Autisme, tips voor werkgevers

Het hebben van werk is voor mensen met autisme minstens even belangrijk als voor andere mensen. Gelukkig staan steeds meer werkgevers open voor het aannemen van deze mensen. Dat is niet verwonderlijk als je weet hoeveel mensen met autisme het bedrijfsleven te bieden hebben. Hier volgen enkele tips om de autismevriendelijkheid van uw bedrijf te controleren en te verhogen. Deze lijst is absoluut onvolledig. Geen twee mensen zijn tenslotte hetzelfde, ook niet als ze allebei autisme hebben.

Algemeen

• Wijs een vaste contactpersoon aan voor uw medewerker.
• Gebruik steeds duidelijke, concrete taal, zowel in gesproken als geschreven communicatie.
• Vermijd beeldspraak en abstracte uitdrukkingen.
• Zorg voor regelmaat en een vast ritme op de werkvloer.
• Zorg voor een opgeruimde en gestructureerde omgeving.

Functie

• Zorg voor een duidelijk omschreven takenpakket. Zet het bij voorkeur duidelijk op papier.
• Leg de volgorde en de prioriteiten van de taken vast.
• Voorzie per taak in een stappenplan of een taakanalyse.
• Bespreek veranderingen in het takenpakket vooraf, en geef hierover voldoende uitleg.

Sociaal

• Leer jezelf aan om duidelijk en concreet te communiceren. Laat beeldspraak en woordgrapjes vooral de eerste tijd achterwege.
• Zorg voor duidelijkheid in relaties en functies, leg goed uit wie wat doet in het bedrijf.
• Leg uit waar, wanneer en aan wie er vragen kunnen gesteld worden.
• Stel nieuwe collega’s en stagiairs expliciet voor, en vertel daarbij ook wat hun functie is.
• Communiceer duidelijk de afwezigheid van belangrijke contactpersonen (omwille van bv. ziekte of verlof). Hang bijvoorbeeld een lijstje op het prikbord of een andere vaste plaats.
• Bespreek vaste gewoontes die voorkomen in het bedrijf, zoals begroetingen, gewoontes in de pauze en dergelijke.
• Geef voldoende tijd om informatie te verwerken en vraag regelmatig of alles duidelijk is en of er vragen zijn. Geef tijd om te begrijpen en te reageren, spreek niet te snel.
• Kondig uitzonderingen duidelijk aan. Denk hierbij aan cursusdagen, besprekingen of feesten. Leg uit wat er te verwachten valt in plaats van de gebruikelijke werkdag.
• Breng (waar nodig) collega’s op de hoogte van het autisme en van deze tips.

Prikkels

• Richt de werkruimte visueel eenvoudig en overzichtelijk in.
• Let op prikkels zoals een radio die te hard staat, een lamp die knippert, collega’s die hinderlijk praten of lawaai van de werkvloer. Beperk storende omstandigheden waar mogelijk.
• Zorg voor een rustige plek om pauzes door te brengen.
• Hang een klok op een duidelijk zichtbare plaats.

Blijf praten

Geen enkele lijst kan de communicatie met uw werknemer vervangen. Vraag uw werknemer daarom in duidelijke taal hoe hij of zij de dingen ervaart en wat er veranderd of verbeterd kan worden. Benoem zo veel mogelijk dingen expliciet. Zeg bijvoorbeeld:

• Ik ga je als afscheid een hand geven.
• Ik loop met je mee naar de deur.
• Daar is Mieke, zij zorgt bij ons voor de koffie.
• Ik beantwoord nu eerst de telefoon, daarna praten wij verder.

Dat is misschien even wennen, maar het schept duidelijkheid en overzicht voor beide partijen. Mensen met autisme kunnen uit hun doen raken door onverwachte of ongewone gebeurtenissen. Het is voor buitenstaanders lang niet altijd duidelijk wat nu precies het probleem veroorzaakte. Voorkomen is daarom beter dan genezen.