veel mensen herkennen het: De post-vakantieblues. Terugkeer naar de sleur van huis en werk maakt depressief. Weer een jaar vol prikkels op de werkvloer, stress, achterstallig werk, files, deadlines, lastige collega's, onderling gesmoes, fouten en noem maar op. Terwijl het mooie zwembad, cocktails, stranden, bossen en bergen moeten worden achtergelaten. Velen nemen na de vakantie nog een dag ziekteverlof omdat ze de terugkeer naar het werk niet zien zitten. En de meerderheid van de werknemers heeft binnen een week na de vakantie al weer net zoveel stress als voordat ze op reis gingen, sommigen al binnen een uur. En zo lijkt het alsof je nooit bent weg geweest. Resultaten: Moeheid, prikkelbaarheid, gebrek aan concentratie en onverschilligheid. Het gevoel uitgerust te zijn, is in rook opgegaan. Wat je eraan moet doen? Je werk positief bekijken, en er niet meteen 'vol' in te gaan, maar stukje bij beetje de draad weer oppakken.

Je ziek melden

Het overgrote deel van de werkgevers denkt dat wanneer een werknemer zich ziek meldt, hij eigenlijk best in staat is om te werken. Een derde van de bazen vindt dat je bij griep, verkoudheden, diarree of een gebroken arm gewoon moet komen. Dit is gebleken uit Brits onderzoek. De kans is dus vrij groot dat je ziekte niet wordt geloofd of niet serieus genomen. Men vindt het in elk geval vrij vaak geen reden reden om thuis te blijven. Wat het uitmaakt? Heel veel. De meerderheid van de bazen zegt namelijk tevens dat ze minder geneigd zijn een werknemer die geregeld ziek is een loonsverhoging of promotie te geven. Pas dus op met teveel ziek zijn, en blijf pas weg als je echt zeer beroerd bent. Tenzij die salarisverhogingen je natuurlijk niets kunnen schelen...

Liever een man dan een vrouw als baas

Uit onderzoek is gebleken dat twee derde van de mensen liever werkt voor een mannelijke baas dan voor een vrouwelijke. Zit er toch een vrouwelijke baas, dan krijgt ze meer steun van vrouwen dan van mannen, hoewel het gaat om de minderheid van de werknemers. Ook zegt de helft van de mensen het gemakkelijker te vinden om te werken met iemand van het andere geslacht, driekwart werkt het liefst met iemand waarbij er geen wederzijdse aantrekkingskracht is. Wat er mis is met vrouwen als baas? Vaak hebben de 'hormonale krengen' een te scherpe tong, emmeren ze over hun uiterlijk, voelen ze zich voortdurend in hun positie bedreigd, zagen en roddelen ze over de collega's en nemen hun privé-leven mee naar de zaak. En waarom zijn mannen beter? Mannen zijn redelijker, kennen geen hormonale schommelingen dus zijn ze stabieler, communiceren rechttoe-rechtaan, voelen zich niet bedreigd, laten privé en werk niet door elkaar lopen, hebben geen verborgen agenda en zijn gemakkelijker in de omgang.

Kantoorergernissen

Op de zaak komen steeds weer dezelfde ergernissen voor. Uit onderzoek bij vierhonderd zakenmensen is gebleken dat men zich zeer stoort aan het ontlopen van verantwoordelijkheid, het niet toegeven van fouten en het steeds weer dezelfde fouten maken. Het niet nakomen van afspraken of deadlines is een andere ergernis. Nog andere kantoorzonden zijn roddelen, luid telefoneren, stank, anderen de schuld geven, het stelen van andermans voedsel uit de ijskast, flauwe kantoorgrappen, rinkelende mobieltjes tijdens een vergadering, voortdurend monologen houden, wollige zakentaal spuien, lange privé-gesprekken over de telefoon voeren, handtastelijkheden, luiheid, stiekem gedoe en voorraden niet bijvullen, bijvoorbeeld het papier in de printer. Ook het pronken met andermans veren scoort hoog op de ergernis-ladder.

Privé en werk loopt door elkaar

De meerderheid van werknemers regelt wel eens privézaken tijdens werktijd. Omgekeerd komt net zo goed voor, want ruim de helft van de mensen besteedt tijdens de vrije tijd wel minimaal een uur aan werk. Werk en privé lopen dus steeds vaker in elkaar over, zo is uit grootschalig onderzoek gebleken. Wat zijn nu privézaken tijdens het werk? Hieronder wordt verstaan het plegen van privételefoontjes, persoonlijke e-mails lezen en versturen, op internet surfen en het regelen van privéproblemen. Beschikbare tijd wordt geruild. Over het algemeen geldt dat hoe meer vrije tijd aan overwerk wordt besteed, hoe vaker er tijdens kantoortijd dan ook privédingen worden geregeld. Werknemers vinden dit in toenemende mate logisch, immers, als de baas alle tijd opslokt, wanneer kan men dan zijn privézaken regelen? Naast deze vaak stilzwijgende afspraak dat de werknemer in werktijd hier en daar wat mag surfen of mailen, is er ook nog het verschijnsel dat gewoon vervelen heet. Als er te weinig werk is, gaat de werknemer de tijd vanzelf wel vullen. Telefoneren, sms'en, mailen, chatten, surfen...

Affaire met de baas

Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat bijna de helft van de werknemers meent dat seks met de baas tot een promotie leidt. Het zijn vooral vrouwelijke managers die enkel de top bereikten omdat ze een 'kruiwagen' hadden in de hoedanigheid van een nog hogere baas. Behalve goed voor de portemonnee zitten er ook wel nadelen aan. Zo verliest het merendeel van de werknemers het respect voor een werkgever die sekst met een collega. De helft van de mensen voelt ook nog eens vijandigheid jegens de collega die met de baas slaapt. En ook al zijn er geen echte bewijzen, twee derde van de mensen vermoedt bij promoties en salarisverhogingen dat er seks in het spel is. Is seks met de baas een goed idee? Toch niet. Werkgevers hebben al meer macht en die vergroot je alleen maar door seksuele diensten te verlenen. Seks met de baas komt vroeg of laat uit, en verziekt de werksfeer. Respect verdwijnt en verhoudingen komen scheef te liggen. Doe het dus alleen als je bereid bent eventueel je baan op te geven, een risico dat niet denkbeeldig is.

Roddelen op de zaak

Iemand zwartmaken, met modder gooien of jezelf door een ander laten ophemelen blijken op de zaak helemaal niet zo verkeerd te zijn als vaak wordt gedacht. Het houdt de werknemers scherp en alert en verbetert juist vaker de onderlinge banden dan dat ze zouden worden verslechterd. Uit onderzoek is gebleken dat vooral positieve informatie over personen die via roddel verspreid wordt, de beeldvorming van iemand enorm beïnvloedt. Word je dus aangeprezen dan heeft dat een fantastisch, langdurig effect. En roddelen blijkt goed voor het hele bedrijf, want informatie en nieuws via informele kanalen verspreiden blijkt tot meer begrip te leiden. Mensen voelen zich ook sociaal gesteund als anderen de roddel bevestigen. Roddelen kost natuurlijk wel veel tijd. Een kwart van de werktijd wordt verlummeld, en roddelen blijkt daarin een grote plaats in te nemen. En dat is zelfs nog zonder de achterklap die in pauzes wordt doorgebriefd. Van alle Europeanen spannen Nederlanders trouwens de kroon.

Steeds meer relaties tussen collega's

Of werknemers nu single zijn of getrouwd, in alle gevallen ontstaan er in toenemende mate affaires op het werk, zo is uit onderzoek gebleken. Met elkaar werken blijkt aantrekkingskracht op te wekken, veel meer dan overwerk, feestjes, congressen of recepties. Seksen onder werktijd is helemaal 'hot', want meer dan tien procent van de mensen houdt zich hier mee bezig, en een op de tien heeft de sekspraktijken ook alleen op de zaak. De helft van de ondervraagden is ooit een relatie met een collega begonnen, en een kwart moest de relatie geheim houden omdat een van de twee bezet was. Maar zo geheim bleek het toch niet te zijn, want een derde van de mensen met een kantoorrelatie weet wel degelijk dat collega's het doorhebben. Toch is het niet altijd seks wat de klok slaat, want een kwart houdt het op zoenen en geknuffel. Eind goed al goed met je collega? Niet helemaal. Bijna de helft zit minder dan een half jaar in de relatie. Desondanks vindt een kwart van de mensen dat een affaire op het werk een positieve uitwerking heeft op de prestaties. Een derde zou het zo weer doen, en zeven procent duikt van de ene werkaffaire in de andere.

Pesten op het werk

Onder pesten valt een scala van wanpraktijken die de arbeidsvreugde volledig teniet doen. Hieronder valt: Schreeuwen, negatief roddelen, collega's negeren of buitensluiten, kleineren, beledigen, agressie en het structureel herinneren aan fouten. Natuurlijk voelen slachtoffers zich onprettig, angstig, raken ze gestrest en presteren ze slechter. Deze gevolgen zijn ongeveer gelijk aan die van seksuele intimidatie. Soms is pesten heel subtiel en niet zichtbaar voor de omgeving, waardoor bestraffing moeilijker wordt. Met seksuele intimidatie is er nog een ander fenomeen aan de hand. Veel mannelijke werknemers zijn zo bang voor beschuldigingen van seksuele intimidatie dat ze een denkbeeldige muur tussen hen en vrouwelijke collega's optrekken. Grappen en complimenten kunnen - naar hun mening - immers verkeerd worden uitgelegd.
Overigens zijn bazen vaak betrokken bij pesten. In een derde van de gevallen zijn het de managers die pestgedrag vertonen of dit bij anderen in de hand werken. Soms heeft het slachtoffer zelfs een hele groep collega's tegen zich. Pesten op het werk leidt tot ziekteverzuim, ruim drie keer vaker dan mensen die niet gepest worden. Uiteindelijk kan de situatie zo onhoudbaar worden dat ontslag het enige is dat erop zit.

Levenspartner op de werkvloer

Tien procent van de mensen ontmoet zijn of haar levenspartner op het werk. Door de lange tijd die collega's met elkaar doorbrengen kunnen liefdes gemakkelijk opbloeien. Liefde op de werkvloer wordt bij een groot bedrijf gemakkelijker geduld dan bij een kleiner bedrijf. Dit omdat er bij een klein bedrijf problemen kunnen ontstaan als de relatie misloopt, bijv. pesten, stalken of wraak, en dit grote gevolgen kan hebben voor de onderlinge verhoudingen, wat vervolgens de werksfeer kan verpesten. Is de liefde serieus en langdurig, dan is het vaak het beste als een van de twee het bedrijf verlaat of op een heel andere afdeling gaat werken. Dit is zeker aangewezen bij een affaire tussen baas en ondergeschikte.

Je werk, je leven

Sommige werknemers zijn geobsedeerd van hun werk, ja, het bestaat. De werkomgeving biedt namelijk een kant-en-klare sociale gemeenschap, een bron van vriendschappen en liefdes, van roddels tot diepzinnige gesprekken. Precies deze elementen vervullen een diepgewortelde menselijke behoefte. Maar liefst vijftig procent van de vrouwen en twintig procent van de mannen kiest een groot deel van de vrienden op het werk. Qua waardering is de werkplek al helemaal een feest. Vrouwen voelen zich op het werk doorgaans veel meer gewaardeerd dan thuis, in mindere mate geldt dit ook voor mannen. Vriendschap op de zaak is dus mooi, maar kent helaas ook zijn grenzen. Want als twee vrienden naar een promotie dingen, kan de vriendschap opeens in een heel ander licht komen te staan.

Werken in klein kantoor beter

Uit een Zwitserse studie is gebleken dat werknemers in een klein kantoor gelukkiger zijn dan werknemers die een grote ruimte moeten delen. Ze zijn ook vaker aanwezig, en eenmaal aan hun bureau productiever, omdat er minder afleiding en onderbrekingen zijn. Ook het 'klimaat' is in een kleine ruimte vaak beter, omdat de temperatuur er beter te regelen is. Wie in een grote ruimte zit krijgt ook nog eens te maken met meer geluidsoverlast op de werkvloer zoals luid telefonerende collega's, gesprekken aan andere bureaus, heen en weer geloop en meer overlast door apparaten.

Vrouwen onderling een drama

Iedereen kent wel de ellende tussen vrouwen onderling op de werkvloer. Het lijkt alsof vrouwelijke werknemers elkaar het licht in de ogen niet gunnen. Zo blijkt uit groot Amerikaans onderzoek dat vrouwelijke managers er niet voor terugdeinzen om bij promotie andere vrouwen te saboteren. Bovendien moedigen ze andere vrouwen niet aan, tonen minder begrip en meten met twee maten. Vrouwelijke ondergeschikten onder elkaar zijn minstens zo erg. Zo wordt er uitzonderlijk veel geroddeld, worden ze jaloers als een werkneemster flirt met een mannelijke collega, en voelen ze zich constant in hun positie bedreigd. Gedacht wordt dat vrouwen concurrentie in elkaar zien, en om die reden al bij voorbaat een vijandige houding innemen. Vaak zijn de mannen in hun omgeving zich niet bewust van het soms afschuwelijke maar onzichtbare venijn tussen vrouwen. Ondanks het feit dat vrouwen letterlijk ziek van elkaar worden, zoals Zweeds onderzoek aangaf. Vrouwen melden zich veel vaker en langer ziek in bedrijven waar vooral seksegenoten werken. Vrouwen zijn over het algemeen dus beter af met mannelijke collega's.

Lichaamstaal op het werk

In het zakenleven is non-verbale communicatie net zo belangrijk als elders. Ook flirten is zeer belangrijk, want maar liefst tachtig procent van de zakelijke besluiten wordt genomen op basis van andere factoren, zoals 'een klik met iemand'. Zakelijk flirten heeft alles te maken met lichaamstaal. Het gaat er dus om dat je nieuwsgierig bent, vertrouwen uitstraalt en aandachtig bent. Oogcontact, een handdruk, een open lichaamshouding, blijven lachen en knikken... het werkt allemaal mee om de beste zakendeals te sluiten en effectief te netwerken. En wat je precies zegt, blijkt dan ineens van veel minder belang.

De zinloosheid van vergaderingen

Gemiddeld een kwart van de werktijd wordt aan vergaderen besteed. De meerderheid van de werknemers vindt dit een nutteloze bezigheid, een kwart ziet het als een noodzakelijk kwaad, en slechts een kleine tien procent houdt er juist van. Deelnemers bereiden zich niet of nauwelijks voor, of het onderwerp raakt hen niet. Om die redenen ontaardt een vergadering maar al te vaak in uitzichtloos gezwets, wollige zinsconstructies en langdradig gewauwel waar geen samenvatting van te bakken is. Het regelen van zaken kan daarom veel beter elders gebeuren, bijvoorbeeld bij de kopieermachine of het koffieapparaat, waar in relatief zeer korte tijd nuttiger gesprekken worden gevoerd. Wil men het toch 'officieel' houden, dan moet de grote, akelige afstand scheppende vergadertafel het veld ruimen. Beter is een barkruk-opstelling, een huiskamersfeertje of vergaderingen met minder mensen tegelijk. Daarnaast is het ook zinvol om een eindtijd in te lassen.

Waarom werknemers weg willen

Er zijn talloze redenen om ontslag te willen nemen, en er zijn een paar oorzaken die je in elk geval aan het twijfelen brengen. Bijvoorbeeld het uitblijven van promotie of opslag, het ontbreken van een strategische visie van het management, slechte communicatie met de leiders of een te lange reistijd tussen werk en huis. Een factor die je eveneens naar een andere baan kan laten uitkijken is het voortdurend moeten overwerken, gebrek aan vertrouwen in andere collega's en onbeschoft gedrag van deze collega's. Daarnaast zijn zelfs de eenvoudigste dingetjes redenen om het bedrijf voorgoed de rug te keren, een belangrijke daarvan is het gebrek aan waardering, schouderklopjes en complimenten. Blijft dit alles uit, dan heeft de werknemer het gevoel er niet toe te doen. De stimulans en motivatie verdwijnen, onvrede neemt toe en de antenne wordt op andere werkgevers gericht. De zomervakantie is een belangrijk moment om de twijfel te doen omslaan in een echt besluit.

"People feel disrespected when they show up and others don't. The message received is that those who arrive late value their own time more than that of their colleagues." ~ Susan Scott

Lees verder

© 2010 - 2024 Astrid-d-g, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Roddelen op het werk: kan het positief zijn?Roddelen op het werk: kan het positief zijn?Mensen zijn allemaal verschillend in omgang. Zo ook je collega's. Sommige collega's zijn aardig en daarmee kun je het go…
De nadelen van flexwerkenDe nadelen van flexwerkenHet flexibele werken was in het eerste decennia van de 21e eeuw, maar lijkt intussen langzaam op zijn retour. Steeds mee…
Wat doet het UWV?Wat doet het UWV?Het UWV is het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen. Het UWV voert in Nederland allerlei taken uit die te maken…
Minipauzes op het werk: wanneer doen en het nut hiervanMinipauzes op het werk: wanneer doen en het nut hiervanMisschien herken je het wel. Je bent op je werk en je hebt moeite om je te concentreren, je voelt je moe worden en je be…

mijn kijk opSolliciteren 55-plussers heeft weinig nutHet kabinet wil dat de meeste mensen tot hun 67e blijven werken. Volgens het Centraal Planbureau zal de participatie van…
50-plus en werkloos - tips en adviezenAls je je baan verliest is dat heel vervelend, vaak zelfs traumatisch. Ben je dan ook nog eens 50-plus, dan heb je een g…
Astrid-d-g (270 artikelen)
Laatste update: 20-10-2015
Rubriek: Mens en Samenleving
Subrubriek: Carriere
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.