Salaris niet (op tijd) ontvangen. Wat nu?

Het komt tijdens een recessie maar al te vaak voor dat werknemers het salaris te laat of zelfs niet ontvangen. Het kan op zich altijd een keer gebeuren. Wanneer het echter vaker voorkomt, dan is dat een slecht teken. Er is dan meestal sprake van financiële problemen of zelfs een aanstaand faillissement. Tijdens de kredietcrisis zijn er veel bedrijven die (tijdelijke) leningen hebben moet afsluiten om het salaris te kunnen betalen. Om een maand later weer met hetzelfde probleem te komen zitten.

Financiële situatie werkgever

Niet alle werkgevers zijn open over de financiële situatie van het bedrijf. Maar veelal weten werknemers wel wat er ongeveer speelt. Als het slecht gaat met een bedrijf durven echter veel werknemers zaken rondom salaris en werk niet aan te kaarten uit vrees voor ontslag of een slechte referentie later. Terwijl salaris juist datgene is waarom werknemers uiteindelijk op komen draven bij hun werkgever, of het werk nu leuk is of niet. De werknemer heeft immers ook te maken met maandelijkse lasten, zoals hypotheek of huur. De bank zal bijvoorbeeld problemen bij de werkgever ook niet bepaald positief opvatten. Veel banken houden in het risicoprofiel van de klant rekening met de sector waarin hij en/of zij werkzaam is.

Natuurlijk zijn er ook bedrijven die een moeilijke financiële situatie bespreken met de werknemers. Vooral in het midden- en kleinbedrijf creërt dat een solidariteitsgevoel. Tijdens de kredietcrisis zijn er dan ook verschillende bedrijven die overeengekomen zijn met de werknemers om een aantal vakantiedagen in te leveren. Andere werknemers hebben weer in samenspraak met de werkgever besloten om bijvoorbeeld 10% van het salaris in te leveren, zodat een collega behouden kon blijven voor dat geld. Maar er zijn ook bedrijven geweest die dat verplicht hebben gesteld. Het is veelal begrijpelijk dat zulke afspraken of maatregelen getroffen zijn. Het is immers een betere en prettiger oplossing dan ontslag. Dat komt namelijk de sfeer ook niet ten goede en veroorzaakt inproductiviteit doordat het roddelcircuit dan wordt aangewakkerd.

Salaris niet gekregen

Het is niet leuk wanneer het salaris niet op de verwachte datum op de rekening van de werknemer staat. Tegenwoordig zit er niet langer dan 1 werkdag tussen het moment van overschrijven en ontvangen van salaris. Dus wanneer het salaris er niet is, dan is het raadzaam om te informeren bij de (salarisadministratie van de) werkgever wat er aan de hand is. Dat kan eventueel met een kwinkslag. Zo is er vrij snel achter te komen of er sprake is van een misverstand. Maar het kan natuurlijk ook dat er sprake is van een conflictsituatie of aanstaand ontslag. Dat wordt op dat moment ook redelijk snel duidelijk, zeker als de salarisadministratie geen bevredigend antwoord geeft. In dat geval zijn er andere stappen nodig.

Salarisbetaling en arbeidsovereenkomst

In een standaard arbeidsovereenkomst zijn de afspraken rondom de hoogte van het salaris, maar ook de datum van salarisuitbetaling vastgelegd. Daar zijn werknemer en werkgever in principe vrij in om afspraken over te maken. In Nederland komen vrijwel alle denkbeeldige tijdstippen voor, maar niet ongebruikelijk is dat dat tussen de 20ste en 30ste van de maand gebeurd. Meestal zal er in het contract iets staan van "Het salaris van de werknemer wordt, na aftrek van hetgeen werkgever krachtens de wet en/of deze arbeidsovereenkomst dient in te houden, op of omstreeks de 25ste van elke maand overgemaakt op het door de werknemer opgegeven bank- of gironummer." Dat betekent dus ook dat de werkgever verplicht is zich hieraan te houden, afgezien van de mogelijkheid dat deze dag in het weekend valt.

Herrinnering

In feite werkt het vorderen van achterstallige salaris hetzelfde als ieder andere incassoprocedure. Wanneer er langer dan een paar dagen overheen is gegaan, dan is de werknemer gerechtigd om een schriftelijke herinnering naar de werkgever te sturen. In die herinnering moet in ieder geval komen te staan het bedrag van het verschuldigde salaris, het normale tijdstip van uitbetaling en een uiterste betalingstermijn: bijvoorbeeld binnen een week. In combinatie met die betalingstermijn is het ook niet onbelangrijk om te vermelden dat er aan overschrijding extra kosten zijn verbonden. Het sturen van zo'n herinnering kan natuurlijk erg gevoelig liggen, dus het is een kwestie van goed aanvoelen dat er geen sprake is van een misverstand.

Aanmaning en extra kosten

Wanneer de betalingstermijn is verstreken en de werkgever heeft dan nog niet betaald, dan kan de werknemer een aanmaning sturen en schrijven dat er extra kosten aan verbonden zijn. Dit is wettelijk vastgelegd. Op basis van artikel 7:623 van het Burgerlijk Wetboek moet de werkgever bijvoorbeeld het salaris over augustus 2009 uiterlijk op 1 september 2009 hebben betaald, tenzij de werkgever en werknemer uitdrukkelijk iets anders zijn overeengekomen. In artikel 7:625 BW zijn de extra kosten als volgt geregeld:

• De eerste drie werkdagen van de nieuwe maand zijn in principe nog kostenvrij. Vanaf de vierde werkdag mogen er kosten in rekening worden gebracht.
• Van de vierde tot en met de achtste werkdag geldt een verhoging van 5% per dag.
• Daarna is de verhoging 1% per werkdag. Omdat er een wettelijk maximum aan de verhoging is gesteld van 50%, gaat het hier dus om de 9de tot en met de 34ste dag. Maar dan zit je ook al in een nieuwe maand en is de kans groot dat het volgende maandsalaris eveneens tot een probleem heeft geleid.

Rechtsbijstand en ontslag op staande voet

Wanneer een werknemer in zo'n situatie is beland, dan is het inroepen van rechtsbijstand raadzaam. De rechter kan namelijk van de verhoging afwijken. Maar wanneer de werkgever naar de rechter is gestapt, is er in feite al sprake van een arbeidsconflict. Overigens staat de werknemer met een "incassoprocedure" sterker om ontslag op staande voet te nemen. Dit is bijvoorbeeld belangrijk om onder een concurrentiebeding uit te komen of om WW-aanspraken veilig te stellen.